ԲՈԼՈՐ ՆՅՈՒԹԵՐԸ
Ախր, էս արձանը, առաջին հերթին, խորհրդանշում է պատմական Հայաստանը, որից խրտնած ճագարի նման փախչում են Սիրելի Առաջնորդն ու նրա սազանդարները. Կարապետյան 09/22/2024 11:46 | Սոցիալական ցանցեր
Հայկ Մարությանի թիմակից Հակոբ Կարապետյանն իր ֆեյսբուքյան էջում գրել է.
Մեր թանկագին Անահիտ Արամազդովնային վերագրվող արձանի հետ կապված ինչ շահարկում ասես արեցին, երբ ով ասես, նրա վրա փիառվեց՝ երբեմնի Աշոտյանից սկսած մինչեւ ներկայիս քպ-ական մանրումեծ մարդիկ։ Այդուհանդերձ, մի երկու բան ունեմ ասելու սույնի վերաբերյալ։
Նախ, հանրահայտ է, որ արձանի ֆրագմենտը 19-րդ դարի վերջում է հայտնաբերվել՝ պատմական Փոքր Հայքի տարածքում, եւ մեր պատմիչ Ղեւոնդ Ալիշանի շնորհիվ, նրան մեզանում տրվել է Անահիտ անունը, որովհետեւ հին ժամանակներում այդ տարածքներում էր գտնվում Անահիտ դիցուհու գլխավոր տաճարը։ Այս վարկածը գիտական հանրության մոտ համընդհանուր ճանաչում չի ստացել։
Ինչեւէ, հիմա մենք մեր խասյաթի համաձայն, ընկել ենք ծայրահեղությունների գիրկն ու այս արձանը կամ ՄԱՅՐ
ԴԻՑՈՒՀԻ ենք համարում ու հայոց հինավուրց մշակույթի ցցուն առհավատչյա, կամ հակառակը՝ ասում ենք, որ սա հայկականության հետ ոչ մի կապ չունի, ու ընդհանրապես, սա ստից ժեշտի կտոր ա, ու որ եվրոպական թանգարաններում սրանից լիքը լցրած ա։
Իրականում, իհարկե, ճշմարտությունը գտնվում է ինչ-որ տեղ մեջտեղներում։
Սկսենք, վերջից՝ արդյո՞ք սա մի շարքային քանդակ է, որոնցից եվրոպաներում թափած ա։ Իմ զուտ դիլետանտական դիտարկումներով՝ ոչ։ Առնվազն որովհետեւ Բրիտանական թանգարանում, որտեղ ամբողջ մոլորակից ու տարբեր ժամանակաշրջաններից մի քանի միլիոն նմուշներ են ցուցադրված, այս քանդակը ամենաճանաչվածներից է, ու վկան՝ թանգարանի շոփինգ-սրահում դրա տասնյակ պատճեններն են վաճառվում՝ տարբեր չափսերի, տարբեր նյութերից ու տարբեր գների (առաջին քոմենթի լուսանկարն արել եմ բառացիորեն տասն օր առաջ՝ Լոնդոնի Բրիտանական թանգարանում, որտեղ էլ պահվում է Անահիտին վերագրվող արձանի ֆրագմենտը)։
Երկրորդը «Անահիտի»՝ հայկական մշակույթին պատկանելության հարցն է։ Նախ, հենց Բրիտանական թանգարանում այն ներկայացված է որպես Անատոլիայից հայտնաբերված հելլենիստական քանդակ, որը հավանաբար Աֆրոդիտեին է պատկերում կամ, հաշվի առնելով տեղանքը՝ ԻՐԱՆԱԿԱՆ աստվածուհի Անահիտին։ Էստեղ հայկականության մասին որեւէ հիշատակություն չկա, ի տարբերություն, օրինակ, Ուրարտուի սրահում ներկայացված նմուշների, որտեղ շատ հստակ ներկայացված է Հայաստանի ու հայերի հետ ուրարտական ժառանգության կապը։ Բայց, օք, մենք գիտենք, որ Անահիտը, եվրոպացիների ընկալմամբ իրանական դիցուհի լինելով, սիրելի կերպար էր տեղացի ժողովուրդներից շատերի՝ հայերի, վրացիների եւ այլոց համար։ Այսինքն, ինչ-որ առումով այս քանդակը կարող է նաեւ հայերին վերաբերվել։ Ու ի վերջո, ո՞վ կարող է մեզ արգելել մեր դիցուհուն սիրել, հարգել եւ այլն։
