Փաստ ինֆո

Հավաքական արևմուտքը պետք է հասկանա, որ Հայաստանի Հանրապետությունը չի գտնվում Հյուսիսային Ամերիկայում կամ Եվրոպայի արևմուտքում, որ ինքնակամ որոշի, թե ում հետ համագարծակցի, այս պայմաններում մենք պետք է համագործակցենք մեր հարևանների հետ, Իրանի, Վրաստանի, ՌԴ-ի։ Այս մասին «Փաստինֆոյի» հետ զրույցում ասաց տնտեսագետ Թաթուլ Մանասերյանն՝ անդրադառնալով մարտի 30-ից Հայաստանի առևտրային բանկերի կողմից ռուսական «Միր» վճարային համակարգի գործունեության դադարեցմանը։

Նա ընդգծեց, որ լավ նորությունն այն է, որ, այնուամենայնիվ, ոչ բոլոր բանկերն են, որ հրաժարվել համակարգից։

«Եթե անգամ մեկ բանկ շարունակում է աշխատել, դա դեռ չի նշանակում, որ բոլոր բանկերն են հրաժարվել։ Պետք է հաշվի առնենք, որ կան նաև այլ հնարավորություններ, որոնք հայ գործարարներն օգտագործել են՝ սվիֆթ համակարգը Ռուսաստանում անջատելուց հետո, այսինքն՝ հայ գործարարների և իրենց գործընկերների հնարամտությունը մինչ օրս չի հանգեցրել ճգնաժամային իրավիճակների։

Այդուհանդերձ, վերադառնալով Արևմտյան պահանջներին, ուզում եմ հիշեցնել, որ ՌԴ-ի հետ այսօր էլ բիզնես են անում այն երկրների գործարարները, որոնց կառավարությունները պատժամիջոցներ են կիրառում ՌԴ-ի նկատմամբ։ Ավելին, օրինակ, Մեծ Բրիտանիան մինչև հիմա նավթ է գնում ՌԴ-ից, և այլն։ Այսինքն, խաղի կանոններն այդքան էլ միանշանակ չեն, որպեսզի մենք ասենք, որ այ, մնացել էր Հայաստանը, Հայաստանն էլ պետք է միանա պատժամիջոցներին, փակի «Միր» համակարգը ու բոլոր հարցերը կարգավորվելու են»,- նշեց տնտեսագետը։

Նա ընդգծեց, որ սա Հայաստանի համար ոչ թե քաղաքական, այլ տնտեսական, բնակիչների սոցիալական կարիքների համար աննպատակահարմար լուծում է, և լուրջ հարված է քաղաքացիներին, քանի որ արտագնա աշխատանքի մեկնածները գումարներ են փոխանցում այս համակարգի միջոցով, նաև ՀՀ-ից կարող են գումարներ փոխանցվել ՌԴ։ «Ավելին, եթե մենք չենք ուզում ստվերային շրջանառությունը ավելացնել, որպեսզի մարդիկ փողն իրենց գրպաններում դրած չսկսեն ման գալ՝ ուրեմն պետք է այլ քաղաքակիրթ մեթոդներ կիրառել՝ հաշվի առնելով իրողությունները, ոչ թե տեսական դատողություններ անել, թե Ռուսաստանի հետ, ով համագործակցում է՝ բոլորի թթվածնի խողովակները պետք է փակել։ Եթե այդպես շարունակվի դա կարող է գնահատվել որպես քայլ՝ հայ ժողովրդի դեմ»։

Տնտեսագետի դիտարկմամբ՝ պետք է հասկանալ, թե դրա հետևանքն ինչ կլինի, իսկ ՌԴ-ին սրա արդյունքում շատ մեծ հարված չի լինի։ «Փոխարենը՝ արևմուտքի կամ նրանց հետևում կանգնած ուժերի այդ պարտադրանքը հայաստանյան բանկերին առաջին հերթին հարվածելու է հայ ժողովրդին ու Հայաստանի տնտեսությանը» ։

Դիտարկմանը, թե ԿԲ-ն հայտարարել է, որ ՀՀ առևտրային բանկերն ինքնակամ են հայտարարել, համակարգից հրաժարվելու մասին, նա ընդգծեց, որ բոլոր առևտրային բանկերը իրենց գործունեությունը, իրենց նորմատիվները, հրահանգները, անգամ չգրված օրենքները որդեգրում են հենց ՀՀ Կենտրոնական բանկից։

«Այդ ինչպե՞ս է, որ այլ հարցերում Կենտրոնական բանկի հորդորները կամ նրանց սահմանած վերաֆինանսավորման տոկոսադրույքի փոփոխությունը բանկերն անվերապահ ընդունում են, իսկ «Միր» համակարգի փակվելը հանկարծ բանկերն որոշել, քնել- արթնացել ու հայտարարել են, թե վատ երազ ենք տեսել, եկեք հրաժարվենք այդ համակարգից։ Իրականում հայտնի է, որ Կենտրոնական բանկի վրա արևմուտքից ճնշումներ կան ու շատ հստակ, հիմա որպեսզի հենց այդպես չներկայացնեն՝ կարող են հայտարարել, որ Հայաստանի ֆինանսական համակարգի ներկա իրավիճակը ստիպում է նման լուծումների գնալ։ Այսինքն, կարծում եմ նման խուսափոխական հայտարարությունը, թե բանկերն ինքնուրույն են որոշում կայացրել, տեղի չէ։

Ավելին, ինձ հետաքրքիր է, այս որոշման հեղինակները տնային առաջադրանք արե՞լ են, աշխատել են ու դրական կամ բացասական կողմերը նայե՞լ են, այլընտրանքային ճանապարհները հաշվի առե՞լ են։ Ինձ մոտ տպավորությունն է, որ առաջադրանքը թերի է կատարված»,- եզրափակել է Մանասերյանը։

Աղբյուր` Փաստինֆո