Փաստ ինֆո

Վերաքննիչ Հակակոռուպցիոն դատարանի դատավոր Արմեն Հովհաննիսյանը, քննարկելով «Սիներջի» ընկերության աշխատակից Լիլի Մկրյանի նկատմամբ ընտրված խափանման միջոց կալանքի իրավաչափության հարցը, արձանագրել է իրավունքի խախտում։ Այս մասին «Փաստինֆո»-ի հետ զրույցում հայտնեց պաշտպան Էրիկ Ալեքսանյանը՝ նշելով, որ Վերաքննիչ Հակակոռուպցիոն դատարանը փաստել է, որ, ի սկզբանե, Լիլի Մկրյանի նկատմամբ ընտրված ամենախիստ խափանման միջոց՝ կալանքը եղել է ո՛չ իրավաչափ և ստորադաս ատյանը հաշվի չի առել մի շարք գործոններ, այդ թվում՝ Լիլի Մկրյանի ընտանեկան կարգավիճակը, այն է՝ մայրական կաթով սնվող երկու տարեկան երեխայի հանգամանքը, ուստի արձանագրել է, որ կիրառված կալանքը չի եղել համաչափ։

Առաջին ատյանի դատարանի դատողությունները գնահատման ենթարկելով սույն վարույթի նյութերի համատեքստում՝ Վերաքննիչ դատարանը ընդունելի չի համարել հետևությունն առ այն, որ մեղադրյալի կողմից վարույթին խոչընդոտելու հավանականությունը տվյալ դեպքում բարձր է այն աստիճան, որ հնարավոր է կանխել բացառապես ամենախիստ խափանման միջոցի՝ կալանքի կիրառմամբ։

Այդ առումով Վերաքննիչ դատարանն արձանագրել է, որ թեև կալանավորման խնդրո առարկա նպատակի գնահատման համատեքստում հաշվի է առնում ինչպես մեղադրյալին մեղսագրվող հանցանքի բնույթն ու վտանգավորության աստիճանը, այնպես էլ քրեական վարույթը՝ նախաքննության սկզբնական փուլում գտնվելը, սակայն, միևնույն ժամանակ Վերաքննիչ դատարանը փաստել է, որ Հակակոռուպցիոն դատարանի կողմից տվյալ դեպքում պատշաճ գնահատման չեն ենթարկվել այդ հանգամանքներն էականորեն հակակշռող գործոնները։

«Արդեն իսկ ձեռքբերված մի շարք տվյալների, մասնավորապես՝ համապատասխան օպերատիվ-հետախուզական միջոցառումների և գաղտնի քննչական գործողությունների արդյունքում ստացված արդյունքների՝ տեխնիկական միջոցների կիրառմամբ ամրագրված լինելը, մեղադրյալի անձը բնութագրող տվյալները, այդ թվում՝ նրա սեռը և ընտանեկան դրությունը»,- ասաց Ալեքսանյանը՝ նշելով, որ մեղադրյալի ընտանեկան դրության առնչությամբ Վերաքննիչ դատարանը նշել է, որ վիճարկվող որոշման ուսումնասիրությունը վկայում է, որ Առաջին ատյանի դատարանը ՀՀ քրեական դատավարության օրենսգրքի 116-րդ հոդվածի 3-րդ մասով սահմանված նորմի համատեքստում ընդհանրապես չի անդրադարձել այն հանգամանքին, որ մեղադրյալ Լ․ Մկրյանի խնամքին է գտնվում երկու տարեկան մանկահասակ երեխան, ով դեռևս սնվում է մայրական կաթով․ «Այդ առումով, մասնավորապես՝ երեխայի լավագույն շահի ապահովման տեսանկյունից միջազգային փաստաթղթերի, այդ թվում՝ «Երեխայի իրավունքների մասին» կոնվենցիայի, ինչպես նաև դրանում ամրագրված նորմերի վերաբերյալ ՄԱԿ՝Երեխայի իրավունքների հարցերով կոմիտեի կողմից տրված մեկնաբանությունների ուսումնասիրության հիման վրա Վերաքննիչ դատարանը հարկ է համարում նշել, որ անվիճելի է այն փաստը, որ երեխայի լավագույն շահը պետք է ելակետ ծառայի վերջինիս իրավունքներին և իրավաչափ շահերին առնչվող որոշումներ կայացնելու ցանկացած գործընթացում։ Այլ կերպ՝ մեղադրյալ Լ․ Մկրյանի նկատմամբ խափանման միջոցի կիրառման հարցը լուծելիս հիշյալ հանգամանքը հաշվի չառնելը, Վերաքննիչ դատարանի գնահատմամբ, չի կարող իրավաչափ համարվել»։

