Փաստ ինֆո

Ադրբեջանի՝ իրեն ոչ թե Խորհրդային Ադրբեջանի, այլ Մուսաֆաթական Հանրապետության իրավահաջորդը ճանաչելու ակտը աշխարհը չի ճանաչել։ Այս մասին «Փաստինֆո»-ի հետ զրույցում ասաց Միջազգային իրավունքի մասնագետ Արթուր Սիմոնյանը։

Նա նշեց, որ նմանատիպ ակտեր ընդունել էին Լատվիան, Լիտվան, Էստոնիան, այս երկրների պետության շարունակականության դոկտրինը աշխարհը ճանաչեց, բայց ոչ Ադրբեջանինը։

«Բանն այն է, որ միջազգային իրավունքում կարևոր սկզբունք գոյություն ունի. ցանկացած դեպք ուսումնասիրում ենք այն իրավանորմերի ժամանագրության մեջ, երբ կատարվել է այդ դեպքը։ Մասնավորապես, Ադրբեջանն ասում է, որ անեքսիայի է ենթարկվել Սովետական Միության կողմից 1920 թ-ին, հետևապես, Ադրբեջանի Սոցիալիստական Հանրապետությունը ուժի սպառնալիքի հիմով ստեղծված պետություն էր։ Քանի որ ուժի սպառնալիքը արգելված է, իրենք վկայակոչում են պետության շարունակականության դոկտրինը՝ պնդելով, որ 1918-20 թթ Ադրբեջանի Հանրապետության իրավահաջորդն են, բայց, հարցն այն է, որ 1920 թթ-ին պատերազմը՝ որպես միջազգային հարաբերությունների գործիք արգելված չի եղել։ Այսինքն, 1920 թ-ին Սովետական Միությունը իրավունք ուներ պատերազմի միջոցով հարց լուծելու»։

Իրավաբանն ընդգծեց, որ պատերազմով հարց լուծելու արգելքը հաստատվեց է 1928 թ-ին։ «Քանի որ 1928 թթ-ին Լատվիան, Լիտվան և Էստոնիան անկախ պետություններ էին և միայն 1943-45 թթ-ին Սովետական Միությանը անդամակցեցին, իսկ պատերազմի արգելքը մինչև դա արդեն ընդունվել էր միջազգային հանրության կողմից, ուստի աշխարհը ճանաչեց նրանց իրավահաջորդությունը»։

Սիմոնյանի դիտարկմամբ՝ եթե անգամ աշխարհը ճանաչեր Ադրբեջանի իրավական պահանջը, ըստ որի՝ իրենք պետք է համարվեին 1918-20 թթ Ադրբեջանի Հանրապետության իրավահաջորդը, դա որևէ ազդեցություն չունի տարածքային իրավունքների ու պարտականությունների վրա։ «Օրինակ, Լատվիան, Լիտվան և Էստոնիան ունեն տարածքներ, որոնք Սովետական Միության տարիներին փոխանցվել են Ռուսաստանին և, երբ իրենք ճանաչեցին իրենց իրավահաջորդության դոկտրինը՝ խոսք չէր գնում Սովետական Ռուսաստանին անցած տարածքների վերադարձի մասին։ Հետևաբար, անգամ եթե Ադրբեջանի այդ պահանջն աշխարհը ճանաչի՝ դա որևէ ազդեցություն չի ունենա մեր կամ իրենց տարածքների իրավունքների և պարտականությունների վրա։ Սրանից չպետք է վախենալ ու պետք է ասել, որ եթե անգամ աշխարհը դա ճանաչի, ինչն հակաիրավական է, դա որևէ ազդեցություն չի կարող ունենալ ոչ տարածքային, ոչ էլ դրանից բխող տարածքային իրավունքների և պարտավորությունների վրա»,- նշել է նա։

Աղբյուր` Փաստինֆո