Փաստ ինֆո

Արցախյան երրորդ՝ 44-օրյա պատերազմի ընթացքում «Քիմիկների զորամասի» 62 զինծառայողներից կազմված խումբը մեկնել էր Կովսական՝ հակառակորդի դիվերսիոն խմբի «սանրման» աշխատանքների՝ առանց զրահաբաճկոնների, զինծառայողներին նախապես զգուշացրել են՝ վտանագավոր աշխատանք է լինելու, հնարավոր է՝ զոհեր լինեն, ըստ այդմ, «սանրման» աշխատանքների կմասնակցեն կամավորության սկզբունքով։ Այս մասին «Քիմիկների զորամասի» աղմկահարույց գործով դատական նիստին հայտարարեց անհետ կորած համարվող Արմեն Բադեյանի կինը՝ Հասմիկ Ղուկասյանը, որը գործով որպես վկա է հարցաքննվում։

«Փաստինֆո»-ի թղթակցի հաղորդմամբ՝ Հակակոռուպցիոն դատարանում՝ դատավոր Սարգիս Դադոյանի նախագահությամբ, շարունակվում է Արցախյան երրորդ՝ 44-օրյա պատերազմում «Քիմիկների զորամասի» 40 զինծառայողների զոհվելու, գերեվարվելու և անհետ կորելու վերաբերյալ գործով դատական նիստը։ Այսօր որպես վկա պետք է հարցաքննվեին Հասմիկ Ղուկասյանը և Անդրանիկ Փիրոյանը, սակայն վկա Փիրոյանն ամիսներ առաջ մահացել է, ինչի մասին դատարանը տեղեկացվել է՝ այսօրվա նիստից առաջ։ Վկա Հասմիկ Ղուկասյանը, որը մասնագիտությամբ զինվորական է և ծառայություն է իրականացնում նույն զորամասում, դեմ էր, որ իր ցուցմունքը տեսանկարահանվի, ըստ այդմ, դատարանի որոշմամբ՝ նրա ցուցմունքը չնկարահանվեց։ Ղուկասյանի հարցաքննությունից հետո դատարանում կհրապարակվի Անդրանիկ Փիրոյանի նախաքննական ցուցմունքը։

Վկա Հասմիկ Ղուկասյանը դատարանում պատմեց, որ ամուսինը՝ Արմեն Բադեյանը, եղել է զորամասի հրամանատարի տեղակալը, որը «սանրման» աշխատանքների ժամանակ հայտնվել է շրջափակման մեջ։ Հասմիկ Ղուկասյանը ևս զինվորական է, ծառայում է նույն զորամասի շտաբում՝ որպես օպերատոր։

