Փաստ ինֆո

Հայտարարությունը, որ հայ-թուրքական սահմանը կարող է բացվել երրորդ երկրների քաղաքացիների և դիվանագիտական անձնագրերով քաղաքացիների համար՝ եղել է դեռ մեկ տարի առաջ։ Բայց այդ հարտարարությունից հետո, թե շուտով կբացվի, ոչ միայն չի բացվել, այլև սահմանի թուրքական կողմում որևէ աշխատանք չի կատարվել։

Այս մասին «Փաստինֆոյի» հետ զրույցում ասաց թուրքագետ Անդրանիկ Իսպիրյանը՝ անդրադառնալով Անթալիայի դիվանագիտական ֆորումի շրջանակներում կայացած պանելային քննարկման ժամանակ Հայաստան-Թուրքիա հարաբերությունների կարգավորման գործընթացում թուրքական կողմի հատուկ բանագնաց Սերդար Քըլըչի հայտարարությանը, թե չնայած այն հանգամանքին, որ իրենք կցանկանային բացել սահմանը երրորդ երկրների քաղաքացիների և դիվանագիտական անձնագիր ունեցող անձանց, իսկ երկարաժամկետ կտրվածքով՝ բոլորի համար, բայց այն ժամանակ, երբ պահը հասունացած կլինի։

Իսպիրյանի դիտարկմամբ՝ նույնիսկ եթե անգամ սահմանը բացվի՝ երկու երկրների հարաբերություններում դա որևէ բան չի փոխում։ «Այս ճանապարհով հայը չի կարող անցնել Թուրքիայի, թուրքն էլ՝ Հայաստանի սահմանը։ Հետևաբար, ինչ սահմանի բացման մասին է խոսքը, ով է անցնելու այդ ճանապարհով, ոչ վրացին, ոչ իրանցին, ոչ էլ եվրոպական երկրի որևէ բնակիչ այդ սահմանից չի օգտվելու, ուրեմն, ո՞ւմ համար է, ադրբեջանցո՞ւ»,- նշել է թուրքագետը։

Ինչ վերաբերում է զբոսաշրջիկներին, ապա, ըստ նրա, շատ քիչ է հավանականությունը, որ Հայաստան այցելած զբոսաշրջիկները ցանկություն կունենան այցելել Թուրքիա, և հակառակը, Արևմտյան Հայաստանում ճանապարհորդող զբեսաշրջիկը, իմանալով, որ սահմանը բացվել է, ցանկություն հայտնի այդ սահմանով անցնել Հայաստան։ Ընդ որում՝ եթե անգամ նման բան լինի, ի՞նչ է տալու դա, ոչինչ։

Նա ընդգծեց, որ իրականում շատ պարզ պետք է ասել, որ կա նախապայման, ինչի առկայությունը անընդհատ փորձ է արվում հերքել կամ լղոզել։ «Իրականում, թուրքական կողմը արդեն շատ պարզ հայտարարում է, որ կա նախապայման, դա Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև համաձայնագրի կնքումն է, կկնքվի այդ համաձայնագիրը՝ սահմանը կբացվի։ Մինչև այդ՝ Թուրքիան պարբերաբար կխոսի Սահմանադրություն փոխելու, Ցեղասպանության ճանաչման գործընթացից հրաժարվելու և այլնի մասին։ Այսինքն՝ բացմաթիվ այլ նախապայմաններ կլինեն։

Թուրքագետի դիտարկմամբ՝ վերջո, ոչինչ չի խանգարում Թուրքիային մի օր բացել հայ-թուրքական սահմանը, իսկ հաջորդ օրը նորից փակել այն։ «Մենք բազմաթիվ անգամ ենք համոզվել, որ Թուրքիան և Ադրբեջանը վստահելի գործընկերներ չեն, ուստի ոչինչ չի խանգարում նրանց բացել, ապա հերթական անգամ ինչ -որ անհեթեթ պատճառ մոգոնել ու ասել, որ եթե, օրինակ, որևէ դասագրքից որևէ պարբերություն չհանվի, ապա սահմանը կրկին կփակենք»։

Աղբյուր` Փաստինֆո