Օկուպացված Հադրութի շրջանում Ադրբեջանն իրականացնում է մեծածավալ ինժեներական աշխատանքներ, որոնք վտանգում են բազմաթիվ հուշարձաններ

ԲՈԼՈՐ ՆՅՈՒԹԵՐԸ

Բոլորը

10/31/2024 23:59 Վրաստանի վարչապետը հայտարարել է ընտրություններին դրսից աննախադեպ միջամտության մասին 10/31/2024 23:54 ԱԱ․ Ռաֆայել Ներսիսյանը վերցրեց բրոնզե մեդալ 10/31/2024 23:44 Գուրգեն Արսենյանը ՌԴ պետդումայում փոխանցել է Անդրանիկ Քոչարյանի ջերմ բարեմաղթանքները 10/31/2024 23:38 Գաստրոէնտերոլոգը նշել է ամենավտանգավոր խավարտները 10/31/2024 23:23 ԱԱ․ Էրիկ Առստամյանը պարտվեց կիսաեզրափակիչում 10/31/2024 23:08 Էլեկտրաէներգիայի՝ վաղվա անջատման հասցեները 10/31/2024 22:52 Մի լավ քննադատեցինք իրար. ընդ որում՝ բավականին անողոք. Փաշինյանը ՔՊ փակ նիստից տեսանյութ է հրապարակել 10/31/2024 22:37 Գիտնականները հայտնաբերել են ճնշումն իջեցնելու անսովոր միջոց 10/31/2024 22:22 Աննա Հակոբյանը լուսանկարներ է հրապարակել․ ինչ տեսքով է ներկայացել նա այսօրվա ընթրիքին 10/31/2024 22:13 Ընտրական օրենսգրքում առաջարկվող փոփոխություններով՝ իշխանությունները ցանկացած պահի կարող են արտակարգ դրություն հայտարարել և ընտրություններն անվավեր համարեն. Կարապետյան (տեսանյութ) 10/31/2024 22:00 Ավտովթար՝ Երևանում․ «Վեգա» հիպերմարկետի մոտ բախվել են «Mercedes»-ն ու «BMW»-ն․ կա վիրավոր 10/31/2024 21:55 Էմմա Պողոսյանը դարձավ ծանրամարտի Եվրոպայի չեմպիոն 10/31/2024 21:50 Ոստիկանության գործողությունները չեն հիմնավորվում մարդու ազատության սահմանափակման՝ իրավախախտում կատարած լինելու «հիմնավոր կասկածի» չափանիշին․ հայտարարություն 10/31/2024 21:39 «Հայաստան -Արցախ» երիտասարդական միության խաղային լիգայի ֆուտզալի մրցաշարի եզրափակիչ դուրս եկած թիմերը հայտնի են (տեսանյութ) 10/31/2024 21:36 Էրեբունու ՁՊՎ-ից ազատ արձակվեցին ապօրինի ձերբակալված Աղվան Արշակյանը և Հայկ Նիկողոսյանը 10/31/2024 21:12 Վլադիմիր Կարապետյանը հրաժեշտի հանդիպում է անցկացրել Ուկրաինայի Լվով քաղաքի հայ համայնքի ներկայացուցիչների հետ 10/31/2024 20:58 Լևոն Քոչարյանի գործով տուժող ճանաչված ոստիկանը խոստովանեց՝ անձամբ օրինական պահանջ չի ներկայացրել, զեկուցագրում նշել է, որ ներկայացվել է, իսկ դատարանում ասում է՝ տեղյակ չէ, թե ում կողմից 10/31/2024 20:55 Վերաքննիչ քրեական դատարանի դատավոր է նշանակվել Տաթևիկ Գրիգորյանը 10/31/2024 20:40 Նյարդաբանը խորհուրդ է տվել որոշակի օրերին սոված չմնալ 10/31/2024 20:20 Քանյե Ուեսթի կինը կրկին փոխել է իմիջը ամուսնալուծության մասին լուրերից հետո 10/31/2024 20:13 Մոլդովան ԵՄ-ին անդամակցելու հարցը կլուծի սահմանադրության փոփոխությունից հետո 10/31/2024 20:01 Նեթանյահուն հայտարարել է՝ Իրանում Իսրայելի գործողությունների առավելագույն ազատության առկայության մասին 10/31/2024 19:44 Բողոքի ակցիա՝ ի պաշտպանություն ապօրինի ձերբակալված 9 քաղաքացիների (ուղիղ միացում) 10/31/2024 19:37 Սա բռնապետական