Փաստ ինֆո

Որևէ երկրի ղեկավար չի կարող ասել, որ կփոխի իր Սահմանադրությունը, եթե որևէ միջազգային կամ առավել ևս երկկողմանի պայմանագիր չհամապատասխանի Սահմանադրությանը, այն էլ նման կոնտեքստում, երբ դա պարտադրված է թշնամու կողմից։ Այս մասին «Փաստինֆոյի» հետ զրույցում ասաց քաղաքագետ Արթուր Խաչիկյանն՝ անդրադառնալով ՄԱԿ-ում Նիկոլ Փաշինյանի հնչեցրած հայտարարությանը, որ եթե խաղաղության պայմանագիրը հակասի ՀՀ Սահմանադրությանը, ապա սահմանադրական փոփոխությունների կարիք կլինի։

«Ես նման բան երբևէ չեմ տեսել և չեմ լսել։ Հայաստանի պաշտոնական ներկայացուցիչը խոսում է ՄԱԿ-ի ամբիոնից և որևէ խոսք չկա գերիների մասին, Արցախի էթնիկ զտման մասին, Հայաստանի՝ գրավված տարածքների մասին, դրանց մասին խոսում է Մակրոնը»,- նկատեց քաղաքագետը։

Դիտարկմանը, թե սովորաբար տեղի է ունենում հակառակ գործընթացը, ՍԴ-ն ուսումնասիրում է այս կամ այն միջազգային պայմանագրի կամ օրենքի համապատասխանությունը Սահմանադրությանը, մինչդեռ այս դեպքում Փաշինյանը հակառակն է պնդում ՄԱԿ-ի ամբիոնից՝ Խաչիկյանն ասաց, որ Փաշինյանը ենթարկվում է ճնշմանը ու գործում է ճնշումների ներքո։ «Ստացվում է, նա ընդունում է, որ մենք ֆաշիստական երկիր ենք, ու պատրաստակամ է փոխել Սահմանադրությունը։ Այսպիսի ձախողված պետություն գուցե գտնենք Աֆրիկայում, Լատինական Ամերիկայում, բայց մեր պետության կողմից նման հայտարարությունը շատ տարօրինակ է։

Նա բարձր ասում է, որ ենթարկվելու է Ադրբեջանի բոլոր պահանջներին, տեսնում ենք, որ այդ պահանջների ցուցակը չի ավարտվում, հաջորդը Սյունիքն է, հետո էլ արդեն Երևանում կսկսեն փոխել փողոցների անունները, հետո էլ ապամոնտաժելու են Ծիծեռնակաբերդը, Նեմեսիսի արձանը, և այլն։ Մենք օկուպացվում ենք Ադրբեջանի կողմից և դա անում է այս խումբը, որը ենթարկվում է թշնամու ազդեցությանը, իսկ մեր հասարակությունը լռում է»։

Անդրադառնալով Փաշինյանի մինչ այս հնչեցրած հավաստիացումներին, թե միայն սահմանադիրը, այսինքն, ժողովուրդը կարող է որոշել՝ փոխել Սահմանադրությունը, թե ոչ՝ Խաչիկյանը նշեց, որ եթե վերադառնանք 2018 թ-ը և տեսնենք, թե ինչ խոստումներ էին մեզ տրվել այն ժամանակ և դրանից հետո՝ մի ամբող օրը կարող է բավարար չլինել։ «Սկսած նրանից, թե ինչպես են Արցախի հարցի լուծման տարբերակների մասին բարձրաձայն հրապարակելու, որ այդ լուծումը պետք է համապատասխանի Հայաստանի, Արցախի և Ադրբեջանի ժողովուրդների շահերին, թե ինչպես սադրեցին այս պատերազմը, թե ինչպես Արցախի մնացյալ հատվածը տարան կորստյան, ամեն քայլափոխի մենք լսում էինք ստեր, հետո կատարված փաստից հետո մենք իմանում էինք, թե ինչի մասին է խոսքը։ Ես որևէ կշիռ չէի տա այս խոսքերին։ Եթե ուզում եք իմանալ, թե ինչ է լինելու վաղը՝լսեք Ալիևին, նա ավելի լուրջ է, ավելի հավասարակշռված է, նա ուժի դիրքից է խոսում, իսկ մեր կառավարությունը չկարողացավ ուժի բալանսը փոխել ի շահ մեզ»։

Նա նաև ընդգծեց, որ Սահմանադրությունից կարող է վեր դասվել որևէ պայմանագիր, միայն եթե ստեղծվում են ինտեգրացիոն միություններ, նման պարագայում, հնարավոր է , որ կամավոր մի շարք պետություններ ինչ-որ փոփոխություններ մտցնեն Սահմանադրության մեջ, բայց Սահմանադրության փոփոխությունը արտաքին ճնշման տակ, այն էլ թշնամու ճնշման տակ նշանակում է, որ դուք պետություն չեք, դու կապիտուլիացիա եք հայտարարել ու ենթարկվում եք արտաքին պետության կամքին։ Իսկ Ալիևը այդպես էլ ասում է, ասում է՝ պայմանագիր ֆաշիստների հետ չեն կնքում, ֆաշիստները ենթարկվում են։ Նա մատ թափ տվեց մեր վրա ու ասաց՝ դուք ֆաշիստ եք։ Սա աննախադեպ է, կամ էլ մենք պետք է հայտարարենք, որ կապիտուլիացիայի ենթարկված ֆաշիստական պետություն ենք, որ հայ չենք ուզում լինել, Հայաստան չենք ուզում լինել, որ պատրաստ ենք ենթարկվելու ցանկացած պահանջի Ադրբեջանից, ուտենք, խմենք, լավ ապրենք։

Եթե մենք դա ենք ուզում, ապա թերևս հասարակությունը նաև պետք է պատասխանի հարցին, թե ուզո՞ւմ է նման հասարակություն լինել, ուզո՞ւմ է Ալիևի պահանջով փոխել Սահմանադրությունը, հրաժարվել հայկականություն խորհրդանշող ամեն բանից, եթե հասարակությունը պատրաստ է կուշտ փորի համար հրաժարվել հայկականություն խորհրդանշող ամեն բանից, ու որևէ սրբություն այլևս չկա, ապա ընդունենք, որ մենք արժանի ենք այս իշխանությանն ու այն ամենին, ինչ մեզ հետ կատարվում է ու դեռ կատարվելու է»։

Աղբյուր` Փաստինֆո