Փաստ ինֆո

Ես կարծում եմ, որ Ալիևն ամեն պատճառաբանություն բերում է հենց նրա համար, որ պատերազմ սկսի, եթե 1975 թ-ի քարտեզները չեն ուզում՝ կան նաև 1978 թ-ի քարտեզներ, 1991 թ-ի քարտեզներ , երբ ԽՍՀՄ հանրապետություններն առանձնացան՝ ճանաչեցին մեկը մյուսի տարածքային ամբողջականությունը, այդ ժամանակների քարտեզներն էլ կան, այնպես չէ, որ հենց 1975 թ-ի քարտեզով ենք ուզում սահմանազատում անել։

Այս մասին «Փաստինֆոյի» հետ զրույցում ասաց ՔՊ-ական պարգամավոր Գագիկ Մելքոնյանը՝ անդրադառնալով Ադրբեջանի ԱԳՆ-ն հայտարարությանը՝ Նիկոլ Փաշինյանի կողմից վկայակոչված 1975 թ. խորհրդային քարտեզ գոյություն չունի։

«Մենք Սովետական Միության մեջ ենք եղել 1991 թ-ի քարտեզներով ենք, այդ սահմաններով էլ միմյանցից բաժանվել ենք»,- նշել է Մելքոնյանը։

Հարցին, թե այդ դեպքում ինչու ենք հենց 1975 թ-ի քարտեզները վկայակոչում՝ նա պատասխանեց, որ չգիտի, թե ով ու ինչու է այդ քարտեզները մեջբերում։

«1991 թ-ին, որ բաժանվել ենք՝ ճանաչել ենք միմյանց անկախությունը, տարածքային ամբողջականությունը»։

Նշենք, որ 1975 թվականի քարտեզի մասին առաջինը հայտարարել է Նիկոլ Փաշինյանը՝ Քիշնեւում տեղի ունեցած հանադիպումից հետո «Կարծես թե կողմերը դեմ չեն եղել, որ հետագա սահմանագծման համար որպես հիմք վերցվեի 1975 թվականի քարտեզները»,- 2023 թվականի հունիսի 1-ին Մոլդովայի հայ համայնքի հետ հանդիպմանը հայտարարել էր Փաշինյանը։

Դիտարկմանը՝ եթե արդեն ճանաչել ենք միմյանց տարածքային ամբողջականությունը՝ էլ ինչի ենք ուզում, որ նորից ճանաչեն՝ Մելքոնյանը պատասխանեց, որ մի անգամ ճանաչել են, հիմա նորից ենք ուզում ճանաչեն։ «Ուզում ենք, որ Ադրբեջանը իր բերանով ասի, որ ճանաչում է Հայաստանի տարածքային ամբողջականությունը։ Ադրբեջանն ասում է՝ ճանաչում եմ տարածքային ամբողջականությունը, բայց թե ինչ տարածքներով, ինչի չափսի, որտեղից՝ որտեղ, չի ասում»։

Հարցին, թե Ադրբեջանը 8 գյուղերի մասին է խոսում, արդյոք դրանով հող է նախապատրաստում այդ համայնքների վրա հարձակվելու՝ Մելքոնյանն ասաց, որ մենք էլ ունենք գյուղեր, որոնք գտնվում են իր տարածքի մեջ, այդ հարցերի շուրջ քննարկում պիտի գնա, «մենք էլ ունենք չէ՞ տարածքներ ու խոսքը միայն Արծվաշենի մասին չէ, Տավուշի մարզում էլ կան տարածքներ, որ իրենց մոտ է հիմա»։

Ինչ վերաբերում է ռազմական ագրեսիային, ապա Ադրբեջանը կարող է ագրեսիայի դիմել։ ՔՊ ական պատգամավոր, պաշտպանության նախկին փոխնախարարը չի բացառում, որ Ադրբեջանն ամեն մի ստից բան կարող է պատճառ բռնել և էսկալացիա սկսել։ «Դրա համար մենք պետք է ամեն ինչի պատրաստ լինենք ու պատրաստ ենք, մեր զորքը պատրաստ է, մնում է ժողովուրդը պատրաստ լինի։ Մենք պիտի հասկանանք, որ մեր երկիրը մենք ենք պահելու, ոչ ոք չի պահելու։ Ոչ Ռուսաստանը կպահի, ոչ էլ Եվրոպան, մեր ժողովուրդը, մարդիկ պետք է պատրաստ լինեն՝ իրենց հողը պահելու»,- նշել է Գ. Մելքոնյանը։

Հարցին, թե որպես Արցախի համար պայքարած մարդ՝ ինչպես է հաղթահարում Արցախի կորուստը՝ նա ասաց, որ շատ ծանր է տանում Արցախի կորուստը՞ «Ես չէի մատածում, որ ղարաբաղցի տղաները էսքան հեշտ Արցախը կհանձնեին»։

Դիտարկմանը, թե ղարաբաղցիները՞ հանձնեցին, Փաշինյանն Արցախը ճանաչել էր Ադրբեջանի մաս, դիրքերը մոտեցրել էին բնակավայրերին, հայտնվել էր շրջափակման մեջ, իսկ Հայաստանն էլ հրաժարվեց ռազմական աջակցություն տրամադրել՝ քպականն արձագանքեց՝ թե «բա ո՞վ հանձնեց, եթե ոչ ղարաբաղցիները։ «Իրենք պիտի կռվեին մինչև վերջ, մի օր էլ չկռվան։ Այս հիմա է հասկացվում, թե ոնց եղավ, որ առաջին պատերազնմում հաղթեցինք։ Երբ առաջին պատերազմն ավարտվեց՝ ղարաբաղցի պարոնայք հերոսներն ու գեներալներն ասում էին՝ հայաստանցիներն ի՞նչ արեցին որ, ամեն ինչը վերագրում էին իրենց։ Ասում էին՝ մենք ենք կռվել, մենք ենք հաղթել, առաջին պատերազմում»։

Դիտարկմանը, թե քաղաքացիական բնակչությունն էր թիրախավորվում, երեխաներ էին զոհվում՝ Մելքոնյանը պատասխանեց. «Ոնց թե մայր ու մանուկով կոտորվեին, մենք այնտեղ թողել էինք հսկայական քանակությամբ տեխնիկա, հսկակական քանակությամբ զենք -զինամթերք, որ կարելի էր այդ զենք ու զինամթերքով հա կռվել։ Ռուսաստանի նման թիկունք էին ձեռք բերել։ Ռուսաստանի նախագահը ծախեց Արցախը, խաբեց իշխանափոխություն կատարեց ու ասեց ձեր մեջքին կանգնած եմ, դուք բոլորդ էլ ծախահարում էինք այդ իշխանափոխությանը։ Ես 2 -3 տարի առաջ ասում էի, որ էս ընդդիմությունը Ղարաբաղի գլուխն ուտելու է, կերավ, հիմա էլ Հայաստանի գլուխն է ուզում ուտի»։

Հարցին, թե ինչ է կարծում՝ մենք Արցախն անվերադարձ ենք կորցրել՝ Մելքոնյանն արձագանքեց՝ ոչ։ Արցախի թեման դեռ փակված չէ։ «Արցախից պիտի Ռուսաստանը դուրս գա, լինեն միջազգային ուժեր և էդ ժողովորդը պիտի որոշակի կարգավիճակ ունենա»։

Աղբյուր` Փաստինֆո