Փաստ ինֆո

Ադրբեջանի պահանջած զիջումները Տավուշի մարզում իրականացնելու դեպքում Հայաստանն սնուցող գազատարի մի հատված հայտնվելու է ադրբեջանական վերահսկողության ներքո։ Իսկ մենք հիշում ենք, թե ինչ եղավ Արցախում, երբ Լաչինի ճանապարհը նվիրեցինք թուրքերին, նախ պայթեցրեցին գազատարը, ապա փական դրեցին, նույնը նաև հիմա է կատարվելու՝ կպայթեցնեն, Հայաստան գազի մուտքը կկտրեն, հետո էլ փական կդնեն ու երբ ուզեն կփակեն, երբ ուզեն՝ կբացեն։ Այս մասին «Փաստինֆոյի» հետ զրույցում ասաց էներգետի անվտանգության փորձագետ Արմեն Մանվելյանը՝ ընդգծելով, որ եթե հայկական կողմը գնա նման զիջումների, ապա կզրկվենք ռուսական գազի մուտքից Հայաստան։

Հարցին՝ հնարավո՞ր է տեղափոխել գազատարը՝ Մանվելյանն ասաց, որ տեսականորեն հնարավոր է, բայց ավելացրեց. «պատկերացնո՞ւմ եք, թե դա քանի ամիս կտևի, մենք այդ ամիսներին ինչպե՞ս ենք ապրելու առանց գազի, այսինքն դա ոչ մի շաբաթվա, ոչ էլ մի ամսվա գործ չէ, միաժամանակ, դա ահռելի ծախսեր է ենթադրում»։
Փորձագետի դիտարկմամբ՝ իշխանությունները հիմա խոսում են ճանապարհ, թունել կառուցելու մասին, բայց դա էլ է սուտ։
«Նախ՝ դա էլ է ժամանակատար, մյուս կողմից՝ Ադրբեջանը թույլ չի տալու, որ իր տարածքի տակով թունել կառուցվի»,- նշեց Ա. Մանվելյանը։

Ինչ վերաբերում է այլընտրանքային տարբերակներին, ապա նշեց, որ ունենք Իրանի հետ գազամուղ, որտեղից տեսականորեն կարող ենք գազ բերել, բայց իրանական գազը թանկ է։

«Հիմա մենք Ռուսաստանի հետ պայմանագիր ունենք և 175 դոլարով ենք գազ գնում։ Իրանն այդ գնով գազ երբեք չի վաճառի մեզ, Իրանը մեզ նվազագույնը կարող է վաճառել 300 դոլարով։ Ի դեպ, դրա համար էլ ամիսներով պետք է բանակցություններ վարել, ու փաստ չէ, որ վաղը կխոսեն, մյուս օրը կբերեն գազը, ամիսների աշխատանք է պետք։ Հիմա նաև խոսում են այն մասին, որ կարող ենք Ադրբեջանից գազ գնել, բայց դա աբսուրդ է, սուտ է, ընդ որում ՝ նաև տեխնիկապես է անհնար»,- փաստել է էներգետիկ անվտանգության փորձագետը։

Հարցին, թե գազապահեստարանի գազը Հայաստանին որքա՞ն ժամանակ կարևող է բավարարել՝ նա նշեց, որ պահեստավորված գազը Հայաստանին կարող է բավարարել մինչև 2 ամիս։ «Բայց, իմ հավաստի աղբյուրներից ստացած տեղեկատվության համաձայն, այդ գազապահեստանում արդեն վաղուց գազ չեն կուտակում և գազապահեստարանը դատարկ է։ Չեմ կարող պնդել, բայց նման տեղեկություն ունեմ։ Եթե անգամ գազապահեստարանը լիքն է, ապա, միևնույն է, հնարավոր չէ շրջանցիկ գազատարը կառուցել կարճ ժամանակահատվածում»,- ասաց Ա. Մանվելյանը։

Նա հիշեցրեց, որ ադրբեջանական կողմը բացի 4 գյուղերից՝ պահանջում է նաև անկլավները. «Լավ, եթե այդ ճանապարհը կառուցվի, հետո էլ անկլավներտ տա, նորի՞ց է շրջանցիկ ճանապարհ կառուցելու։ «յսինքն, սա աբսուրդի ժանրից է, անընդհատ զիջումների արդյունքում անընդհատ շրջանցող ճանապարհներ ու գազամուղներ է կառուցելու։
Ընդ որում, եթե այդ զիջումները լինեն, ապա ադրբեջանական կողմին կանցնեն ջրի ահռելի պաշարներ, ջրամբարներ, որոնցով ոռոգվում է ամբողջ տարածաշրջանը։ Եթե այդ ջրամբարները ևս անցնեն ադրբեջանական կողմին, ապա այդ տարածաշրջանը ուղղակի կչորանա, այգիները կվերանան»։

Փորձագետն ընդգծեց, որ այս պահին Հայաստանի ամբողջ էներգոհամակարգն աշխատում է «ճգնաժամից 5 պակաս ռեժիմում»։ «ՋԷԿ-երը չեն աշխատում իրենց ողջ հզորությամբ, հիդրոկայանները շատ վատ վիճակում են, որովհետև չեն նորոգվում, էլեկտրոցանցերի համակարգն էլ ավելի վատ վիճակում է, քանի որ ներդրումներ չկան։ Այսինքն, մենք մոտ ենք ճգնաժամի, եթե Աստված չանի, այս ամենին զուգահեռ գազամուղն էլ փակեցին՝ կատաստրոֆա է սկսվելու»,- նշեց մեր զրուցակիցն՝ ավելացնելով. «եթե ընդունում ենք, որ գործող քաղաքական ռեժիմը թուրքական է, ապա հասկանալու բան էլ չի մնում, որովհետև ակնհայտ է, որ գործող թուրքական քաղաքական ռեժիմը տերերի իջեցրած պատվերն է իրականացնում»։

Աղբյուր` Փաստինֆո