Փաստ ինֆո

«Փաստինֆո» լրատվականն այսօր ահազանգ է ստացել այն մասին, որ Ալեքսանդր Սպենդիարյանի անվան օպերայի և բալետի ազգային ակադեմիական թատրոնում դժգոհություններ են հասունանում։ Ըստ ահազանգի, թատրոնի նորանշանակ տնօրեն Կարեն Դուրգարյանը նախօրեին ստիպել է թատրոնի արտիստներին բեմ բարձրանալ ու մասնակցել խաղացանկով պլանավորված հերթական ներկայացմանը, «Կարմեն»-ին, այն պարագայում, երբ թատրոնի արտիստներից շատերը վերջինիս հիշեցրել են Արցախում ընթացող արյունալի ցեղասպանության մասին։ Բացի այդ՝ տեղեկացրել են, որ իրենց չեն պատրաստվում մասնակցել մշակութային - ժամանցային միջոցառման այն պարագայում, երբ Հայրենիքի մի հատվածում ընթանում է իրենց հայրենակիցների էթնիկ զտումը ցեղասպանությունն ու հայրենազրկումը։ Կարեն Դուրգարյանը պատճառաբանել է, որ ներկայացման տոմսերն, ըստ էության, սպառված են և արտիստները պետք է բեմ բարձրանան ու մասնակցեն բեմականացմանը։

«Փաստինֆո» լրատվականի հետ զրույցում Հ. Պարոնյանի անվան երաժշտական կոմեդիայի պետական թատրոնի արտիստ, ինչպես նաեւ «ՈՄԱ» ռազմահայրենասիրական հասարակական կազմակերպության անդամ

Հայկ Մաթևոսյանը հավելում է, ահազանգն իրեն է հասել օպերային թատրանի իր կոլեգաներից, ովքեր նույնպես ասելիք ունեն և կբարձրաձայնեն այդ մասին։ Նրա փոխանցմամբ՝ արդեն այսօր, սեպտեմբերի 21-ին, օպերային թատրոնի արտիստներին, այնուամենայնիվ, հաջողվել է չեղարկել այս անգամ Գառնիում նախատեսված Անկախության օրվան նվիրված ներկայացումը, որը Կարեն Դուրգարյանը չէր պատրաստվել չեղարկել։

Զրուցակիցն ասում է Ալեքսանդր Սպենդիարյանի անվան օպերայի և բալետի ազգային ակադեմիական թատրոնը միակը չէ, որ վերջին տարիներին աչքի է ընկնում այսօրինակ հակահայկական վարքագծով, օրինակները բազմաթիվ են և ասվածը, մեծ իմաստով, պետք է ընդհանրական լինի նաև մյուսների համար, սակայն, Ալեքսանդր Սպենդիարյանի անվան օպերայի և բալետի ազգային ակադեմիական թատրոնում հատկապես, արատավոր ավանդույթներ են ձևավորվել։ Հայաստանում և Արցախում վերջին տարիներին տեղի ունեցող ողբերգական որևէ դեպք կամ իրադարձություն, ըստ բանախոսի, չի ստիպում այդ հաստատություններին՝ վերանայելու իրենց խաղացանկն ու գործունեությունն այն պարագայում, երբ երկրում, օրինակ աղետ է՝ տասնյակ հայ զինվորականներ են զոհվում մեկ գիշերվա ընթացքում տեղի ունեցած ողբերգակական պայթյունի հետևանքով, կամ թշնամին հարձակվում է երկրի պետական սահմանների վրա և ռազմական ագրեսիա կիրառում՝ Երևանից ընդամենը 104 կմ հեռավորության վրա գտնվող Ջերմուկի նկատմամբ։ Հայաստանում արվեստի զարգացման համար համառ պայքարող, բայց վճռորոշ պահերին միշտ լուռ այսպիսի գործիչներին չի ստիպում հարգանքով հաշվի նստել անգամ երկրում տեղի ունեցող արյունալի ցեղասպանության և Արցախի հանձնման փաստի հետ, ինչպես օրինակ, դիրիժոր Կարեն Դուրգարյանը, պատճառաբանելով ներկայացման արդեն համարյա սպառված տոմսերի հանգամանքը.«2021 թ. Վարդենիսի դիքերից մեկում ադրբեջանական դիվերսիա տեղի ունեցավ, որի ընթացքում 7 զինվորներից 3-ը տեղում մորթվեցին, 4-ը տարբեր աստիճանի վիրավորումներ ստացան։ Նույն օրը, այդ տղաների դիակները հողին չհանձնած, օպերային թատրոնի բեմում «Տրավիատա» օպերան էր ընթանում և շամպայն էին պայթեցնում, որովհետև այնտեղ ինչ -որ դերասանի ծննդյան տարեդարձն էր։ Սրան հաջորդեց 2022-ին զինվորական կացարում մեր ժամկետային զինծառայողների վառվելու ողբերգական միջադեպը։ Հաջորդ օրը, տղաների հոգեհանգստի օրը, օպերային թատրոնի բեմում «Ալմաս» օպերան էին խաղում…Բացառությամբ Ստանիսլավսկու անվան ռուսական դրամատիկական թատրոնի և Հ. Պարոնյանի անվան երաժշտական կոմեդիայի պետական թատրոնի, հայաստանյան մնացյալ բոլոր մշակութային օջախներից և ոչ մեկում որևէ ժամանցային – մշակութային միջոցառում չչեղարկվեց։ Հասանք մեր օրեր…Արցախում Ցեղասպանություն, էթնիկ զտում և հայրանզրկում է ընթանում։ Հարյուրավոր զոհեր և անհետ կորածներ ունենք Արցախում՝ և սա, ընդամենը մեկ օրվա, այսինքն՝ 24 ժամվա ընթացքում, որին հաջորդում է լուրը, որ Արցախը հանձնված է…Օպերային թատրոնի տնօրինությունը ստիպում է, որպեսզի արտիստները բեմ բարձրանան և երգեն «Կարմեն» օպերան։ Դեռ չեմ հարցնում՝ ինչո՞ւ օրինակ այդ թատրոնի խաղացանկում չկան, ասենք ազգային, թեմատիկ օպերային բեմադրություններ, ի՞նչ է՝ դրա կարիքը չկա՞… »,- ասում է Հայկ Մաթևոսյանը։

