Փաստ ինֆո

Արհեստածին Ադրբեջանի բռնապետական վարչախումբը շարունակում է ոչ միայն ակտիվ պահել հայ-ադրբեջանական սահմանային լարվածությունը, ցեղասպանության դատապարտած արցախահայերի տոտալ շրջափակումը, այլև երկրի ներքաղաքական կյանքում սեփական քաղաքացիների ու կրոնակիցների ահաբեկումը և մարդու իրավունքների ու ազատությունների ցանկացած միջազգային իրավական նորմ:

Հատկանշական է, որ տարբեր աղբյուներից ստացված տվյալների համադրման արդյունքում պարզ է դառնում, որ տարեսկզբից Ադրբեջանում ձերբակալվել է շուրջ երեք հազար և ավելի շիա հավատացյալ՝ ներառյալ կրոնական գործիչներն ու պարզապես հասարակական ակտիվիստները: Այստեղ, սակայն, հարց է առաջանում, թե շիայադավան պետություն համարվող բաքվի վարչակարգը ինչու՞ է արշավ սկսել իր իսկ կրոնակիցների նկատմամբ այն դեպքում, երբ 44-օրյա պատերազմի ժամանակ նրանք, կարծես թե լծված են եղել արհեստածին պետության պաշտպանությանը:

Նախ, նշենք, որ շիաների կամ ազգային փոքրամասնությունների ներկայացուցիչների նկատմամբ անօրինականություններն ու խոշտանգումները նոր երևույթ չեն այս պետության համար, սակայն հենց վերոնշյալ ձերբակալությունները սաստկացել են ընթացիկ տարվա սկզբից՝ ադրբեջանա-իրանական հարաբերությունների սրման ֆոնին։ Դրանք սրվեցին Իրանում Ադրբեջանի դեսպանատան վրա զինված հարձակումից հետո, երբ սպանվեց դեսպանատան անվտանգության ծառայության ղեկավարը, վիրավորվեցին նրա երկու ենթակաները։ Հետաքրքիր է, որ բոլոր ձերբակալվածներին զրպարտում են և կեղծ մեղադրանքներ են ներկայացնում թմրամիջոցների ապօրինի շրջանառության և Իրանի օգտին լրտեսության համար:

Այս ամենի ֆոնին պետք է փաստել, որ հենց Արցախյան երկրորդ պատերազմից հետո առավել տեսանելի դարձան իրանա-ադրբեջանական հարաբերությունների բոլոր ճաքերը: Հարավային Կովկասում Ադրբեջանի և նրա դաշնակիցների ամենաթողությամբ ձևավորված իրադրությունը բացահայտեց իրանա-ադրբեջանական հարաբերություններում առկա մութ կողմերը և արտաքին ուժերին, որոնք այս կամ այն կերպ ազդում են երկու երկների հարաբերությունների վրա: Խոսքը, մասնավորապես, Թուրքիայի և Իսրայելի մասին է, որոնք, օգտագործելով Ադրբեջանի նախագահի վրա իրենց ազդեցության լծակները, Իլհամ Ալիևին ստիպում են հակադրվել Իրանին: Եվ այդ հակադրության ցուցիչներից մեկն էլ շիաների նկատմամբ հետապնդումներն են:

Հետաքրքիր է, որ 2023թ. մայիսի 15-ին ԱՄՆ Պետդեպարտամենտը զեկույց է հրապարակել 2022թ. դրությամբ աշխարհում կրոնական ազատության վիճակի մասին, որում կրոնական ազատության մասին օրենքի համաձայն, Ադրբեջանը Թուրքիայի, Եգիպտոսի, Ինդոնեզիայի, Իրաքի, Ղազախստանի, Մալայզիայի, Շրի Լանկայի և Ուզբեկստանի հետ միասին ներառված է հատուկ դիտացանկում՝ կրոնական ազատության ոլորտում «լուրջ խախտումների» պատճառով։

Զեկույցի՝ Ադրբեջանին վերաբերող հատվածում նշվում է, որ կրոնական ազատության հետ կապված իրավիճակը երկրում բացասական է և կառավարությունը ուժեղացրել է իր վերահսկողությունը կրոնական ցանկացած գործունեության նկատմամբ։

Աղբյուր` Փաստինֆո