Փաստ ինֆո

Հայաստանում 200 դպրոց չունի տնօրեն, նշանակված են ԺՊ-ներ։ Այս մասին «Փաստինֆո»-ի հետ զրույցում ասել է ԱԺ նախկին պատգամավոր, հոգեբան-մանկավարժ Սոֆյա Հովսեփյանը։

Նրա փոխանցմամբ՝ նախկինում տնօրենի հավաստագրի քննություն էին հանձնում, որից հետո մրցույթ էր տեղի ունենում, ապա հոգաբարձուների խորհուրդն ընտրում էր տնօրեն։

Ընդ որում՝ հոգաբարձուների խորհրդի կազմում ներկայացված էին թե ծնողներն ու ուսուցիչներ, այնպես էլ նախարարության և տեղական իշխանության ներկայացուցիչները։ Այս իշխանությունների օրոք համակարգը փոխվեց, ինչը դպրոցներին կանգնեցրեց փակուղու առաջ։

«Հոգաբարձուների խորհրդի կազմում ավելացրեցին ծնողխորհրդի անդամներին, որից հետո ևս մի պայման ավելացվեց՝ օնլայն գրավոր ու բանավոր քննություն, ապա հարցազրույց նախարարությունում, սակայն մինչ այդ թեկնածուն պետք է զարգացման ծրագիր ներկայացնի՝ նախատեսված կոնկրետ տվյալ դպրոցի համար», - ասաց Ս.Հովսեփյանը՝ նկատելով, որ ծրագիրը պետք է լինի իրատեսական, չափելի՝ առանց սարեր ու ձորեր խոստանալու։

«Իրենց այս սարքածի մեջ դպրոցները հայտնվեցին մի կատասրոֆիկ փակուղու մեջ, ոչ ոք չկարողացավ զարգացման այնպիսի ծրագիր գրել, որ երկու փորձագիտական կազմակերպությունները դրական եզրակացություն տան և դպրոցներում հիմնականում նշանակվեցին ժամանակավոր պաշտոնակատարներ», - ասաց Հովսեփյանը։

Նա նշեց նաև, որ ԿԳՄՍ կայքում տեղադրված անցած զարգացման ծրագրի օրինակը չափազանց թույլ է, սակայն նշանակվել է այդ տնօրենը, որովհետև իրենց թեկնածուն է եղել։

«Ջոն Կիրակոսյանի անվան դպրոցի տնօրեն Վիկտորյա Բաբաջանյանի ներկայացրած ծրագիրը փորձագիտական մի կազմակերպություն բարձր էր գնահատել, մյուսը՝ ոչ, ինչը չափազանց տարօրինակ է, բայց նաև դրանից հետո սարքեցին խայտառակ սկանդալային պատմություն, որը հարիր չէր տարիների վաստակ ունեցող ներկայանալի դպրոցի համար», - ասաց Հովսեփյանը։

Հիշեցնենք, որ այս դպրոցում ԱԱԾ աշխատակիցները՝ դիմակավորված, մասկի-շոու էին կազմակերպել ու հենց դասասենյակից, երեխաների աչքի առաջ գետնին տապալել ֆիզիկայի ուսուցչին ու ձերբակալել։ Հետագայում պարզ դարձավ, որ նա մեղադրվում է ոչ թե հայրենիքի դավաճանության մեջ, ինչի համար ԱԱԾ-ն էր գործուղվել դպրոց, այլ անչափահասի նկատմամբ առերեւույթ սեռական ոտնձգության։ Որպես կանոն նման գործերի դեպքում հնարավորինս պահպանվում են անհատական տվյալների պաշտանությունը՝ նաեւ առերեւույթ տուժողի լավագույն շահերից ելնելով, բայց կոնկրետ դեպքում իրավապահներն ամեն ինչ արել էին առավել մեծ հնչեղություն հաղորդելու համար։ Ս.Հովսեփյանի գնահատմամբ՝ այդ դպրոցի տնօրենն իրենց սրտի տօրենը չէր։

Փորձագետի խոսքերով՝ խիստ սուբյեկտիվ ու արհեստական է նաեւ Նախարարությունում անցկացվող հարցազրույցը սուբյեկտիվ է ու արհեստական։

«Հարցազրույցի փուլը դարձրել են իրենց «հոր դուքանը» բառիս բուն իմաստով։ Այսինքն՝ հարցեր են տալիս՝ օրենքով չնախատեսված։ Ավելին՝ գործող օրենքը շրջանցելով հարցեր են տալիս դեռ նախագծային փուլում գտնվող ինչ- որ կարգերից։Եթե թեկնածուին հարց են տալիս ինչ-որ կարգից, բայց դա ամրագրված չէ օրենքով, չկա որոշում, բայց նախագիծ է ու իրենք սխալ են համարում գործող օրենքը, որովհետև արդեն նախագիծ են մշակում, գործում է սուբյեկտիվիզմը, ում ուզում նշանակում են, ում չեն ուզում ՝ոչ , քաշքշոցի մեջ են գցում վաստակ ունեցող, կրթության փորձագետ տնօրեններին ու խայտառակում»,- նշեց գործիչը ։

Ս.Հովսեփյանը նկատեց, որ հիմա մոտ 60 հոգու համար, որոնք իրենց ծանոթներն են, անցկացնում են զարգացման ծրագիր գրելու վերապատրատման կուրս, ու ակնհայտ ցույց են տալիս, որ այդ 60-ն էլ նշանակվելու են, որից հետո իրենք կանցնեն այլ դպրոցների, կլցնեն դպրոցներն իրենց հկ-ների, ծանոթների խմբով։ «Եթե նախկինում յուրայիններով դպրոցները համալրում էին կոշտ մեթոդներով, ապա այս իշխանություններին թվում է, թե իրենց «դիվանագիտությամբ» դա այնպես են անում, որ դիմացիններն էլ այնքան ապուշ են, որ չեն հասկանա։ Չեն հասկանում, որ Հայաստանում ՀԿ-ական դիվանագիտությունը վերջանում է այնտեղ, որտեղ սկսվում է։ Ընդ որու՝մ եթե ճիշտ եմ հիշում վերապատրաստողների մեջ կան հենց այդ փորձագետներից, որոնք իրար հետ կապի մեջ են, դա ոչ թե վերապատրաստում է լինելու, այլ այդ մարդիկ սովորելու են պատճենել։ Ու նաև ինտերնետում բաց ձևով դրված է հայտարարություն՝ տնօրենների համար ծրագիր գրելու առաջարկ։ Անձ, որը երաշխավորում է, որ անցողիկ ծրագիր կգրի, ակնհայտ է, որ փորձագիտական կազմակերպության հետ կապ ունեցող է։ Իսկ մենք ժամանակին օրենք ենք ընդունել, ես էլ քվեարկել եմ այդ օրենքին կողմ, որ դիպլոմային, թեզերի աշխատանքները պատվերով գրելն արգելվի։Հիմա այդ արատավոր երևույթն իջել է դպրոց, հասել դպրոցի տնօրեններին պարտադրվող զարգացման ծրագրերին», - ասաց Հովսեփյանը։

Աղբյուր` Փաստինֆո