ԲՈԼՈՐ ՆՅՈՒԹԵՐԸ
ՀՀ դատախազությունը շարունակում է կոստանյանական դատախազության ժամանակներում ձևավորված՝ դատախազներին չհնազանդվելու համար քննիչների նկատմամբ քրեական հետապնդումներ հարուցելու ամոթալի պրակտիկան. Ղամբարյան 08/16/2024 14:30 | Մեկնաբանություն
ՀՀ դատախազությունը շարունակում է կոստանյանական դատախազության ժամանակներում ձևավորված՝ դատախազներին չհնազանդվելու համար քննիչների նկատմամբ քրեական հետապնդումներ (գործեր) հարուցելու ամոթալի պրակտիկան։ Այս մասին գրել է Արթուր Ղամբարյանը.
«Քննչական և դատախազական մարմինների միջև իրավասության վերաբերյալ իրավական վեճերի կապակցությամբ տկար դատախազը, քննիչի «վախը բռնելու» նպատակով, հարուցում էր քրեական հետապնդումներ (գործեր), որոնք հետագայում, բնականաբար, դադարեցվում (կարճվում) էին։
Այսօր կրկին ՀՀ դատախազությունը իր և քննչական մարմնի միջև իրավական վեճերի լուծումը տեղափոխում է քրեաիրավական դաշտ՝ հանցագործության մասին հաղորդում ներկայացնելով քննիչի դեմ, զուտ այն բանի համար, որ քննիչը չի կատարում դատախազի հանձնարարությունը՝ կալանքը որպես խափանման միջոց կիրառելու մասին միջնորդություն ներկայացնելու մասին։ Քննիչը չի կատարում, քանի որ կարծում է, որ դատախազը իրավասու չէ որոշելու, թե կոնկրետ ին՞չ տեսակի խափանման միջոց պետք է ինքը կիրառի (ընտրի)։
Հսկող դատախազն իրավասո՞ւ է արդյոք քննիչին հանձնարարելու կիրառել համաչափ հարկադրանքի միջոց։ Այ՛ո՝ դատախազն, անկասկած, ունի նման իրավասություն, սակայն հսկող դատախազը չունի իրավասություն և կարողություն քննիչի փոխարեն որոշելու, թե հարկադրանքի տեսակներից ո՞րն է այն համաչափ (պիտանի, անհրաժեշտ և համարժեք) միջոցը, որը կարող է վերացնել (չեզոքանցել) նախաքննության խոչընդոտները։ Այս մոտեցման օգտին խոսում են մի շարք փաստարկներ, սակայն դրանցից նշենք միայն պոզիտիվ իրավական հիմքերը։
Քրեական վարույթի հանրային մասնակիցների միջև ծագած իրավասության վերաբերյալ վեճերը լուծելու ելակետը նրանց գործառույթների և պոզիտիվ պատասխանատվության ոլորտների սահմանազատումն է։ Այսպես՝ ՀՀ քր․ դատ․ օր․-ի 35-րդ հոդվածի 4-րդ մասի համաձայն՝ քննիչը պատասխանատու է իր կիրառած հարկադրանքի միջոցների իրավաչափության համար, իսկ նույն հոդվածի 2-րդ մասի համաձայն՝ հսկող դատախազը պատասխանատու է վարույթի հանրային մասնակիցների կողմից հարկադրանքի միջոցների կիրառման օրինականության համար։
Այս երկու նորմերը բավարար են ցույց տալու այն պարզ ճշմարտությունը, որ քննիչը համաչափության սկզբունքի հիման վրա ընտրում է անհրաժեշտ տեսակի խափանման միջոցը, իսկ հսկող դատախազը ստուգում է քննիչի կիրառած (ընտրած) միջոցի օրինականությունը։ Եթե հսկող դատախազը քննիչի գործողությունների մեջ նկատում է ոչ իրավաչափ վարքագիծ, ապա միջամտում է դրան, օրինակ՝ վերացնում է քննիչի որոշումը, հետ է վերցնում քննիչի՝ խափանման միջոց կիրառելու միջնորդությունը, համաձայնություն չի տալիս քննիչին կիրառելու խափանման միջոց և այլն։
