Փաստ ինֆո

«Հետք»-ի հաղորդմամբ՝ Հայաստանի ռազմական ներկրումներից ցուցադրաբար կամ իրապես հիստերիայի մեջ ընկնող Իլհամ Ալիեւի ռեժիմը 2024 թվականին ակտիվացրել է թռիչքները դեպի Իսրայելի «Օվդա» ավիաբազա:

«Օվդան» սովորական ավիաբազա (ռազմական օդանավակայան) չէ, սա Իսրայելում միակ աերոդրոմն է, որի միջոցով օդային ճանապարհով պայթուցիկներ են ներմուծվում այդ երկիր կամ այնտեղից արտահանվում: Իսկ Ադրբեջանը իսրայելական ռազմամթերքի առանցքային գնորդներից է: Ստոկհոլմի խաղաղության հետազոտության միջազգային ինստիտուտի (SIPRI) 2021 թ. գնահատմամբ՝ 2011-2020 թթ. կտրվածքով Ադրբեջանի գլխավոր ռազմական մատակարարը եղել է Ռուսաստանը, որին այդ ընթացքում բաժին է հասել Բաքվի գնումների 60,1 %-ը (խոսքը ոչ թե ձեռք բերված զենքի քանակի կամ դրամական արժեքի մասին է, այլ SIPRI-ի կողմից կիրառվող չափման միավորի՝ TIV-ի (trend-indicator value - բառացի՝ միտման ցուցիչի արժեք), որով չափվում են երկրների միջեւ սպառազինության հոսքերի միտումները կոնկրետ ժամանակահատվածում, այլ կերպ ասած՝ TIV-ը մի երկրից մյուսին փոխանցվող ռազմական պոտենցիալի գնային ինդեքսն է): Բայց ահա, ըստ SIPRI-ի, 2016-2020 թթ. կտրվածքով Իսրայելն է դարձել Ադրբեջանի գլխավոր ռազմական դոնորը (69 %): Մյուս կողմից՝ այդ նույն ընթացքում Ադրբեջանին բաժին է հասել Իսրայելի ռազմական արտահանումների 17 %-ը:

2023 թ. մարտին իսրայելական Haaretz օրաթերթը ուշագրավ վիճակագրություն էր ներկայացրել «Օվդայից» դեպի Ադրբեջան բեռնատար թռիչքների վերաբերյալ: Պարզվել էր, որ 2016-ից մինչեւ 2023 թ. մարտ ամիսը ներառյալ ադրբեջանական բեռնատար ինքնաթիռներն առնվազն 92 անգամ «Օվդայից» թռել են իրենց երկիր:

Բայց առավել ուշագրավ է «Օվդա»-Ադրբեջան թռիչքների աճի ու Ալիեւի ռեժիմի կողմից Արցախի եւ Հայաստանի դեմ սանձազերծվող պատերազմների կամ էսկալացիաների համընկնումը: Այլ կերպ ասած՝ երբ Ադրբեջանը հաճախակիացնում է ներկրումները «Օվդայից», դրան հետեւում է կամ զուգահեռ ընթանում է էսկալացիան: Այդպես եղել է 2016-ի առաջին կիսամյակում, երբ տեղի ունեցավ ապրիլյան քառօրյա պատերազմը, թռիչքների կտրուկ աճ է արձանագրվել 2020-ի երկրորդ կիսամյակում՝ 44-օրյա պատերազմի ֆոնին: 2021-ի երկրորդ կիսամյակում եւս աճ է եղել, իսկ այդ շրջանը համընկել է Հայաստանի նկատմամբ Բաքվի ռեժիմի օկուպացիոն գործողություններով: Նույնը տեղի է ունեցել 2022-ի երկրորդ կիսամյակում, երբ Ադրբեջանը հերթական էսկալացիան հրահրեց ՀՀ սուվերեն տարածքի նկատմամբ:

Այս թռիչքներն իրականացրել են ադրբեջանական Silk Way Airlines բեռնափոխադրող ավիաընկերության «Իլ-76» տիպի ինքնաթիռները: Չնայած սա մասնավոր ընկերություն է եւ թղթի վրա պատկանում է ադրբեջանցի նախկին պաշտոնյաներից մեկին, այդուհանդերձ, ինչպես պարզել են արտասահմանցի լրագրողները, առնվազն նախկինում (եթե ոչ նաեւ հիմա) փոխկապակցված է եղել Ալիեւի ընտանիքի հետ:

Մանրամասները՝ սկզբնաղբյուր կայքում։

Աղբյուր` Փաստինֆո