Սակայն սա չի կարեւորը ամենեւին, այլ թե ինչպես են էս քանդակը ներկայացնում ներկա իշխանական պրոպագանդիստները՝ Սիրելի Առաջնորդ Նիկոլ Վովայի Փաշինյանի գլխավորությամբ։ Թե բա՝ «մայր դիցուհու վերադարձը» եսիմինչ։ Ախր, վերը նշված ամեն ինչով հանդերձ, էս արձանը, առաջին հերթին, խորհրդանշում է ՊԱՏՄԱԿԱՆ ՀԱՅԱՍՏԱՆԸ, որից խրտնած ճագարի նման փախչում են Սիրելի Առաջնորդն ու նրա սազանդարները։ Ընդ որում, էս արձանը հենց է՛ն «մշակութային» պատմական Հայաստանի մասին է, որի կերպարը առաջ էր մղվում սովետական կայսերական դիսկուրսում։ Ու էս օրերին նրան սենց պաթոսով բերել-թամաշա անելու ամբողջ պատմության մեջ մեկ անգամ եւս վեր է հառնում Սիրելի Առաջնորդի «սկզբունքերի», ասածների ու արածների, զգացմունքերի ու մտքի հակասական, վայրիվերո, հախուռն ու անողնաշար դրսեւորումը։ Բայց արձանն, ինչ խոսք, հանճարեղ է, ու լավ է, որ նա հիմա Երեւանում է։
Իսկ լուսանկարում պատկերված է Անահիտի արձանի թեմայով իմ 8 տարեկան տղա Արամի արած կոլաժը, որը ինձ համար պակաս հանճարեղ չէ, քան ինքը՝ արձանը։
Հարակից հրապարակումներ`
Տեսանյութեր
09/19/2024 21:00
Իրանը հասավ իր նպատակին.Բաքուն պարտադրված է հրաժարվել միջանցքից. ինչու է Շոյգուն մեկնել Իրան
Տեսադարան
09/02/2024 10:55
Սեպտեմբերի 2-ը Արցախի Հանրապետության հռչակման օրն է
Մամուլ
- 09/21/2024 08:27 Այսօր այցելելու են Արմեն Աշոտյանին․ «Հրապարակ»
- 09/21/2024 08:25 ՔՊ-ում դժգոհ են Փաշինյանի կադրային քաղաքականությունից ․«Հրապարակը»
- 09/21/2024 08:21 ՀՀ անկախության տոնին պարգեւներ եւ կոչումներ կշնորհվեն. որեւէ ընդդիմադիր կամ այլախոհ հրավիրված չէ. «Ժողովուրդ»
- 09/21/2024 08:17 Բեմում կլինեն Բագրատ Սրբազանը եւ շատ երիտասարդներ․ «Հրապարակ»
- 09/21/2024 08:16 Թաթուլ Ասիլյանի տան վրա կրակելու գործով քրեական հետապնդումը դադարեցվել է. «Ժողովուրդ»
- 09/21/2024 08:13 ՔՊ-ում փոշմանել են, չեն ուզում ՀՅԴ-ին ու ՀՀԿ-ին հարեւան դառնալ․«Հրապարակ»
- 09/21/2024 08:11 5 մլն 470 հազար դրամ հուշանվերների համար. ինչո՞ւ են ԱԺ-ում նախապես նվերներ գնում եւ պահեստավորում. «Ժողովուրդ»
Գործ #
09/21/2024 14:53
«Արմավիր» ՔԿՀ-ում կալանավորին տևական ժամանակ խոշտանգել, ապա՝ սպանել են՝ «կանոններ» չպահելու, այդ թվում՝ գիշերն անկողնում միզելու համար, ՔԿՀ -ում նույն խցում են պահել սպանվածի որդուն ու հորը սպանողին
03/06/2023 21:01
Արյունոտ օղակն ամբողջական չէ առ այսօր. Ինչ կապ ուներ Յուզբաշյանի սպանությունը Ղանդիլյանի սպանության հետ
06/17/2022 17:36
Նոտարի աշխատասենյակից հափշտակվել է կնիքը ու աշխատասենյակը հրկիզվել՝ ԵԿՄ Էրեբունու տարածքային բաժանմունքի նախագահ Մանվել Բատիկյանի քավորությամբ. Խարդախությունների մի ամբողջ կծիկի հետքերով
07/20/2020 20:31
Վանաձորում սպանվել է հայտնի ֆիզիկոս Մնացականյանը. Սպանության առիթը՝ 1000 դրամ
ՓԱՍՏԱԹՂԹԵՐ
- 09/02/2024 15:38 Հրատապ. Հրապարակվել է Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև պետական սահմանի սահմանազատման և սահմանային անվտանգության հարցերով հանձնաժողովների համատեղ գործունեության մասին կանոնակարգը
- 03/31/2019 21:34 ԱԺ են ուղարկվել Պաշտպանի 2018 թվականի տարեկան հաղորդումը և զեկույցը
- 03/21/2019 15:23 Դավիթ Սանասարյանն իր գործունեությամբ չի նպաստել զբաղեցրած պաշտոնի նկատմամբ վստահության եւ հարգանքի ձեւավորմանը. Եզրակացություն
- 12/16/2018 12:49 Մարտի 1-ի 10 զոհերից յուրաքանչյուրն ինչ վնասվածքներից եւ ինչ հանգամանքներում է մահացել՝ ՀՔԾ-ի տարիներ առաջ հրապարակած զեկույցը
