Փաստ ինֆո

Պատերազմի ժամանակ երեք ավտոբուսով 70 հոգու տարել են հակառակորդի կողմից գրավված տարածք և հանձնել թուրքին, ինչի դիմաց՝ պարզ չէ։ Առանց զենքի, առանց որևէ բանի երեխեքին տարել, հանձնել են։ Այս մասին «Քիմիկների զորամասի» գործով դատական նիստում հայտարարել է զինծառայող Էդգար Նահապետյանի հայրը։

Հակակոռուպցիոն դատարանում՝ դատավոր Սարգիս Դադոյանի նախագահությամբ, այսօր կայացել է Արցախյան երրորդ՝ 44-օրյա պատերազմում «Քիմիկների զորամասի» 40 զինծառայողների զոհվելու, գերեվարվելու և անհետ կորելու վերաբերյալ գործով դատական նիստը։

Այսօրվա նիստում շարունակվել է տուժողների իրավահաջորդների հարցաքննությունը։ Զինծառայող Էդգար Նահապետյանի հայրը պատմեց, որ որդու հետ վերջին անգամ խոսել է հոկտեմբերի 19-ին, եւ առ այս պահը տեղեկություն չունի։ Միակ տեղեկությունն առնչվում է ադրբեջանական տիրույթում տարածված տեսանյութի հետ, համաձայն որի՝ որդին և 12 զինծառայող ադրբեջանական գերության մեջ են, սակայն այլ տեղեկություն չկա արդեն չորս տարի։ Վերջին հեռախոսազրույցի ժամանակ որդին պատմել է, որ սկզբում պետք է Մեղրի գնան, հետո՝ տեղափոխվեն Կապան։ Ինքը ՌԴ-ում էր, երբ հոկտեմբերի 24-ն իմացել է որդու անհետանալու մասին, ՀՀ կարողացել է վերադառնալ 2020թ նոյեմբերի 22-ին։ ՀՀ վերադառնալուց հետո դժվարությամբ է հանդիպել Անդրանիկ Մակարյանին, ըստ զինծառայողի հոր՝ Մակարյանը մշտապես «փախչել» է ծնողներից, երևի մեկ անգամ է, որ Մակարյանը կանգնել է՝ զրուցելու, որի ժամանակ դեպքը որակել է «թյուրիմացություն»։

«Պահանջեցինք, ասացինք՝ ինչու չես գնացել մեր երեխեքին փրկելու, ասաց՝ բա որ ես գնայի, մեռնեի՝ ո՞վ էր ձեզ պատասխան տալու։ Թե ինչ պատասխան տվեց՝ պարզ չէ»,- ասաց զինծառայողի հայրը՝ մեջբերելով Անդրանիկ Մակարյանի խոսքերը։

Հրամանատար Արսեն Աբգարյանն էլ ծնողներին ասել է, որ «գեներալը հրաման է տվել, երկու անգամ չեմ կատարել հրամանը, երրորդ անգամ ասել են, որ առաջադրանքը չկատարելու համար տույժի կենթարկեն։ Ինձ ասել են՝ դու զորքը տար, զենքը կհասցնենք»։ Հարցաքննության ընթացքում ԳՇ պետի նախկին տեղակալ Անդրանիկ Մակարյանը հարց ուղղեց զինծառայողի հորը՝ նշելով, որ ինքը ԶՈՒ-երում ծառայել է շուրջ 39 տարի, որից միայն 2 տարին՝ կենտրոնական ապարատում, իր ամբողջ ծառայության մեջ բազում մահեր է տեսել։

«Իմ 39 տարվա ծառայության մեջ ես քանի՞ անգամ մահ տեսած կլինեմ։ Ինձ համար ինչ տարբերություն՝ իմ երեխեքը, թե իմ զինծառայողները»,- ասաց Մակարյանը, ինչին արձագանքելով՝ զինծառայողի հայրն ասաց․ «Ձեր խոսքերից երևում է՝ Դուք զինծառայողներին չեք սիրում»։