Եթե հսկող դատախազը իրավասություն ունենա քննիչի փոխարեն որոշել խափանման միջոցի տեսակը, ապա նա հսկող մարմնից փաստացի կվերածվի խափանման միջոց կիրառող մարմնի։ Իսկ այդ պարագայում հասարակությունը կզրկվի խափանման միջոցի օրինականության նկատմամբ արտագերատեսչական դատախազական հսկողության հնարավորությունից։ Չէ՞ որ, եթե հսկող դատախազը ինքն է որոշել, թե ինչ տեսակի խափանման միջոց քննիչը պետք է կիրառի, ապա նա չի կարող իր իսկ որոշումը ենթարկել արտագերատեսչական հսկողության։
Այսպիսով՝
1) քրեական վարույթի հանրային մասնակիցների միջև իրավասության վերաբերյալ վեճերը քրեականացնելը հակապետական մոտեցում է։ Հասարակության անդամները հետաքրքրված չեն, որ իրենց մասնակցությամբ քրեական վարույթները թողած, քննիչը և դատախազն այս ճանապարհով վատնեն քրեադատավարական պետական ռեսուրսը։
2) Սա լավ առիթ է, որպեսզի քննիչները, որոնց արարքների կապակցությամբ դատախազները հանցագործության մասին հաղորդումներ են ներկայացնում, գիտակցեն, թե ինչքան «վատ» բան է, երբ մարդուն ակնհայտ ապօրինի պահում են քրեական հետապնդման սպառնալիքի վիճակում»։
Հարակից հրապարակումներ`
Տեսանյութեր
09/19/2024 21:00
Իրանը հասավ իր նպատակին.Բաքուն պարտադրված է հրաժարվել միջանցքից. ինչու է Շոյգուն մեկնել Իրան
Տեսադարան
09/02/2024 10:55
Սեպտեմբերի 2-ը Արցախի Հանրապետության հռչակման օրն է
Մամուլ
- 09/21/2024 08:27 Այսօր այցելելու են Արմեն Աշոտյանին․ «Հրապարակ»
- 09/21/2024 08:25 ՔՊ-ում դժգոհ են Փաշինյանի կադրային քաղաքականությունից ․«Հրապարակը»
- 09/21/2024 08:21 ՀՀ անկախության տոնին պարգեւներ եւ կոչումներ կշնորհվեն. որեւէ ընդդիմադիր կամ այլախոհ հրավիրված չէ. «Ժողովուրդ»
- 09/21/2024 08:17 Բեմում կլինեն Բագրատ Սրբազանը եւ շատ երիտասարդներ․ «Հրապարակ»
- 09/21/2024 08:16 Թաթուլ Ասիլյանի տան վրա կրակելու գործով քրեական հետապնդումը դադարեցվել է. «Ժողովուրդ»
- 09/21/2024 08:13 ՔՊ-ում փոշմանել են, չեն ուզում ՀՅԴ-ին ու ՀՀԿ-ին հարեւան դառնալ․«Հրապարակ»
- 09/21/2024 08:11 5 մլն 470 հազար դրամ հուշանվերների համար. ինչո՞ւ են ԱԺ-ում նախապես նվերներ գնում եւ պահեստավորում. «Ժողովուրդ»
Գործ #
09/21/2024 14:53
«Արմավիր» ՔԿՀ-ում կալանավորին տևական ժամանակ խոշտանգել, ապա՝ սպանել են՝ «կանոններ» չպահելու, այդ թվում՝ գիշերն անկողնում միզելու համար, ՔԿՀ -ում նույն խցում են պահել սպանվածի որդուն ու հորը սպանողին
03/06/2023 21:01
Արյունոտ օղակն ամբողջական չէ առ այսօր. Ինչ կապ ուներ Յուզբաշյանի սպանությունը Ղանդիլյանի սպանության հետ
06/17/2022 17:36
Նոտարի աշխատասենյակից հափշտակվել է կնիքը ու աշխատասենյակը հրկիզվել՝ ԵԿՄ Էրեբունու տարածքային բաժանմունքի նախագահ Մանվել Բատիկյանի քավորությամբ. Խարդախությունների մի ամբողջ կծիկի հետքերով
07/20/2020 20:31
Վանաձորում սպանվել է հայտնի ֆիզիկոս Մնացականյանը. Սպանության առիթը՝ 1000 դրամ
ՓԱՍՏԱԹՂԹԵՐ
- 09/02/2024 15:38 Հրատապ. Հրապարակվել է Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև պետական սահմանի սահմանազատման և սահմանային անվտանգության հարցերով հանձնաժողովների համատեղ գործունեության մասին կանոնակարգը
- 03/31/2019 21:34 ԱԺ են ուղարկվել Պաշտպանի 2018 թվականի տարեկան հաղորդումը և զեկույցը
