Փաստ ինֆո

Նիկոլ Փաշինյանի այսօրվա այսպես կոչված՝ ասուլիսի հարցերին նա նախկինում ևս պատասխանել էր և մեր քաղաքացիները, նաև՝ սփյուռքը ծանոթ էր իր տեսակետներին։ Ասուլիսի հատկապես տարածաշրջանային և արտաքին քաղաքական ուղղվածությամբ հարցերը՝ Արցախի հարց, Հայաստան-ադրբեջան, Հայաստան-ՌԴ, Արևմուտք և այլն, հիմնականում նպատակ ունեին դրսի աշխարհին կրկին հավաստել, որ նա շարունակում է նույն մտքերը գեներացնել։

Այս առումով, կարևոր հարցերից մեկը՝ այսպես կոչված անկլավների թեման է, որը նա պարբերաբար ակտիվացնում է՝ իր հարևանին և գործակցին վստահեցնելու, որ իր տեսակետները նույնն են մնում, այսինքն, ինքը Հայաստանի տարածքում ադրբեջանական անկլավների /որպիսիք իրականում չկան/ գոյությունը շարունակում է հաստատել։

«Նման հարց, այո՛, կա։ Արդեն ասացի, որ ՀՀ-ի և Ադրբեջանի միջև խաղաղության սկզբունքներից մեկն այն է, որ ՀՀ-ն ու Ադրբեջանը փոխադարձաբար ճանաչում են միմյանց տարածքային ամբողջականությունը խորհրդային տարածքների հիման վրա։ Երբ ասում ենք՝ Հայաստանի 29.8 հազար քառ.կմ տարածք, դրա մեջ չեն մտնում այն անկլավները, որոնք խորհրդային տարիներին պատկանել են Ադրբեջանին, սակայն դրա մեջ մտնում է Արծվաշենը, որը էքսկլավ է։

Նախ, ադրբեջանը երբեք չի հայտարարել, թե ինքը ճանաչում է փաշինյանական վերոհիշյալ թվաբանությունը։ Եվ ի գիտություն Փածինյանի՝ ինքը չի կարող գտնել ոչ մի քարտեզ, որտեղ ՀՀ ինքնիշխան տարածքի մասը կազմող արոտավայրերը, որոնք մեր գյուղերի մսսն են, ադրբեջանինն են։

Ընդհանրապես, ադրբեջան կոչվող բոլշևիկյան հորինվածքը՝ հայկական հողի վրա, Իրանից գողացված անվամբ՝այս ապօրինությունը, որ լենինստալինյան քաղաքականության արդյունքում պետություն է դարձել, տասնամյակներ շարունակ իր նենգ իշխանությունների հրահրմամբ սեփական խաշնարած, չոբան, ոչխարապահ քաղաքացիներին ստիպել է ոչխարի հոտերով խուժել ՀԽՍՀ տարածք՝ այն մտայնությամբ, որ իրենք արոտավայր չունեն։

ՀՀ խորհրդային որոշ ղեկավարներ, խորհրդային մեկ պետության տրամաբանությամբ, թերևս, առաջնորդվելով, ցավոք, սրանց ժամանակին չեն ցույց տվել իրենց հանրապետության սահմանները, բացարձակ չմտածելով, թե ում հետ գործ ունեն։ Մինչդեռ, թուրքադրբեջանական քաղաքականությունը միշտ, բոլոր ժամանակներում եղել է նույնը՝ «կես ոտքիդ տեղ արեցիր, ոչխարդ առաջդ արա և տեղդ պնդացրու»։ Ահա այսպես, ազերի խաշնարածներն առաջ են եկել և ալիևյան հիշողության մեջ մնացել որպես անկլավ դարձած տարածքներ։ Երևի հայր-ալիևից որդի ալիևին էլ պատգամվել է, թե բա՝ մեր ոչխարն էնտեղ է արածել»։

Այնպես որ, Փաշինյանի ասած՝ Ադրբեջանն իր հերթին բարձրացնում է անկլավների հարց, որոնք իր բնութագրմամբ և Խորհրդային Միության քարտեզներով դեյուրե գոյություն են ունեցել՝ մտքի մեջ «իր բնութագրմամբ» ձևակերպման վրա կարելի է կենտրոնանալ։ Քանզի ադրբեջանական բնութագրումները միշտ որպես կանոն ստի վրա են հիմնված։
Իրականությունն այն է, որ 2018-ից ՀՀ-ում իշխանության բերված ուժը ալիևյան աջակցությամբ է նաև, նրա սրտով, ալիևից ավելի ալիև և

ՀՀ ինքնիշխան տարածքները, որոնք աշխարհի և խորհրդային քարտեզներով՝ Հայաստանապատկան են, եկել ու ազերի «օչխարներինն» է համարում։

ՀՀ ինքնիշխան տարածքը ՀՀ քաղաքացիներին է պատկանում, այլ ոչ թե՝ ազերի օչխարներին, ձեր օչխարներին լենինստալինյան նվեր-ձեր պետության տարածքում արածեցրեք։

Ինչ վերաբերվում է՝ Արծվաշենին, այն զուտ հայկական գյուղ է, որն անցած տարիների ընթացքում ադրբեջանը կղզիացրել է Հայաստանից։

Հեղինակ՝ Ա.Ե.

Աղբյուր` Փաստինֆո