Փաստ ինֆո

Հակակոռուպցիոն դատարանում՝ դատավոր Սուրեն Խաչատրյանի նախագահությամբ, այսօր կայացել է Արցախյան երրորդ՝ 44-օրյա պատերազմում 18 զինծառայողի մահվան գործով, որով ամբաստանյալի աթոռին է փոխգնդապետ Անդրանիկ Վերանյանը։

Նշենք, որ դատավոր Սուրեն Խաչատրյանը սույն գործով չորրորդ դատավորն է։ Նախորդ երկու տարիների ընթացքում գործն ի սկզբանե եղել է Սյունիքի մարզի ընդհանուր իրավասության դատարանում, ապա ըստ ընդդատության տեղափոխվել Երևանի քրեական դատարան, մակագրվել դատավոր Դավիթ Հարությունյանին։ Դավիթ Հարությունյանի վարույթում գործի քննությունն արդեն դատաքննության փուլում, սակայն դատավորի՝ լիազորությունների դադարեցումից հետո գործը վերամակագրվել է դատավոր Դավիթ Բալայանին և պայմանավորված օրենսդրական փոփոխություններով, ըստ ընդդատության, տեղափոխվել է Հակակոռուպցիոն դատարան և այժմ գտնվում է դատավոր Սուրեն Խաչատրյանի վարույթում։ Գործն, ըստ էության, պետք է քննվի սկզբից, ինչի հետ հանրային և մասնավոր մեղադրանքի կողմերը համաձայն չեն։ Տուժող կողմը՝ զոհված զինծառայողների ծնողները, միջնորդեցին դատարանին՝ ուսումնասիրել նախկինում իրականացված գործի քննության արձանագրություններին և շարունակել դատավարությունն այն փուլից, որից ընդհատվել էր քննությունը։ Մասնավորապես, դատավոր Դավիթ Հարությունյանի վարույթում արդեն իսկ հարցաքննվել էին գործով անցնող վկաները, պաշտպանության տուժողի իրավահաջորդն ընդգծեց՝ պատշաճ դատաքննություն էր իրականացվել, անօրինական ոչինչ չի արվել, ըստ այդմ, պետք է շարունակել դատաքննությունը։ Հանրային մեղադրողը ևս համաձայնեց, արձանագրեց՝ նախորդ տարվա ընթացքում դատարանում արդեն իսկ հետազոտել էր գրավոր ապացույցները, հարցաքննվել են դատակոչված վկաների մեծ մասը, ընդ որում, որոշ վկաներ՝ լրացուցիչ, այժմ մնացել է հետազոտման ենթակա քիչ ապացույցներ, ըստ այդմ, հաշվի առնելով ողջամիտ ժամկետներում գործի քննության սկզբունքը, միանում է միջնորդությանը։ Պաշտպան Նորայր Նորիկյանն էլ, թեև նշեց, որ, թեև մեծ ուրախությամբ կկիսեր տուժողների դիրքորոշումը, քանի որ այս ընթացքում տեսել է տուժողների ցավը, սակայն առարկեց միջնորդության դեմ՝ հայտարարելով, որ օրենսդրությունն ու արդարադատության իրականացման շահն այս պայմաններում թույլ չի տալիս։ Նախագահող դատավորը որոշեց մերժել միջնորդությունը և գործի քննությունը սկսել սկզբնական փուլից։ Հանրային մեղադրողը հրապարակեց մեղադրական եզրակացությունը, համաձայն որի՝ պատերազմի ընթացքում՝ Իշխանաձորի հատվածում, հրամայել է ԱԹՍ-ներից պատսպարված զինծառայողներին նստել «Ուրալ» ավտոմեքենան և շարունակել շարժվել, ինչից հետո 10-15 րոպե անց հակառակորդի ԱԹՍ-ն հարվածել է ավտոմեքենան, ինչի հետևանքով առաջացած հրդեհից զոհվել է 18 զինծառայող։

Մեղադրական եզրակացության հրապարակումից հետո դատարանը սահմանեց ապացույցների հետազոտման հաջորդականությունը։
Հիշեցնենք, որ զինծառայողները մինչեւ պատերազմի սկսելը ծառայում էին Մեղրիի ու Ագարակի զորամասերում։ Պատերազմի սկսելուն պես տղաներին Արցախ են տարել։ Հոկտեմբերի 9-ին վերադաս հրամանատարությունից ստացվել է հրաման՝ զորամասի անձնակազմը Հորադիզի շրջանի Տիլի գյուղ տեղափոխել։

Ըստ մեղադրանքի՝ ճանապարհին՝ Իշխանաձորում, Անդրանիկ Վերանյանը նկատել է, որ վաշտի անձնակազմը տեղափոխող «Ուրալը» կանգնած է, իսկ անձնակազմը՝ ցրված դրա շրջակայքում, իր մոտ է հրավիրել հրամանատարին, հրամանատարը հայտնել է, որ անօդաչու թռչող սարքի ձայն են լսել եւ ինքն էլ հրաման է տվել՝ ցրվել տարածքում ու պառկել գետնին։ Քրեական գործի նյութերով՝ Անդրանիկ Վերանյանն անձամբ լսելով օդում գտնվող ԱԹՍ-ի ձայնը, հրամայել է անձնակազմին նստեցնել ավտոմեքենան եւ շարունակել երթը՝ նշելով, որ ԱԹՍ-ն ոչ թե նրանց, այլ հակաօդային պաշտպանության զորքերի խնդիրն է։ 19 զինծառայողներ նստել են ավտոմեքենան ու շարժվել, 15 րոպե անց ԱԹՍ-ն հարվածել է «Ուրալին», 18 զինծառայող զոհվել են, մեկը՝ մարմնական վնասված ստացել։

Զոհված զինծառայողների հարազատները պնդում են, որ զինվորների մահվան պատճառը Վերանյանի սխալ հրամանն է եղել։

Նրան մեղադրանք է առաջադրվել ՀՀ ՔՕ 375-րդ հոդվածի 4-րդ մասով՝ ռազմական դրության պայմաններում կամ պատերազմի ժամանակ սեփական շահագրգռվածությունից ելնելով պաշտոնեական դիրքը չարաշահելու հատկանիշներով։ Նախաքննության ընթացքում Վերանյանի նկատմամբ որպես խափանման միջոց է կիրառվել կալանավորումը, ինչը հետագայում փոխվել է։ Այժմ Վերանյանի նկատմամբ որպես խափանման միջոց է կիրառված ստորագրությունը՝ չհեռանալու մասին։

Հեղինակ՝ Իզաբել Սահակյան

Աղբյուր` Փաստինֆո