Փաստ ինֆո

Շաբաթներ առաջ ՀՀ Պաշտպանության նախարար Սուրեն Պապիկյանը հայտարարել էր, որ Անվտանգության խորհուրդը հաստատել է բանակի կերպափոխման հայեցակարգը: Ըստ նրա՝ հայեցակարգով նախատեսվում է անցում կատարել արհեստավարժ բանակի, ծրագրվում մինչև 2027 թ-ը նվազեցնել ժամկետային ծառայության ժամկետը, սակայն նշված չէ, թե որքան նախատեսվում նվազեցնել։
«Փաստինֆոյի» հետ զրույցում ռազմական փորձագետ Դավիթ Ջամալյանը նկատեց, որ նման խնդիր դրվելու դեպքում բանակն էլ ավելի հրապուրիչ պետք է դարձնել՝ լրացուցիչ մարդկային և ֆինանսական ռեսուրսներ ներգրավելու համար։

«Մինչդեռ, կարծում եմ, որ սրանք պարզապես գեղեցիկ լոզունգներ են։ Օրինակ, երբ նայում ենք սպառազինության համալրման պլանին, ապա ակնհայտ է դառնում, որ այստեղ ավելի շատ գործ ունենաք PR լոզունգների ու ՌԴ-ին հակադրվելու ցանկության հետ։ Սա էլ է նույն ժանրից, սրանք պոպուլիստական հայտարարություններ են, որովհետև, հիմա ում էլ ասեք՝ ժամկետային զինծառայության ժամկետը կրճատելու են՝ սովորական քաղաքացին դրական է ընդունելու։ Բնականաբար, սա շատ ցավոտ ու զգայուն մի բան է, այլ հարց է, որ ցույց չի տրված, թե ինչով են լրացնելու բացը»,- ասաց փորձագետը։

Նրա դիտարկմամբ՝ առկա իրողությունների համատեքստում բանակը պետք է լիներ մեր թիվ մեկ առաջանահերթությունը, պետք է սոցիալական գովազդներ լինեին, աշխատավարձերի բարձրացում, որպեսզի մարդիկ իսկապես ուզենային անցնել պայմանագրային զինծառայության։ «Ես ոչ մի լավատեսության հիմք չեմ տեսնում։ Ինչպես ֆրանսիական զենքն է, իրենց գնահատմամբ, մեզ փրկելու, այդպես էլ ժամկետայիններին կրճատելով՝ պայմանագրայիններով են համալրելու։ Սա դատարակ պոպուլիզմ է, ոչ ավելի»։

Փոխարենը, ըստ փորձագետի, վերջին տարիներին ականատես ենք լինում, թե ինչքան սոցիալական գովազդներ են արվել՝ պարեկային ծառայության համակարգը կայացնելու համար։ «Արդյո՞ք նույն մասշտաբի սոցիալական գովազդ մենք տեսնում ենք՝ բանակի կամ պայմանագրային զինծառայության վերաբերյալ։ Իհարկե՝ ոչ։ Անգամ երկրի ոչ բարով ղեկավարի մակարդակով էր այդ սոցիալական գովազդն արվում, փոխարենը պայմանագրային զինծառայության անցման վերաբերյալ նույն ոգևորությամբ ու եռանդով սոցիալական գովազդ չկա, քաղաքում 1-2 գովազդ է փակցված ու ոչ ավելին։ Մասշտաբները անհամեմատ տարբեր են»,- արձանագրեց Դ.Ջամալյանը՝ ավելացնելով, որ նույն անհավասար պայմաններն են նաեւ աշխատավարձների դեպքում՝ պարեկները ստանում են 400 000 դրամ աշխատավարձ։ Ըստ նրա՝ եթե պայմանագրային զինծառայության մասով էլ նույն դրամական բավարարման ծավալն ապահովեն՝ դեռ գուցե ռեալ կլիներ խոսելը։ Բայց ներկայիս պայմաններում, այո, սա նախընտրական էժան պոպուլիստական հայտարարոթյունն է, ոչ ավելին։

Դիտարկմանը, թե այս համատեքստում Ադրբեջանի կողմից մենք պարբերաբար պահանջ ենք լսում Հայաստանի ապառազմականացման վերաբերյալ, արդյո՞ք, կրճատելով ժամկետային զինծառայության ժամկետը, հիմքեր չեն ստեղծվում ադրբեջանական հերթական պահանջներին տեղի տալու համար՝ նա նկատեց, որ Ալիևը ապառազմականացման հարց է դնում, իսկ հայկական կողմում առկա է իմունիտետի իսպառ բացակայություն՝ չդիմադրելը արդեն սովորական է դարձել։ «Ավելին, բանակին նկատմամբ Նիկոլ Փաշինյանի վերջին վերաբերմունքը, թե շատ ենք սրբադասում բանակը, իբրև թե մենք գերագնահատում ենք բանակի տեղն ու դերը։ Ստացվում է՝ ինքը պարեկային ծառայության տեղն ու դերը գերագնահատում է, մեզ էլ մեղադրում է, որ բանակին մեծ դեր ու տեղ ենք տվել։ Սա կարելի է դիտարկել ապառազմականացման պահանջի համատեքստում արվող մի բան, քանի որ ավելի շատ խոսք կա, քան գործ։ Այդ կասկածները հիմնավոր չէին լինի, եթե ժամկետային զինծառայության ժամկետների կրճատմանը զուգահեռ՝ պայմանագրային զինծառայությունը խթանելու համար սոցիալական գովազդ արվեր։ Իսկապես, մեծ միջոցներ ուղղվեին այդ համակարգը խթանելու համար։ Քանի որ այդ ամենը չկա՝ լուրջ հիմքեր կան ենթադրելու, որ գեղեցիկ փաթեթավորման տակ քողարկված այդ ապառազմականացման պահանջն ընդունելու դրսևորումներն են»,- եզրափակեց Դավիթ Ջամալյանը։

Աղբյուր` Փաստինֆո