Փաստ ինֆո

Հակառակորդի համար բարձրունքները վերցնելը ռազմական նշանակություն ունի, ոչ քաղաքական, իսկ ռազմական իմաստն այն է, որ որոշակի հարմար աշխարհաքաղաքական իրողությունների պարագայում՝ կարողանա իրականացնել ռազմական ագրեսիա Հայաստանի և Ադրբեջանի շփման գծի ամբողջ երկայնքով, այսինքն առնվազն 3-4 ուղղություններով ներխուժել Հայաստան։

Այս մասին «Փաստինֆոյի» հետ զրույցում ասաց պահեստազորի գնդապետ Հայկ Նահապետյանն՝ անդրադառնալով նոյեմբերի 9-ին Ադրբեջանի նախագահ Իլհամ Ալիևը հայտարարությանը, թե Արցախում բարձունքները գրավելը հեռահար նպատակ է հետապնդել։ Ալիևը մասնավորապես նշել էր, որ այն բանից հետո, երբ Ադրբեջանը վերահսկողություն հաստատեց կարևոր բարձունքների վրա, Ղարաբաղում և Հայաստանում պարզ էր՝ կամ հայկական կողմը կենթարկվի Ադրբեջանի օրենքներին, կամ կհանձնվեն, կամ կկործանվեն: Հատկանշական է, որ նույն քաղաքականությունն Ալիևը վարում է նաև Հայաստանի նկատմամբ՝ գրավելով բարձունքները՝ Սյունիքում, Գեղարքունիքում, Վայոց Ձորում՝ զինված գործողությունների արդյունքում, իսկ Տավուշում բարձունքները նրան զիջեց Փաշինյանը։

Հայկ Նահապետյանն ընդգծեց, որ եթե Փաշինյանը հնարավորություն ունենար հանձնելու՝ ամեն բան կհանձներ, բայց միշտ չէ ու ամեն ինչ չէ, որ կարող է հանձնել։ «Օրինակ, Սև լճի շրջանում Ադրբեջանը չի գրավել բարձրունքները, հայկական կողմը հանձնել է, այսինքն, այն տարածքերում, որտեղ հնարավոր էր Հայաստանի բարձրունքները վերցնել առանց կռվի՝ Ադրբեջանը վերցրել է առանց կռվի, որտեղ հնարավոր չէր՝ վերցնել կռվով։

Հիմա հարց եմ տալիս, Սև լճի շրջանում ինչո՞ւ չեն դատվել հրաման տվողները՝ պաշտպանության նախարարը, գլխավոր շտաբի պետը, բանակային կորպուսի հրամանատարը, գումարտակի հրամանատարը, տեղում՝ վաշտի, դասակի, ջոկի հրամանատարները, որովհետև երբ հակառակորդն անցնում է հարձակման՝ պետք էր կրակ բացելու հրաման տալ, մինչդեռ կրակել արգելվել»։

Անդրադառնալով Տավուշին՝ Նահապետյանն ասաց, որ շձման գիշն այդ հատվածում Ադրբեջանցիների համար անանցանելի էին։ «Ադրբեջանը մի քանի անգամ փորձել է ճեղքել Տավուշում մեր պաշտպանությունն ու չի կարողացել, տասնյակ զոհերով նահանջել է։ Այդ փորձերից մեկը 2005 մայիս- հունիս ամիսներին էր, ես այն ժամանակ այդ կորպուսի փոխհրամանատարն էի, ես շատ լավ գիտեմ, թե ինչ ջարդ կերավ Ադրբեջանի զինված ուժերը»։
Նրա դիտարկմամբ՝ Ադրբեջանը հիմա հող է նախապատրաստում հերթական ռազմական ագրեսիայի, սակայն մինչ այդ փորձում է այնպես անել, որ Հայաստանը չունենա զինված ուժեր։

«Դեմիլիտարիզացիան Ադրբեջանի «Պլան Ա»-ն է, հարձակումը Հայաստանի վրա՝ «Պլան Բ»-ն։ Առայժմ, Ադրբեջանը փորձում է ուժի սպառնալիքի տակ ստանալ այն, ինչ իրեն հարկավոր է։ Այնսինքն, պահանջում է դեմիլիտարիզացիա, իսկ դեմիլիտարիզացիայի տարբեր ձևեր կան, մեր բանական հիմա գնում է հենց դեմիլիտարիզացիայի։
Ինչ մնում է հարձակմանը՝ իրականում Ալիևը չի որոշում պատերազմ սկսել, թե ոչ։ Եթե լինի աշխարհաքաղաքական կոնսենսուս, որ Հայաստանի վրա հարձակվելու դեպքում Ադրբեջանը չի հանյտնվի պատժամիջոցների ներքո՝ դա անկասկած կանի։ Ադրբեջանը հիմա հարմար պահի է սպասում՝ փորձելով ճնշումների միջոցով ստանալ առավելագույնը։ Ուստի սպասում է հարմար պահի»։

Նա ընդգծեց, որ Ադրբեջանում հրաշալի հասկանում են, որ բարձրունքների վրա վերահսկողություն ունենալու դեպքում՝ իրենք կարող են քիչ զոհերով ճեղքումներ ապահովել, շրջաներ վերցնել։

«Կարծում եմ, շուտով ադրբեջանցիները կակտիվանան Նախիջևանի սահմանի ուղղությամբ՝ փորձեր կարվեն այդ հատվածում է ինչ-որ բարձրունքներ վերցնել, որպեսզի հարմար առիթով ճեղքում ապահովեն, արդյունքում, Փաշինյանի ցույց տված քարտեզի վզիկի հատկածն կհայտնվի շրջափակման մեջ։ Ադրբեջանի նվազագույնը ցանկությունն այդ հատվածն է, քանի որ հենց դա է, որ կապելու է Թուրան աշխարհը ցամաքային ճանապարհիվ, իսկ այսօր Թուրանը, որ միս ու արյուն է ստանում, ցամաքային սահման չունի, ցամաքային սահմանը հենց Սյունքին է, իսկ ավելի լայն՝ քարտեզի վզիկի մասը»։

Աղբյուր` Փաստինֆո