Փաստ ինֆո

Արցախի խնդիրը Ադրբեջանի ներքին գործը չէ, դա միայն մենք չէ, որ արձանագրում ենք, դա արձանագրում է նաև միջազգային հարությունը։ Այս մասին «Փաստինֆոյի» հետ զրույցում ասաց քաղաքական վերլուծաբան Արմեն Բաղդասարյանն՝ անդրադառնալով Ադրբեջանի նախագահի օգնական Հիքմեթ Հաջիևի հայտարարությանը։

Ինչպես արդեն հայտնել ենք՝ Հաջիեւը ՏԱՍՍ գործակալությանը տված հարցազրույցում ասել է, թե Հայաստանը պետք է ձեռնպահ մնա արցախցիների իրավունքներն և անվտանգությունն ապահովելու մեխանիզմների ներդրման անհրաժեշտության մասին բարձրաձայնելուց , քանի որ Արցախի հարցն Ադրբեջանի ներքին գործն է։

«Նրանք մեր քաղաքացիներն են, և նրանց իրավունքներն ու անվտանգությունն ապահովվելու են Ադրբեջանի Սահմանադրությամբ»,-ասել է Հաջիևը։

Բաղդասարյանի դիտարկմամբ՝ այն, որ Արցախի հարցն Ադրբեջանի ներքին գործը չէ՝ վկայում են տարբեր միջազգային հարթակներում այդ հարցի շուրջ քննարկումները։ «Դրա համար ստեղծվեց Մինսկի խումբը, դրա համար էլ տարբեր միջազգային հարթակներում՝ և Ռուսաստանում, և Արևմուտքում մինչև հիմա էլ հայտարարում են, որ այս խնդիրը վերջնականապես լուծված չէ։ Այսինքն, միայն Ադրբեջանի ասելով չէ։

Ակնհայտ է, որ հայկական կողմի համար դա անընդունելի է, որովհետև Ադրբեջանը, այսպես կոչված՝ ինտեգրացիայի քողի տակ պարզապես ուզում է էթնիկ զտումներ իրականացնել Արցախում և վերջնականապես հայաթափել Արցախը, նրան խանգարող ամենակարևոր հանգամանքը կարող են լինել միջազգային մեխանիզմները։ Սա է պատճառը, որ Ադրբեջանը պարբերաբար թիրախավորում և կտրականապես մերժում է միջազգային մեխանիզմները։ Դա ևս մեկ անգամ ցույց է տալիս Ադրբեջանի իրական մտադրություները։ Դրա համար էլ դա մեր ու Արցախի համար պետք է կարմիր գիծ լինի, որովհետև առանց այդ մեխանիզմների այդտեղ ոչ մի հայ պարզապես չի կարող մնալ, մենք դա տեսել ենք, տեսնում ենք վերջին տասնամյակների ընթացքում»։

Դիտարկմանը, թե արդյոք միջազգային մեխանիզմները իրապես կարող են գործուն լինել, հաշվի առնելով այն, որ չնայած միջազգային տարբեր մակարդակներում արվող հայտարարություններին՝ Քաշաթաղի միջանցքը շարունակում է փակ մնալ՝ վերլուծաբանն արձագանքեց՝ դրանք կարող են գործուն լինել, եթե միջազգային հանրությունը նախ՝ կիրառի այդ մեխանիզմները, երկրորդ, եթե միջազգային հանրության կամ հավաքական Արևմուտքի համար ձեռնատու լինի, որ Արցախում լինի հայկական բնակչություն։

«Խնդիրն այն է, որ այս պահին, երբ Արևմուտք-Ռուսաստան գլոբալ առճակատում է՝ Արևմուտքը ընկալում է հարցն այնպես, որ Արցախում կան հայեր, դրա համար էլ կան ռուս խաղաղապահներ։ Եթե չլինեն հայեր՝ չեն լինի նաև ռուս խաղաղապահներ, հետևաբար, մեծ հաշվով, Արևմուտքին ձեռնատու չէ, որ Արցախում հայկական բնակչություն լինի։ Հենց դա է պատճառը, որ հիմա նրանք կոչերից այն կողմ չեն անցնում։ Իրականում, եթե նման ցանկություն Արևմուտքն ունենար՝ շատ արագ կարող էր այնտեղ ապահովել միջազգային անվտանգային մեխանիզմներ, իսկ Ադրբեջանն այն պետությունը չէ, որ կարողանա դիմագրավել միջազգային հանրությանը, նա այդքան ոչ համարձակություն ունի, ոչ էլ լծակներ»։

Հաջիևը նաև հույս էր հայտնել, որ մինչև տարեվերջ հնարավոր կլինի ստորագրել Հայաստանի հետ խաղաղության համաձայնագիր։

Մինչեռ Ա. Բաղդասարդանը նկատում է, որ իրականում, որևէ ակնկալիք պետք չէ ունենալ, որ մինչև տարվերջ այն կստորագրվի։ «Ավելին, եթե անգամ ինչ-որ փաստաթուղթ ստորագրվի, ապա դա չի կարելի անվանել խաղաղության համաձայնագիր, որովհետև, եթե Ադրբեջանը պնդի իր պատկերացումները, դա կլինի ոչ թե խաղաղության համաձայնագիր, այլ կլինի փաստաթուղթ, որը կլեգիտիմացնի հաջորդ պատերազմը։

Ադրբեջանն այդ փաստաթղթով չի պատրաստվում խաղաղություն հաստատել, այդ բանակցությունների նպատակը ամբողջ աշխարհին ցույց տալն է, որ խաղաղության բանակցությունների ձախողման մեղավորը Հայաստանն է, հետևաբար, ինքը կարող է իրեն իրավունք վերապահել նոր ագրեսիա իրականացնել Հայաստանի նկատմամբ»։

Աղբյուր` Փաստինֆո