Փաստ ինֆո

Ես չգիտեմ, թե որքանով է այս «հանճարեղ» որոշումը հիմնավորվել գիտական քննարկումների, գիտաժողովների, բանավեճերի արդյունքում, իմ դիտարկումն այն է, որ եթե ներկա քաղաքական թիմից, որտեղ կան նաև պատմական գիտությունների թեկնածուներ և դոկտորներ, որևէ մեկը կցանկանա բանավիճել իմ հիմավորումների հետ՝ ես պատրաստ եմ գիտական բանավեճի։

Այս մասին «Փաստինֆոյի» հետ զրույցում ասաց Պատմական գիտությունների դոկտոր Հայկ Դեմոյանն՝ ընդգծելով, որ որոշումը դպրոցներում դասավանդվող «Հայոց պատմություն» առարկան վերանվանել «Հայաստանի պատմության»՝ քաղաքական է։

Նշենք, որ նախագիծը շրջանառության մեջ է դրվել այսօր՝ ԿԳՄՍ-ի կողմից։

«Հայոց պատմությանը և ,առհասարակ, անցյալի հետ կապված ներկա իշխանությունները իրականացնում են ապաշնորհ քաղաքականություն, դրա համար հեռու գնալ պետք չէ, պետք է հիշել Փաշինյանի հայտարարությունները՝ սկսած Շուշիից։ Անցած տարի էլ նա մի քանի հայտարարություններ արեց, որոնք շոկային էին։ Ինչ է նշանակում «չնայել դեպի Արարատը», ինչ է նշանակում «մեր զինանշանը սխալ է», ինչ է նշանակում՝ «այսքան աղմուկ մի դասագրքի շուրջ»։ Ընդ որում՝ այդ դասագրքում հայերի ծագումնաբանության հետ կապված, ՈՒրարտուի ծագումնաբանության հետ կապված խնդիր կար, քատեզագրական խնդիրներ կան, Էրեբունի Երևանի հետ կապված խնդիրներ կան, սրանք պատահակա՞ն են»,- բարձրաձայնեց Դեմոյանը։

Նրա դիտարկմամբ մենք գործ ունենք մի քաղաքական գծի հետ, որը չի թաքցնում նախարար Անդրեասյանը։

«Պատմաբանների հետ հանդիպման ընթացքում Անդրեասյանը արտաբերեց հետևյալը. «կա պետական քաղաքականություն և իրենք առաջնորդվում են պետական քաղաքականությամբ, դրա համար էլ դասագիրքը չի հանվելու շրջանառությունից»։

Ինչ վերաբերում է դասագրքի անվան փոփոխությանը՝ նա կարծում , որ սա թուրքական նախապայմանների փափուկ դրսևորումներից մեկն է։ «Հնարավորիս պետք է մեր պատմությունը, անցյալը պարփակվի 29 800 քկմ-ի մեջ»։

Դիտարկմանը, թե վտանգներ տեսնո՞ւմ է, որ ինչ-որ փուլում, օրինակ հենց ՈՒրարտական դարաշրջանի, կամ պետականության կորստյան շրջանների պատմությունը դասագրքերից կհանվեն՝ պատճառաբանվելով, որ առարկան վերաբերում է Հայաստանի եւ ոչ թե Հայոց պատմությանը՝ Դեմոյանը դրական արձագանքեց՝ նշելով, որ նման վտանգ կա։

«Այս մարդիկ նախօրոք պատրաստված են եղել կոնկրետ գործողության համար, որը կոչվել է «թավշյա, ոչ բռնի, ժողովրդական հեղափոխություն»։ Մարդկության պատմության մեջ խայտառակ նախադեպը չունեցող խարդախ գործողության միջոցով այս մարդիկ բերվել են իշխանության՝ իրականացնելու համար տարբեր ուժային կենտրոնների նախագծերը։

Մեր ինքնությունը, հայությունը որպես այդպիսին, Հայաստանը՝ որպես միատարր էթնիկ միավոր և Երևանը՝ որպես էթնկ միատար միավոր աշխարհում աննախադեպ է, հիմա դա են փորձում տարալուծել։

Հիմնական գործիքներից մեկը պատմության և մշակույթի մասին ընկալումները փոխելն է։ Մեր հիշողությունների և ընկալումների մանիպուլիացիաները պատահական չեն Նիկոլ Փաշինյանի խոսույթում, դա սպասարկում է նաև այն տխրահռչակ ազգագրագետների թիմը, որ մի ներկայացուցիչն էլ հայտնվեց Ցեղասպանության թանգարան ինստիտուտում և ասաց, որ որ մենք Ցեղասպանության օրը ճիշտ չենք նշում։ Վտանգավոր գիծ է ուրվագրծում, դա ռազմաճակատի գիծ է, այդ ռազմաճակատի գիծն ուրվագծվում է հանրապետության ներսում։

Սա հանձնարաված է Նիկոլ Փաշինյանին ու կա կեղծ ինտելեկտուլների մի հոծ խումբ, որոնք սպասարկում են դրսից եկած այս պատվերը։ Ես հակված եմ այս ամենը փափուկ նախապայմանի իրագործման դրսևորում դիտել։ Իսկ նախապայման Հայաստանին առաջարկում է թուրքական կողմը, սա պատահական, անմեղ բան չէ, քաղաքական որոշում է, որ ամեն բան պետք է պարփակել 29 800 քկմ-ի մեջ։ 7-րդ դասարանի դասագրքում չկա Արևմտյան Հայաստանի որևէ հուշարձան, սա պատահակա՞ն է։ Հայոց պատմությունն ընդգրկում է շատ մեծ տարածք, իսկ երբ Հայաստան են ասում՝ ուզում են մարդկանց մտքերում մեխել 29 800 քկմ-ն միայն»,- արձանագրել է Դեմոյանը։

Աղբյուր` Փաստինֆո