Փաստ ինֆո

Արցախցիներն Ադրբեջանի քաղաքացիություն ընդունելը մերժել են՝ իրենց համարելով ՀՀ քաղաքացի, եւ ՀՀ իշխանությունների ներկայացրած պայմանը՝ ՀՀ քաղաքացիություն ընդունել՝ բնակարանային ծրագրից օգտվելու համար նոր շոկ է առաջացրել։ «Փաստինֆո»-ի հետ զրույցում ասաց Արցախից բռնի տեղահանված Անահիտը։

Մեր զրուցակիցը հայոց լեզվի ու գրականության մասնագետ է, սակայն երբեք մանկավարժությամբ չի զբաղվել, Արցախում աշխատել է պետական կառավարման համակարգում։ Ասում է՝ զինվորականի կնոջ ծանր կյանքով է ապրել, գրեթե չի ապրել։

Ամուսինն իր ողջ կյանքն Արցախին ու բանակին էր նվիրել , զոհվել է 2020 թվականի նոյեմեբերի 8-ին՝ Շուշիի մատույցներում։

«Երեւան ենք եկել՝ Արցախի բռնի տեղահանումից հետո, Ստեփանակերտում թողել ենք 15 տարի սպասումներից հետո ստացած տունը, ամուսնուս գերեզմանը։ Սկեսրոջս համար կյանքը, ընդհանրապես, կանգ է առել,տանից երբեմն իջնում է, միայն հաց գնելու նպատակով, որպեսզի ոտքերը չքարանան, բայց երբ ինչ-որ տեղ են հրավիրում, քաղաքավարի մերժում է։ Բուժաշատող է եղել, հիմա անգամ որդու գերեզմանին գնալու հնարավորությունն է կորցրել։Ես էլ երեխաներիս համար եմ շարունակում ապրել»,- ասաց տիկին Անահիտը։

Ընտանիքը բնակություն է հաստատել Քանաքեռ – Զեյթուն վարչական շրջանում՝ հինգարկանի շենքի երկսենյականոց բնակարում։ Ասում է՝ այստեղ համեմատաբար հարազատ միջավայր կա, շատ արցախցիներ են բնակություն հաստատել, արցախցու խանութ կա, որտեղ էլի Արցախի բարբառն է հնչում, ոչ միայն առեւտուր են անում, այլ նաեւ իրար որպիսություն հարցնում։

«Սա փոքր սփոփանք է, մի փոքրիկ հաճելի հուշերի օազիս, բայց իրավունքների ու սոցիալական հարցերի լիարժեք լուծում չի տալիս»,- նշեց մեր զրուցակիցը։

Արցախցիները չգիտեն՝ կօգտվեն ՀՀ կառավարության առաջարկած բնակարանային ծրագրից, թե ոչ։ Մեր զրուցակցի խոսքերով՝ ներքուստ արցախցիները կասկած ունեն, որ նախկին անձնագրերից հրաժարվելով ու նորից ՀՀ քաղաքացիություն ընդունելով կարող են կորցնել վերադարձի իրավունքը։ Ասում է՝ Ադրբեջանը ևս պարտադրում էր դառնալ Ադրբեջանի քաղաքացի ու մնալ, եթե անգամ զգացմունքներից դուրս գա արցախցին, ապա ստացվում է կանգնել ոչ թե երկընտրանքի, այլ քառակի ընտրության առաջ, որի հիմքում Արցախն է, տունը, ամուսնու գերեզմանը, երեխաների ու իր մանկությունը։

«Արցախցիները Ադրբեջանի քաղաքացինություն ընդունելը մերժել են իրենց ՀՀ քաղաքացի համարելով ու նոր պայմանը երկարատև շոկի թեմա է դարձել՝ արդեն սարսափելի հաւյրենազրկումից հետո»,- ասում է Անահիտը։

Տիկինը պատմում է, որ առաջ փոքր տղան հոր մասին խոսակցությունները լսելիս ականջները փակում էր, հասկացան, որ չի ցանկանում մոր արցունքները տեսնել ու երեխան այդպես է սթրեսը հաղթահարում, 5 տարեկան տղայի մոտ մայրը վիշտն արդեն թաքցնում է, 16- ամյա տղայի հետ՝ կիսվում, բայց փորձում է չպարտադրել։Նրա հետ էլ խնդիր կա, մեծացել է ժամանակից շուտ, ստիպված է եղել տղամարդ դառնալ, ընտանիքն առանց տղամարդ է մնացել, կորցրել է ժպիտը , նա է իրենց մեքենայով Երևան բերել։

Իսկ 23-ամյա դստեր համար փորձում են բնություն փնտրել, որ նորից սկսի նկարել։ Դիզայներական ընկերություն է գտել, աշխատում է, բայց նկարելու ցանկությունը կորցրել է։ Հոր, հայրենիքի կորստի վիշտն ու հարազատ բնությունից կտրվելն իր բացասական հետեւանքը թողել է, չգիտի ինչպես և ինչ հանգամանքներում կարողանան երիտասարդ դստեր գեղանկարչությամբ զբաղվելու ցանկությունը վերադարձնել։

Աղբյուր` Փաստինֆո