Փաստ ինֆո

Շնորհակալ գործ չէ Էրդողանի նման մեկին մեկնաբանելը, սակայն չեմ կարող չասել՝ իրավական հիմքերի բացակայության պայմաններում, թուրք – ադրբեջանական տանդեմը շեշտադրում է կատարում ուժին և ուժի սպառնալիքի դիրքերից կրկին փորձում իր ցանկացած սցենարն առաջ տանել,-«Փաստինֆո» լրատվականի հետ զրույցում ասում է ՀՀ ԳԱԱ պատմության ինստիտուտի տնօրեն, ակադեմիկոս, պատմական գիտությունների դոկտոր Աշոտ Մելքոնյանը։

Հիշեցնենք՝ Թուրքիայի նախագահ Ռեջեփ Թայիփ Էրդողանը հոկտեմբերի 9-ին՝ կառավարության նիստի ավարտից հետո, հանդես է եկել ելույթով, որի ընթացքում անդրադարձել է Լեռնային Ղարաբաղի, ինչպես նաև «Զանգեզուրի միջանցքի» թեմաներին. «Հայաստանի ղեկավարությունից մեր ակնկալիքն այն է, որ առաջիկա ժամանակներում խելամիտ և իրավական ճանապարհի լույսի ներքո, խաղաղությանը, անվտանգությանը և բարօրությանը միտված քաղաքականությանը կիրականացվի: Եթե Հայաստանն այս կերպ շարժվի և իր տված խոստումը պահի Զանգեզուրի միջանցքի վերաբերյալ, ապա մեկ անգամ ևս ցանկանում եմ հայտնել, որ մեր հարաբերությունները Հայաստանի ղեկավարության հետ քայլ առ քայլ պատրաստ ենք զարգացնել»,-նշել է Էրդողանը:

2020 նոյեմբերի 9-ի փաստաթուղթն, ըստ թուրքագետի, այլևս սպառված թղթի կտոր է, սակայն թուրք – ադրբեջանական տանդեմը, հենվելով այս փաստաթղթի վրա, պնդում է, թե Հայաստանն իր վրա պարտավորություն է ստանձնել՝ բացելու, այսպես կոչված, Զանգեզուրի միջանցքը.«Սա, հերթական թուրքական խորամանկությունն է, թեկուզ միայն այն պատճառով, որ այդ փաստաթղթում միջանցքի մասին որևէ հիշատակում չկա։ Կրկնվեմ՝ այդ փաստաթուղթն, այլևս, առ ոչինչ է։ Այդ փաստաթղթի բոլոր կետերն Ադրբեջանը մեծ հաջողությամբ խախտել է, հետևաբար՝ գոյություն չունեցող փաստաթղթի հիման վրա խոսել ինչ – որ միջանցքի մասին, որն այդ փաստաթղթում, անգամ, հիշատակված չէ, մեկ բան է վկայում՝ թուրք – ադրբեջանական տանդեմն իրեն իրավունք է վերապահում անել այն, ինչ ուզում է և այնպես՝ ինչպես իրեն է ձեռնտու։ Հայաստանի պարտավորությունների մասին խոսելն, այստեղ, առնվազն ծիծաղելի է»։

Անդրադառնալով, այսպես կոչված, անկլավների վերաբերյալ ադրբեջանական շանտաժին՝ Աշոտ Մելքոնյանը հորդորում է հիշել, որ մենք նույնպես անկլավների խնդիր ունենք.«Խոսքն Արծվաշենի մասին է, որը, չգիտես ինչու, քննարկման թեմա չի դառնում հայկական կողմի համար։ Թեև, խոսել, այսպես կոչված, անկլավների մասին, նույնպես անհասկանալի հավակնությունների շարքից է, որովհետև իրեն 1918-20 թ. Դեմոկրատական Ադրբեջանի իրավահաջորդ հռչակած Ադրբեջանը չի կարող անկլավների մասին խոսել, առավել ևս՝ նման հավակնություններ ունենալ։ Հետևաբար, այս ամենն արվում է ուժի դիրքերից, Հայաստանի վրա ճնշում բանեցնելու համար՝ վկայակոչելով մի փաստաթուղթ, որն, իրականում, գոյություն չունի»։

Հարցին՝ արդյո՞ք առաջիկայում թուրք – ադրբեջանկան տանդեմը ռազմական սադրանքի միջոցով կփորձի՞, այսպես կոչված, անկլավներ բռնազավթել Հայաստանի Հանրապետության տարածքից, Աշոտ Մելքոնյանը քիչ հավանական է համարում, սակայն նշում է՝ երբ գործ ունես թուրք – ադրբեջանական տանդեմի հետ, որի թիկունքում, մեր՝ ցավալիորեն արդեն երբեմնի ռազմավարական դաշնակցի ներկայությունն է, ապա այս սցենարը լիովին բացառել չի կարելի.«Ամեն դեպքում, համաշխարհային հանրության վերաբերմունքը՝ երկու նժարի վրա խաղալու իմաստով, նկատելիորեն փոփոխության է ենթարկվել և, արդեն իսկ, խոսվում է հակառակ մոտեցման մասին, ինչը վերլուծելով, ուզում եմ հավատալ, որ այս անգամ թուրք – ադրբեջանական տանդեմի՝ ռազմական սադրանքի միջոցով նպատակին հասնելու սցենարը կյանքի չի կոչվի, առավել ևս՝ չի հաջողվի»։

Աղբյուր` Փաստինֆո