Փաստ ինֆո

ՀԱՊԿ զորավարժություններից ու այդ կառույցում մշտական ներկայացուցիչ ունենալուց հրաժարվելուց հետո Հայաստանը գոնե պետք է փորձեր հավասարակշռություն պահպանելով զորավարժություն չիրականացնել արևմուտքի հետ։ «Փաստինֆո»-ի հետ զրույցում այս մասին ասաց քաղաքագետ Սերգեյ Շաքարյանցը՝ արձանագրելով, որ այս պարագայում, իրավիճակն ահավոր սրված է։

Հիշեցնենք, որ նախօրեին ՀՀ ՊՆ-ն հայտարարեց «ԱՐԾԻՎ ԳՈՐԾԸՆԿԵՐ-2023» հայ-ամերիկյան համատեղ զորավարժություններ անցկացնելու մասին։

«Այդ ֆոնին, կրկնելով պաշտոնական Բաքվի վարմունքը՝ ուկրաինական հարցում, ոմն Աննա Հակոբյան գնում է Կիեւ, ուղարկվում է հումանիտար օգնություն։ Սա ևս մի քայլ էր, որով մենք միացել ենք մարդասպան, ֆաշիստական համաշխարհային ուժերին։ Իսկ ամերիկացիների հետ համատեղ զորավարժությունը, թող անգամ սուտի, աննշան լինի, մասնակիցների թիվը չգերազանցի 10 հոգին, մեկ հոգին, դա արդեն ռազմական ոլորտի պաշտոնական միջոցառում է հմարվում։ Այսինքն, սրանք անում են ամեն ինչ, որպեսզի ապացուցվի, որ իրենք ԱՄՆ-ի հետ են»,- ասել է Ս.Շաքարյանցը։

Այս համատեքստում, ըստ փորձագետի, Հայաստանի իշխանություններն անում են ամեն ինչ՝ ցույց տալու համար, որ իրենք բռնել են Արևմուտքի կողմը, ինչը չի կարող որևէ ազդեցություն չունենալ առկա ծանր իրավիճակի վրա։

«Հասկանալի է, որ նրանք այժմ կատարում են Արևմուտքի՝ մասնավորապես ԱՄՆ-ի հրամանները։ Բայց դա չի արդարացնում այն կուրսը, որը նրանք սկսել են։ Հիշեք 2008 թվականի օգոստոսը, երբ վրացիները Ռուսաստանին ասում էին «դո՛ւրս, դո՛ւրս...»։ Ռուսաստանն էլ ասաց՝ լավ, Վրաստանից դուրս կգամ, բայց Կովկասից դուրս չեմ գա՝ ամրացնելով իր դիրքերն Աբխազիայի Հանրապետությունում և այլ տարածքներում։ Նույնը կլինի այստեղ, կասի՝ «ուզում ես դո՞ւրս գամ, «եղնիկ Սիմոնյան» կամ աշխարհազորի եսիմ ինչ։ Դուրս չեմ գալու»,- նշել է քաղաքագետը։ 

Նրա փոխանցմամբ՝ Իրանն էլ միևնույն ժամանակ Հաքան Ֆիդանին (Թուրքիայի ԱԳՆ- խմբ.) է ասել, որ եթե հանկարծ իր ավանդական ճանապարհներին փորձի կպնել՝ կստանա։ Դրանից հետո էր, որ Թուրքիայի արտգործնախարարը վախեցած հրավիրել է Իրանի նախագահին Թուրքիա՝ բանակցությունները շարունակելու։ Իսկ այդ ֆոնին, Երևանի թուրքերը ձեռնարկում են քայլեր՝ դեպի ՆԱՏՕ, ԱՄՆ և այլն՝ փոխանակ սթափվեն, կանգ առնեն ու գոնե չեզոքություն պահպանեն»,- ասաց նա։

Թե այս ամբողջ գործընթացն ինչի կարող է հանգեցնել՝ քաղաքագետը իր տեսակետն ամփոփում է հենց ԱՄՆ-ում գործող Լեմկինի անվան ցեղասպանության ինստիտուտի գնահատականով, որ արցախահայության հանդեպ ադրբեջանական գործողությունները ցեղասպանություն են, իսկ ոչ հեռու ապագայում այդ նույն ցեղասպանությունը նախատեսվում է իրագործել ամբողջ հայության հանդեպ։ Նա հույս հայտնեց, որ այս հանգամանքն առաջիկայում վերջապես «կարթնացնի որոշ նիկոլականների»։ 

«Ներկա իշխանությունները դրա փոխարեն ընդդիմանում են, բացի նրանից, որ ընդգծում են, որ աջ ու ձախ, բոլոր կողմերից կուտակումներ են։ Բա այդ զորքերի կուտակումների դեպքում մի՞ թե էսպես է  իրեն պահում այն մարդը, որն իրոք մտահոգված է դրանով։ Վրաստանը ձեզ օրինակ չծառայե՞ց, Ուկրաինան ձեզ համար  ի՞նչ է, դաս չէ՞ր։ Արևմուտքը ձեռքերը լվացել է ու ասում է՝ ինչ լինի՝ լինի։ Նույնը կլինի մեր դեպքում, եթե իհարկե, հանկարծակի ու անակնկալ իշխանափոխություն չլինի ու դրանք չլինեն ձերբակալված»,- ասաց մեր զրուցակիցը։

Ինչ վերաբերում է Հայաստանում ՆԱՏՕ-ի հայտնվելու դեպքում Իրանի արձագանքին՝ Հայաստանի հետ հարաբերություններում՝ փորձագետը տեսակետ հայտնեց, որ մի օր կարող ենք արթնանալ ու տեսնել, որ մեր հարևանն առանց որևէ մեկին հարցնելու իր ցանկացած գործողությունն իրականացրել է։ 

«Թե ինչ գործողություն՝ հստակ ասել չեմ կարող։ Միայն Աստված գիտի, թե ինչ կարող է լինել։ Իրանն ուզում է՝ ներխուժում է Իրաք, ով իրեն չի ենթարկվում՝ ոչնչացնում է։ Էլի՞ բան ավելացնեմ։ Իրանն ուզում է՝ մտնում է Պակիստան՝ ամերիկյան գաղութ։ Իրանը որևէ մեկին հարցնո՞ւմ է  ներխուժելուց առաջ, ո՛չ։ Գործում է միայն իր ազգային շահերից ու անվտանգությունից»,- ասաց փորձագետը՝ հավելելով, որ մեր այդ հարևանի հետ որևէ կատակ չի անցնելու։ Նա անթույլատրելի համարեց այդպիսի հարևան ունենալով՝ 6 տարբեր ուղղություններով «խաղեր տալու» քաղաքականությունը՝ շեշտելով, որ հատկապես այսպիսի իրավիճակներում, Իրանի հետ պետք է հարաբերություններում դրսևորել լրջագույն վերաբերմունք։

Աղբյուր` Փաստինֆո