Գիտեք՝ այս ամենը մեծ իմաստով, խաղաղ- չխաղալու, բեմ բարձրանալու, ներկայացում բեմադրելու կամ չեղարկելու մասին չէ, ասում է բանախոսը և հավելում. «Իրականում, մենք գործ ունենք արատավոր և նույնիսկ հանցավոր անտարբերության հետ, որովհետև պետական, այսինքն ժողովրդի միջոցներով սնվող այսպիսի կառույցներն իրենց ահռելի բաժինն ունեն՝ հասարակությանն արթուն պահելու և նրանց պահանջատեր ու արժանապատիվ դարձնելու, ինչպես նաև՝ խլացնելու և դեգրադացնելու, բայց ինչպես տեսնում ենք, այսօրվա մեր մտավորական կամ մշակութային գործիչներ կոչվածներն, ովքեր ամեն մեկը մի քանի կոչում և մի քանի կիլոգրամ պարգ ունի ստացած, լուռ է։ Հիմա ես հարց եմ տալիս Կարեն Դուրգարյանին, ում անմիջական պարտադրանքով նախօրեին բեմ են բարձրացել ու «Կարեմեն» են խաղացել օպերային թատրանի արտիստները, նրանցից ոչ մեկն Արցախում հարազատ, ընկեր, բարեկամ կամ գոնե ծանոթ չի՞ ունեցել…Ինչո՞ւ Կարեն Դուրգարյանը չի հարգել իր կողմից ղեկավարվող կոլեկտիվի մեծամասնության պահանջը՝ չեղարկելու ներկայացումը…»,- հարցադրում է կատարում բանախոսը և հավելում՝ երեկ, Արցախի հանձնման օրը, կեսգիշերին, ավելի սարսափելի տեսարանի է ականտես եղել՝ գիշերային փարթի օպերային թատրոնի շենքի տանիքին։

Տեղեկացնենք, որ «Փաստինֆո» լրատվականի բազմաթիվ փորձերը՝ կապ հաստատելու և զրուցելու նաև Ալեքսանդր Սպենդիարյանի անվան օպերայի և բալետի ազգային ակադեմիական թատրոնի ղեկավար Կարեն Դուրգարյանի հետ, անհաջողությամբ պսակվեցին։ Լրագրողին հասած կարճ հաղորդագրությամբ Կարեն Դուրգարյանը տեղեկացրեց, որ ինքը վատառողջ է, գտնվում է ստացիանար բուժման փուլում և մեր զանգերին կարող է պատասխանել միայն օրեր անց, այն պարագայում, երբ նախօրեին վերջինիս համառ պարտադրմամբ թատրոնի անձնակազմը «Կարմեն» է խաղացել օպերային թատրոնի բեմում, իսկ այսօր նույն թատրոնի արտիստները պետք է մասնակցեին նաև Գառնիում նախատեսված՝ Անկախության տոնի միջոցառմանը։ Թե ի՞նչ սրտով և առողջական վիճակով էր զանգերին պատասխանել չցանկացող Կարեն Դուրգարյանը պատրաստվում մասնակցել Գառնիում տեղի ունեցող համերգին, թողնում ենք ընթերցողների երևակայությանը։

Հիշեցնենք, որ Կարեն Դուրգարյանը ՀՀ կրթության, գիտության, մշակույթի և սպորտի նախարար Ժաննա Անդրեասյանի հրամանով 2023 թ. օգոստոսի 9-ին նշանակվել է «Ա. Սպենդիարյանի անվան օպերայի և բալետի ազգային ակադեմիական թատրոն» ՊՈԱԿ-ի տնօրեն։ Այդ պաշտոնում նա ղեկավարելու է օրնենքով նախատեսված հինգ տարի ժամկետով, եթե, իհարկե, վերջինիս այդ պաշտոնում նշանակող հայատյաց իշխանությունների հեռացմամբ, չավարտվի նաև Արցախում տեղի ունեցող ցեղասպանությունն ու դրա հանձնումը ոչ մի կերպ տեսնել չցանկացող մտավորականներ կարեն դուրգարյանների մասնագիտական գործունեությունը նույնպես։

Տեսանյութը՝ ստորև։

Աղբյուր` Փաստինֆո