Վերաքննիչ դատարանը, նշված բոլոր հանգամանքներն իրենց համակցության մեջ գնահատելու արդյունքում, հիմնավոր չի համարել Առաջին ատյանի դատարանի, ըստ էության, այն եզրահանգումը, որ տվյալ դեպքում մեղադրյալի կողմից արտահայտման համապատասխան ձևով ոչ պատշաճ վարքագիծ դրսևորելու ռիսկը այնչափ բարձր էր, որ բացառում էր վարույթի այդ փուլում այլընտրանքային խափանման միջոցներ կիրառելու հնարավորությունը։

«Վերաքննիչ դատարանի գնահատմամբ՝ Հակակոռուպցիոն դատարանը Լ․ Մկրյանի նկատմամբ խափանման միջոցի տեսակի կիրառման հարցը լուծելիս հանգել է սխալ եզրակացության, քանի որ կալանքի ձևով խափանման միջոցի կիրառումը տվյալ դեպքում համաչափ չէր հակակշիռ հանրային շահերի պաշտպանության նպատակին»։

Ըստ Վերաքննիչ դատարանի՝ Առաջին ատյանի դատարանը թույլ է տվել ՀՀ քրեական դատավարության օրենսգրքի 15-րդ հոդվածով նախատեսված՝ վարույթի հանրայնության սկզբունքի խախտում, ինչը նույն օրենսգրքի 362-րդ հոդվածի համաձայն` բողոքարկված դատական ակտը բեկանելու հիմք է, սակայն հաշվի առնելով, որ վիճարկվող դատական ակտի կայացումից հետո մեղադրյալ Լիլի Մկրյանի խափանման միջոցը փոխվել է, կիրառվել են համապատասխան այլընտրանքային խափանման միջոցներ՝ Վերաքննիչ դատարանը մերժել է բողոքը՝ արձանագրելով, որ Հակակոռուպցիոն դատարանի վիճարկվող որոշումը բեկանելու իրավական հնարավորությունը բացակայում է։

Նշենք, որ քրեական գործով 8 անձի նկատմամբ հետապնդում է իրականացվում, որոնցից ի սկզբանե կալանքի տակ են գտնվել երեքը՝ Ալեն Սիմոնյանի հարսը, Լիլի Մկրյանը, «Սիներջի» ընկերության տնօրեն Աշոտ Հովհաննիսյանը, Էկոնոմիկայի փոխնախարար Անի Իսպիրյանի, Վահան Քերոբյանի նկատմամբ որպես խափանման միջոց է կիրառվել տնային կալանքը։ Կալանքի տակ գտնվող Անի Գևորգյանի, Լիլի Մկրյանի, Աշոտ Հովհաննիսյանի խափանման միջոցը՝ հետագայում փոփոխվել է։

Նշված Էկոնոմիկայի փոխնախարար, ԱՆԻՖ-ի տնօրենների խորհրդի նախագահ Անի Իսպիրյանի մասնակցությամբ կոռուպցիոն սկանդալի մասին հայտնի դարձավ հունվարի 31-ին։ ՀՀ ՔԿ-ն պաշտոնապես հայտարարեց, որ ՀՀ Էկոնոմիկայի նախարարությունում և տարբեր անձանց բնակարաններում՝ խուզարկություններ են իրականացվել՝ ՔԿ-ում քննվող երկու քրեական վարույթի շրջանակներում, որին հաջորդել են աղմահարույց ձերբակալություններ։