Կինն ամուսնուց լուր չի ունեցել , վերջին անգամ զրուցել է հոկտեմբերի 20-ին՝ երեկոյան, չգիտեր՝ ամուսնու գտնվելու վայրի, ողջ լինելու մասին, փորձել է տեղեկություններ ճշտել ինչպես հրամանատար Աբգարյանից, այնպես էլ՝ շրջափակումից դուրս եկած կամ գերությունից վերադարձած զինծառայողների հետ, փորձել է պարզել՝ արդյո՞ք համացանցում տարածված տեսանյութերում ամուսինն է եղել, թե ոչ։ Տիկին Հասմիկը հայտնում է, որ Գորիսում զորամասի զինծառայողներին զորամասի հրամանատար Աբգարյանը հայտնել է, որ պետք է մեկնեն Կովսական՝ հակառակորդի ներթափանցած 20 դիվերսանտների «սանրման» աշխատանքների (հայտնաբերման և ոչնչացման), նախապես զգուշացրել է, որ վտանագավոր աշխատանք է լինելու, հնարավոր է՝ զոհեր լինեն, ըստ այդմ, «սանրման» աշխատանքների կմասնակցեն կամավորության սկզբունքով։ Ավելին, Աբգարյանը Բադեյանին ի սկզբանե «ընկերաբար» հորդորել է ՝ չգնալ մարտական գործողություններին, ստիպել է՝ չգնալ, բայց Բադեյանը, միևնույն է, գնացել է։ Խումբը կազմված է եղել 62 զինծառայողից, որոնք էլ շրջափակման մեջ են եղել, շրջափակումից դուրս է եկել միայն 22-ը, 40-ը՝ զոհվել, գերեվարվել կամ անհետ կորել են։ Ընդ որում, ինչպես պարզվեց, զինծառայողները մարտական գործողություններին գնացել են առանց զրահաբաճկոնների, քանի որ քիմիական զորքերին չի տրամադրվում, պայթուցիկ ու անգամ նռնակ չեն ունեցել։ Ավելին, դիվերսանտների հայտնաբերման և մարտական գործողություններ իրականացնելու համար էլ նրանք համապատասխան մարտական պատրաստություն չեն անցել, քանի որ զորամասի գործառույթն ի սկզբանե այլ է եղել։ Տիկին Հասմիկը պատմում է, որ ի սկզբանե մարտական առաջադրանքի կատարմանը զինծառայողները պետք է մեկնեին երեք ավտոբուսով՝ մինչև Կիրի հանք, ապա՝ ոտքով շարունակեին ճանապարհը՝ մինչև Զանգելան, սակայն վկային անհայտ պատճառներով ճանապարհը շարունակել են ավտոբուսներով՝ մինչև Զանգելանի դպրոց։ Վկային ոմանք պատմել են, որ ավտոբուսներից իջնելուց անմիջապես հետո հակառակորդը կրակ է բացել, ոմանք էլ պատմել են, որ հակառակորդը հարձակվել է մի փոքր ավելի ուշ, խառնաշփոթի պատճառով հստակ ոչինչ ասել չի կարող։ Նույնանման աշխատանքներ իրականացնելու համար մեկ այլ խումբ ևս մեկնել է, գտնվել՝ ինչ-որ սարի հետևում, կրկին՝ 62 հոգուց բաղկացած, այս խումբը ղեկավարել է Մակարյանը։ Թե՛ Աբգարյանի, թե՛Մակարյանի խմբերից յուրաքանչյուրում 12-ը հետախուզության զորքերից են եղել, նրանք ճանաչել են միմյանց, և․ երբ Աբգարյանի ղեկավարությամբ զինծառայողների խումբը հայտնվել են շրջափակման մեջ, կապ են հաստատել՝ օգնություն խնդրելով, սակայն օգնություն չի ցուցաբերվել․ վկան չգիտի՝ մերժել են արդյոք, թե պարզապես օգնությունը չի հասել։ Ավելի ուշ տիկին Հասմիկը փորձել է նաև պարզաբանումներ ստանալ Անդրանիկ Մակարյանից, որը նշել է, որ ավտոբուսներից իջնելուց հետո Բադեյանին չի տեսել, ավելին, հետագայում Մակարյանը, ըստ վկայի, ասել է, թե Զանգելանի դեպքը վրիպում է եղել, ինքը մեղավոր չի եղել, վկան հստակ չգիտի՝ ինչ նկատի ուներ վրիպում ասելով։ Վկան, հղում կատարելով իրեն տեղեկություններ փոխանցողներին, նաև պատմեց, որ մարտական գործողությունները փաստացի ղեկավարել է իր ամուսինը՝ Արմեն Բադեյանը, հրամանատար Աբգարյանին ոչ ոք այդ ընթացքում չի տեսել։

Քրեական գործը, ինչպես հայտնի է, վերաբերում է 2020թ․ հոկտեմբերի 21-ին Կովսականում (Զանգելանում) տեղի ունեցած դեպքերը, երբ 62 զինծառայողներից բաղկացած «Քիմիկների» զորամասի խումբը հայտնվել էր շրջափակման մեջ։ Զինծառայողներից 40-ը զոհվել է, գերեվարվել կամ անհետ կորել, շրջափակումից դուրս է եկել միայն 22-ը։

Ամբաստանյալի աթոռին չորս զինվորական է՝ Զինված ուժերի Գլխավոր շտաբի պետի նախկին տեղակալ Անդրանիկ Մակարյանը, վերը նշված զորամասի հրամանատար Արսեն Աբգարյանը, զորամասի շտաբի պետ Սարգիս Կուլակչյանը և զորամասի համալրման բաժանմունքի պետ Էլլադա Հարությունյանը։

Անդրանիկ Մակարյանը մեղադրվում է ռազմական դրության պայմաններում իշխանության անգործության, Արսեն Աբգարյանը՝ իշխանության անգործության եւ ծառայության նկատմամբ անփույթ վերաբերմունքի, Սարգիս Կուլակչյանը՝ իշխանության անգործությանն օժանդակելու, իսկ Էլլադա Հարությունյանը՝ պաշտոնեական կեղծիք կատարելու մեջ։

Հեղինակ՝ Իզաբել Սահակյան

Աղբյուր` Փաստինֆո