- 03/21/2019 15:23 Դավիթ Սանասարյանն իր գործունեությամբ չի նպաստել զբաղեցրած պաշտոնի նկատմամբ վստահության եւ հարգանքի ձեւավորմանը. Եզրակացություն
- 12/16/2018 12:49 Մարտի 1-ի 10 զոհերից յուրաքանչյուրն ինչ վնասվածքներից եւ ինչ հանգամանքներում է մահացել՝ ՀՔԾ-ի տարիներ առաջ հրապարակած զեկույցը
Հարցազրույց
- 09/19/2024 20:39 Եթե Փաշինյանը կարողանար, դեռ 2018-ի մայիսի 3-ին դուրս կգար ՀԱՊԿ-ից, բայց Հայստանն իր սեփական հողամասը չի, որ ինչ ուզենա, երբ ուզենա՝ ցանի. Ձյունիկ Աղաջանյան
- 09/18/2024 11:30 Զրույց Բագրատ Սրբազանի հետ. Վահե Հովհաննիսյան
- 09/16/2024 13:35 Նախկինում Սրբազան աշխատած մարդու հետ պաշտոնական հանդիպում ՔՊ-ի օրակարգում չկա. Էմմա Պալյան
- 08/30/2024 20:13 Նորակառույցները զավթում են երթևեկելի գոտին ու հետիոտնի անցման տարածքը, իսկ քաղաքապետարանից դժվարանում են ասել, թե դեռ որքան են ընդլայնելու Երեւանի սահմանները
Մեկնաբանություն
- 09/20/2024 18:30 Կիրանցից հողերի հանձնումը խաթարել է Կիրանց գյուղի խմելու և ոռոգման ջրի համակարգերը. Սարգսյան
- 09/20/2024 14:03 Ինձ հավերժ հետապնդելու են նրանց պատմություններն այն մասին, թե ինչպես են նրանց սիրելիները զոհվել Ադրբեջանի ավիահարվածներից. կոնգրեսական Շերմանը հանդիպել է Ադրբեջանի ագրեսիայից տուժած հայ կանանց հետ
- 09/20/2024 13:03 Մորս հետ պայման եմ կապել․ անպայման վերադառնալու ենք մեր Մեծշեն. Անանյան
- 09/20/2024 12:21 Մասնակցելու եմ «Սրբազան պայքարի» հավաքին հույսով, որ ինչ-որ կարևոր բաներ արվելու են այլ կերպ, կլինի «սովորական դարձածից» տարբերվող ու բաղձալի արդյունք․ Մելիքյան
Արխիվ
ԸՍՏ ՕՐԵՆՔԻ
- 03/08/2024 15:00 Զազրելի դեպք Հայաստանում. սեռական բռնության է ենթարկվել 2 տարեկան երեխա. մասնագետը մանրամասնում է՝ ինչպես պաշտպանել երեխաներին (տեսանյութ)
- 01/13/2024 20:29 Տեր Թոդիկի մեթոդները վաղուց չեն գործում. դաստիարակության ու բռնության նուրբ սահմանը (տեսանյութ)
- 01/13/2022 17:55 Ինչքա՞ն է կազմում երեխայի ծննդյան կապակցությամբ տրվող նպաստը
- 05/02/2021 17:57 Կարեւոր է իմանալ. Կարմիր գծերի համար տուգանելիս` տեղում արձանագրության կազմումն այլևս պարտադիր չէ
Անցուդարձ
- 09/20/2024 23:14 Հայտնել են հացը բորբոսից պաշտպանելու միջոցը
- 09/20/2024 18:33 Պաշտոնյա կինը իր ենթակաների շրջանում 58 սիրեկան է ձեռք բերել
- 09/19/2024 21:21 Ուսուցչուհին սեռական հարաբերություն է ունեցել 15-ամյա պատանու հետ․ Նա մեղադրվել է նաև թմրանյութեր և պոռնոգրաֆիկ նյութեր տրամադրելու մեջ
- 09/19/2024 18:31 Տղամարդը իր տան աշխատակցուհիներին ամիսներով փակել է վանդակում՝ սեռական հաճույք ստանալու համար
Հետաքրքիր է իմանալ
- 09/20/2024 18:04 Ուղեղն ուտող որդեր. ԱՄՆ-ում մակաբուծային հիվանդություն է հայտնաբերվել բնակիչների մոտ
- 09/20/2024 15:49 Երկրին աստերոիդ է մոտենում
- 09/18/2024 18:11 Կայծակի հարվածից հետո 40 րոպե սրտի կանգ ունեցած տղամարդը փրկվել է ու ամբողջությամբ ապաքինվել
- 09/14/2024 18:58 Աշխարհի ամենաթերագնահատված երկիրը՝ ըստ փորձառու զբոսաշրջիկի