Հարցազրույց
- 09/19/2024 20:39 Եթե Փաշինյանը կարողանար, դեռ 2018-ի մայիսի 3-ին դուրս կգար ՀԱՊԿ-ից, բայց Հայստանն իր սեփական հողամասը չի, որ ինչ ուզենա, երբ ուզենա՝ ցանի. Ձյունիկ Աղաջանյան
- 09/18/2024 11:30 Զրույց Բագրատ Սրբազանի հետ. Վահե Հովհաննիսյան
- 09/16/2024 13:35 Նախկինում Սրբազան աշխատած մարդու հետ պաշտոնական հանդիպում ՔՊ-ի օրակարգում չկա. Էմմա Պալյան
- 08/30/2024 20:13 Նորակառույցները զավթում են երթևեկելի գոտին ու հետիոտնի անցման տարածքը, իսկ քաղաքապետարանից դժվարանում են ասել, թե դեռ որքան են ընդլայնելու Երեւանի սահմանները
Մեկնաբանություն
- 09/21/2024 19:32 Լապշինին պարզաբանել են, որ իրեն ազատությունից զրկում են … ադրբեջանի պահանջով՝ Արցախ այցելելու համար. Մելիքյան
- 09/20/2024 18:30 Կիրանցից հողերի հանձնումը խաթարել է Կիրանց գյուղի խմելու և ոռոգման ջրի համակարգերը. Սարգսյան
- 09/20/2024 14:03 Ինձ հավերժ հետապնդելու են նրանց պատմություններն այն մասին, թե ինչպես են նրանց սիրելիները զոհվել Ադրբեջանի ավիահարվածներից. կոնգրեսական Շերմանը հանդիպել է Ադրբեջանի ագրեսիայից տուժած հայ կանանց հետ
- 09/20/2024 13:03 Մորս հետ պայման եմ կապել․ անպայման վերադառնալու ենք մեր Մեծշեն. Անանյան
Արխիվ
Արտակարգ պատահարներ
- 09/22/2024 12:22 Երևանի տներից մեկի այգում հայտնաբերվել է 23-ամյա բնակչուհու մարմինը՝ ծառից կախված. shamshyan.com
- 09/22/2024 10:09 ՆԳՆ-ն մանրամասներ է հայտնել Երեւանում գազի լցակայանում տեղի ունեցած պայթյունից
- 09/21/2024 19:56 Փրկարարները օգնության են մեկնել արշավականներին
- 09/21/2024 18:38 Հեղուկ գազի լցակայանում տեղի ունեցած պայթյունի հետևանքով 3 տուժածներից 2-ը հոսպիտալացվել են
ԸՍՏ ՕՐԵՆՔԻ
- 03/08/2024 15:00 Զազրելի դեպք Հայաստանում. սեռական բռնության է ենթարկվել 2 տարեկան երեխա. մասնագետը մանրամասնում է՝ ինչպես պաշտպանել երեխաներին (տեսանյութ)
- 01/13/2024 20:29 Տեր Թոդիկի մեթոդները վաղուց չեն գործում. դաստիարակության ու բռնության նուրբ սահմանը (տեսանյութ)
- 01/13/2022 17:55 Ինչքա՞ն է կազմում երեխայի ծննդյան կապակցությամբ տրվող նպաստը
- 05/02/2021 17:57 Կարեւոր է իմանալ. Կարմիր գծերի համար տուգանելիս` տեղում արձանագրության կազմումն այլևս պարտադիր չէ
Անցուդարձ
- 09/20/2024 23:14 Հայտնել են հացը բորբոսից պաշտպանելու միջոցը
- 09/20/2024 18:33 Պաշտոնյա կինը իր ենթակաների շրջանում 58 սիրեկան է ձեռք բերել
- 09/19/2024 21:21 Ուսուցչուհին սեռական հարաբերություն է ունեցել 15-ամյա պատանու հետ․ Նա մեղադրվել է նաև թմրանյութեր և պոռնոգրաֆիկ նյութեր տրամադրելու մեջ
- 09/19/2024 18:31 Տղամարդը իր տան աշխատակցուհիներին ամիսներով փակել է վանդակում՝ սեռական հաճույք ստանալու համար
Հետաքրքիր է իմանալ
- 09/20/2024 18:04 Ուղեղն ուտող որդեր. ԱՄՆ-ում մակաբուծային հիվանդություն է հայտնաբերվել բնակիչների մոտ
- 09/20/2024 15:49 Երկրին աստերոիդ է մոտենում
- 09/18/2024 18:11 Կայծակի հարվածից հետո 40 րոպե սրտի կանգ ունեցած տղամարդը փրկվել է ու ամբողջությամբ ապաքինվել
- 09/14/2024 18:58 Աշխարհի ամենաթերագնահատված երկիրը՝ ըստ փորձառու զբոսաշրջիկի