Ըստ ՔԿ-ի՝ էկոնոմիկայի նախարարության պաշտոնատար անձինք «Հանրային ներդրումային ծրագրերի բանկի ստեղծման» ծառայության ձեռքբերման մրցույթի ընթացքում մրցույթի մասնակից N բաժնետիրական ընկերության տնօրենի և աշխատակիցների դրդմամբ և օժանդակությամբ, մրցույթին այդ ընկերության հաղթանակն ապահովելու համար, խախտելով «Գնումների մասին» ՀՀ օրենքի և ՀՀ կառավարության 2017 թվականի մայիսի 4-ի թիվ N 526-Ն որոշման պահանջները, մրցույթի մյուս մասնակից հիմնադրամի համար ստեղծել են մրցույթին վերջինիս մասնակցությունն իբր անհնար դարձնող պայմաններ, նրան ապօրինաբար դիտել որպես մրցույթի պայմաններին չհամապատասխանող ու փաստացի հեռացրել մրցույթից:

Դրա արդյունքում մրցույթում հաղթող է ճանաչվել մրցակցից շուրջ երեք անգամ ավել՝ ավելի քան 392մլն. ՀՀ դրամ գնային առաջարկ ներկայացրած ընկերությունը: Նշված գործողությունների արդյունքում խախտվել են մրցույթի մասնակից հիմնադրամի իրավունքներն ու օրինական շահերը, Էական վնաս է պատճառվել պետությանը:

Մյուս քրեական վարույթով փաստական տվյալներ են ստացվել այն մասին, որ ՀՀ էկոնոմիկայի նախարարության պաշտոնատար անձը, օժտված լինելով համապատասխան լիազորություններով, ինտենսիվ այգիների հիմնման պետական աջակցության ծրագրի շահառու հանդիսացող Վ.Դ.ի հետ գտնվելով մտերիմ հարաբերությունների մեջ և իմանալով վերջինիս ծանոթներ՝ այլ շահառուների տվյալները, 2022-2023 թվականների ընթացքում նրանց կողմից ՀՀ էկոնոմիկայի նախարարություն ներկայացված այգեհիմնման նպատակով գյուղատնտեսական ծառայությունների մատուցման կամ ապրանքների ձեռք բերման վերաբերյալ կատարված՝ Ծրագրով սահմանված պահանջներին չհամապատասխանող փաստաթղթեր ներկայացված լինելու պայմաններում, նրանց տրվող ֆինանսական փոխհատուցումը չի մերժել, այլ ընդհակառակը՝ զեկուցագրեր է ներկայացրել այն մասին, որ շահառուների կողմից կատարված աշխատանքները համապատասխանում են Ծրագրով սահմանված չափորոշիչներին։

«Դրանից հետո խնդրել է հանձնարարական՝ Նախարարության համապատասխան վարչությանը՝ Ծրագրի համաձայն իրականացնել վճարումներ շահառուների հաշվեհամարներին։ Արդյունքում՝ ՀՀ էկոնոմիկայի նախարարության կողմից նշված ծրագրով մի շարք շահառուների բանկային փոխանցման միջոցով անհիմն փոխհատուցվել է առանձնապես խոշոր չափերով՝ ընդհանուրը 238.418.100 ՀՀ դրամ գումար, որը Վ.Դ.-ի և այլ շահառուների կողմից խարդախությամբ հափշտակվել է»,- հայտնել էին ՔԿ-ից:

Այս պահին քրեական գործով կա 8 մեղադրյալ, որոնց թվում՝ էկոնոմիկայի նախկին նախարարն ու փոխնախարարը։

Հեղինակ՝ Իզաբել Սահակյան

Աղբյուր` Փաստինֆո