Մակարյանի և նրա փաստաբանի հարցերի ընթացքում իրավիճակը մի պահ լարվեց. դահլիճում գտնվող զինծառայողներից մեկի մայրը Մակարյանի հասցեին որոշակի արտահայտություն արեց, ինչից հետո պաշտպանը պահանջեց դատարանից՝ պարզել, թե ով է ասել և սանկցիա կիրառել։ Նիստերի դահլիճում գտնվող ծնողները վրդովվեցին, ասացին՝ «Սանկցիայով չեն կարող վախեցնել, հերիք եղավ, բոլ եղավ։ Լավ է արել, որ ասել է»։ Այնուհետև անհետ կորած զինծառայողներից մեկի մայրը՝ Անահիտ Ադոյանը, դիմեց պաշտպանին՝ նշելով․ «Ականջներիդ օղ արեք, մյուս անգամ չասեք՝ զզվցրիք, թողիք։ Զզվցրել եք դուք »։

Վիճաբանությամբ պայմանավորված դատական նիստն ընդմիջվեց, իսկ զինվորի հոր հարցաքննությունը՝ ավարտվեց։ Ի դեպ, նրա ցուցմունքում ևս կարմիր թելի պես անցնում էր ավելի վաղ ծնողների կողմից առաջ քաշվող դիտարկումները, համաձայն որոնց՝ «Քիմիական զորամասի» զինծառայողները, որոնց գործառույթները բոլորովին այլ են, առանց համապատասխան պատրաստության, զենքի, բաճկոնի են տեղափոխվել արդեն հակառակորդի կողմից գրավված Զանգելան, իսկ հրամանատար Աբգարյանը, որն այժմ ամբաստանյալի աթոռին է, չի գտնվել զինծառայողներին տեղափոխող ավտոմեքենաներում։ Հաջորդիվ դատարանում հարցաքննվեց զինծառայող Հարություն Հակոբյանի հայրը՝ Աշոտ Հակոբյանը, որը պատմեց, որ վերջին անգամ որդու հետ զրուցել է հոկտեմբերի 20-ին։ Որդուց տեղեկություն չունենալուց հետո գնացել է Կապան՝ փորձելով տեղեկանալ, թե ինչ է եղել, դեպքից հետո կապ է հաստատել հրամանատար Արսեն Աբգարյանի հետ, վերջինս վստահեցրել է, թե Հարություն Հակոբյանը ողջ է, փնտրում են, այդ հանդիպումից 10 օր անց կրկին հանդիպել է Աբգարյանի հետ, վերջինս պատասխանել է՝ զբաղվում են։ Հակոբյանը պարզաբանումներ չի ստացել նաև, թե ինչպես է ստացվել, որ անձնակազմի մի մասը, այդ թվում՝ Արսեն Աբգարյանը, դուրս եկել շրջափակումից։ Ծնողը նաև նշեց, որ կառավարությունում վարչապետի հետ հանդիպման ժամանակ ինքը ներկա է եղել, կառավարությունը չի թողել, որ հրամանատարությունը գնա գերիների հետևից։ Բացի այդ, նա նաև մտահոգություն հայտնեց, որ գերությունից վերադարձած և շրջափակումից դուրս եկած զինծառայողները վախեցած են, թե ումից՝ ինքը չգիտի։ Հակոբյանի ցուցմունքից հետո դատական նիստը հետաձգվեց։

Քրեական գործը, ինչպես հայտնի է, վերաբերում է 2020թ․ հոկտեմբերի 21-ին Կովսականում (Զանգելանում) տեղի ունեցած դեպքերը, երբ 62 զինծառայողներից բաղկացած «Քիմիկների» զորամասի խումբը հայտնվել էր շրջափակման մեջ։ Զինծառայողներից 40-ը զոհվել է, գերեվարվել կամ անհետ կորել, շրջափակումից դուրս է եկել միայն 22-ը։

Ամբաստանյալի աթոռին չորս զինվորական է՝ Զինված ուժերի Գլխավոր շտաբի պետի նախկին տեղակալ Անդրանիկ Մակարյանը, վերը նշված զորամասի հրամանատար Արսեն Աբգարյանը, զորամասի շտաբի պետ Սարգիս Կուլակչյանը և զորամասի համալրման բաժանմունքի պետ Էլլադա Հարությունյանը։

Անդրանիկ Մակարյանը մեղադրվում է ռազմական դրության պայմաններում իշխանության անգործության, Արսեն Աբգարյանը՝ իշխանության անգործության եւ ծառայության նկատմամբ անփույթ վերաբերմունքի, Սարգիս Կուլակչյանը՝ իշխանության անգործությանն օժանդակելու, իսկ Էլլադա Հարությունյանը՝ պաշտոնեական կեղծիք կատարելու մեջ։

Հեղինակ՝ Իզաբել Սահակյան

Աղբյուր` Փաստինֆո