Փաստ ինֆո

Երևանի ընդհանուր իրավասության քրեական դատարանում՝ դատավոր Արման Հովհաննիսյանի նախագահությամբ, ընթանում է «Իմնեմնիմի» փոդքաստի հեղինակներ Նարեկ Սամսոնյանի և Վազգեն Սաղաթելյանի գործով դատական նիստը։

Դատարանում այսօր ցուցմունք տվեց Վազգեն Սաղաթելյանը՝ հրաժարվելով պատասխանել հանրային մեղադրողների հարցերին։ Նա իր ցուցմունքում նշեց, որ 2020թ․-ից սկսած, երբ վիրավորանքը դարձավ քրեորեն հետապնդել, ինքն անցել է մի շարք գործերով, սակայն դրանք կարճվել են՝ նկատի ունենալով, որ օրենքը փոխվել է։ Նարեկ Սամսոնյանի հետ համատեղ՝ «Իմնեմնիմի» փոդքաստը եթերում է։ Սաղաթելյանը պատմեց, որ նախնական փուլում փոդքաստը նկարահանվում էր, եթեր հեռարձակվում՝ հաջորդ օրը, իսկ ոչ նորմատիվային լեքսիկոնի դեպքում այն փակվում էր ձայնային ազդանշանով, իսկ 2023թ․ սեպտեմբերյան իրադարձությունների ժամանակ այլևս ժամանակավրեպ էր լինում նկարահանելուց հետո հաջորդ օրը եթեր հեռարձակելը, ուստի, ստիպված էին աշխատել ուղիղ եթերում, պետք է ազնիվ գնահատական տալ, որի դեպքում երբեմն նորմատիվային լեքսիկոնը չի կարող կիրառվել, ուստի, դիմել են ռիսկի, կարևորը՝ մարդիկ ունեն ընտրություն՝ նայել մի բան, որտեղ կա ոչ նորմատիվ լեքսիկա, թե՝ ոչ։

«Մենք՝ որպես ստեղծագործող, որդեգրել ենք այս գործելաոճը։ Դա կարող է լինել տհաճ ինչ-որ մեկին՝ ինչ-որ մարդու ներկայությամբ նայելը։ Պատկերացրեք՝ ֆիլմ, տեղի է ունենում անկողնային տեսարան, ինչ-որ մեկին իր տատիկի ներկայությամբ հարմար չի դիտել անկողնային տեսարան, հիմա ինչ՝ դատե՞նք անկողին մտնող երկու մարդկանց, ոչ, ալիքը կարող են փոխել»,- նշեց նա՝ հավելելով, որ որոշ դեպքերում, եթե ինքն չօգտագործեր ոչ նորմատիվային լեքսիկա, ապա կհամարեր, որ ինքն անկեղծ չէ։

Իսկ թե ինչու հյուրեր ունենալու դեպքում այդ «անկեղծությունը» չի դրսրորվում՝ Սաղաթելյանը նշեց, որ հեռուստացույցով կամ սոցցանցով հետևելու դեպքում մարդ ունի ընտրության հնարավորություն՝ կարող է անջատել կամ չլսել, իսկ տաղավարում հյուրի համար այդ ընտրությունը չկա՝ կամ պետք է կուլ գնա այդ իրավիճակին, կամ թողնի և հեռանա։ Սաղաթելյանը զուգահեռներ անցկացրեց, օրինակ, ֆիլմերում միասեռականների են տեսնում․ «Հիմա իրան հաճելի չի, տատին էլ՝ չի հասկանում, թե ինչու են այդ երկու տղամարդիկ իրար հետ, որ չսկսի տատիին բացատրի, հեռուստացույցն անջատում է, բայց հո գեյերին, սցենարիստին կամ ռեժիսորին չե՞ն դատում, չէ»։ Հանրային մեղադրող Հայկ Ավետյանն առարկեց՝ նշելով, որ այդ համեմատություններն ընդունելի չեն, քրեական օրենսգրքում արձանագրում է, որ խտրականությունը՝ կապված տարբեր հանգամանքներից՝ ընդունելի չէ, ժողովրդավար պետությունում չի կարող, համեմատություն է արվում օրենքով չարգելված երևույթի և խուլիգանության միջև։

Սաղաթելյանը պնդեց, որ չեն պարտադրում կոնտենտը, հետևաբար, դա չի կարող լինել խուլիգանություն։ Սաղաթելյանի ցուցմունքից հետո ավարտվեցին հիմնական դատալսումները։

Հիշեցնենք, որ մարտի 22-ին Նարեկ Սամսոնյանը և Վազգեն Սաղաթելյանը ձերբակալվել, ապա՝ կալանավորվել են իրենց հեղինակային «Իմնեմնիմի» հաղորդաշարում Փաշինյանի հասցեին հնչեցված գնահատականի համար։ Ընդ որում՝ նրանց մեղադրանք է ներկայացվել ՀՀ քրեական օրենսգրքի 297-րդ հոդվածի 2-րդ մասի 1-ին և 3-րդ կետերի հատկանիշներով, այն է՝ խուլիգանությունը, որն իրականացվել է մի խումբ անձանց կողմից՝ տեղեկատվական կամ հաղորդակցական տեխնոլոգիաներն օգտագործելով։ Մասնագիտական հանրությունը այս հետապնդումը քաղաքական է գնահատում՝ նշելով, որ սա քայլ է՝ խոսքի ազատության դեմ։ Ընդ որում, այսպես կոչված, «համացանցային խուլիգանության» հոդվածը, կարելի է ասել, նույնական է «ծանր վիրավորանքի» հոդվածին, որն այս իշխանությունների «նորամուծությունն» էր և հեռացվեց ՝ միջազգային կառույցների ճնշումների ներքո։ Քրեական գործն այժմ Երևանի ընդհանուր իրավասության քրեական դատարանի դատավոր Արման Հովհաննիսյանի վարույթում է։ Նախնական դատալսումների ընթացքում դատարանի որոշմամբ Նարեկ Սամսոնյանի և Վազգեն Սաղաթելյանի նկատմամբ որպես խափանման միջոց է կիրառվել վարչական հսկողությունը։

Հեղինակ՝ Իզաբել Սահակյան

Աղբյուր` Փաստինֆո