պետությանը բնորոշ գործիքակազմ է, նպատակ ունի վախ տարածելու, մարդկանց քաշքշելու. Փաստաբանը՝ «թռուցիկների» գործի մասին 10/31/2024 19:20 Բժիշկը ցրել է շոգեբաղնիքի օգտակարության մասին հայտնի առասպելը 10/31/2024 19:09 Փաշինյանը ներկա է գտնվել Երվանդ Մանարյանի արձանի բացման արարողությանը 10/31/2024 19:01 Հովհաննես Ավետիսյանին ձերբակալել են ապօրինի զենքի հետ կապված կասկածանքով. Արսեն Բաբայան 10/31/2024 18:57 Դիլիջան համայնքի բնակչի ավտոտնակը պայթեցնելու վարույթով մեղադրանք է ներկայացվել վերջինիս հարևանին (տեսանյութ) 10/31/2024 18:39 ՀՀ նախագահը Իրանում նոր դեսպան է նշանակել 10/31/2024 18:37 Արևմուտքը համառորեն իր ծառայություններն է պարտադրում հայ-ադրբեջանական հարաբերությունների կարգավորման գործում. Լավրով 10/31/2024 18:36 Հայտնաբերվել են մեծ քանակի տարատեսակ թմրամիջոցներ 10/31/2024 18:29 Հադրութից ու Շուշիից 2020 թվականին բռնի տեղահանվածներից շատերը չեն մասնակցել բնակապահովման ծրագրին. Ինչ նոր ծրագիր է առաջարկում կառավարությունը 10/31/2024 18:23 Հայկ Մամիջանյանի հետ այցելեցինք Ձերբակալվածների պահման վայր, որտեղ ապօրինաբար ձերբակալվել ու տեղափոխվել են 9 քաղաքացիներ. Աբրահամյան 10/31/2024 18:22 Վալենսիայում ջրհեղեղի զոհերի թիվը հասել է 104-ի 10/31/2024 18:07 Բայրամովն ասել է, թե Երևանի հետ բանակցություններում առաջընթաց կա, բայց նորից հիշել ՀՀ Սահմանադրությունը 10/31/2024 17:58 Ձեր ապիկար կառավարման պատճառով բեռը մի՛ դրեք քաղաքացու վրա, կրճատեք ձեր պարգևավճարները, փողը տեղը դրեք. Մանուկյան 10/31/2024 17:44 2025թ-ին բանակում նոր համազգեստ կունենանք. Հաստատվել է նաև Բանակի զարգացման հայեցակարգը. Սուրեն Պապիկյան 10/31/2024 17:40 Բաքվի բազմահարկերից մեկում հրդեհ է բռնկվել. 12 մարդ ծխահարվել է 10/31/2024 17:37 Լեւոն Քոչարյանը ֆիզիկապես պատրաստված էր, դրա համար 7 հոգով փորձեցինք, որ ավելի հեշտ լինի. որպես տուժող հանդես եկող ոստիկան (տեսանյութ) 10/31/2024 17:18 Ստամբուլի ափերի մոտ նավ է այրվել. կան զոհեր 10/31/2024 17:04 Վահան Կոստանյանը հանդիպումը Հորդանանի ԱԳ նախարարության գլխավոր քարտուղար Մաջիդ ալ-Կատարնեի հետ 10/31/2024 16:46 Պարզվել է՝ ադրբեջանցի դերասանին սպանել են 30 հազար դոլար պարտքի պատճառով 10/31/2024 16:43 «ՔՊ»-ի որոշելու հարցը չէր դա․ Գյումրիի քաղաքապետի ՔՊ-ական թեկնածուն համաձայն չէ, որ «Բալասանյան դաշինքի» անդամները մանդատները վայր են դրել իշխանության պարտադրանքով 10/31/2024 16:34 Լևոն Քոչարյանի գործով հարցաքննվում են ոստիկանները՝ ուղիղ 10/31/2024 16:32 Վայոց ձորի մարզում ծառայության մեջ գտնվող պարեկային ծառայողի նկատմամբ բռնություն գործադրելու վարույթով մեղադրանք է ներկայացվել նույն մարզի 41–ամյա բնակչին 10/31/2024 16:15 Իսպանիայում ջրհեղեղի զոհերի թիվը հասել է 95-ի 10/31/2024 16:06 Կ․ Պոլսի Հայոց Պատրիարքը ժամանեց Մայր Աթոռ Սուրբ Էջմիածին 10/31/2024 16:01 Չստիկով ճանճ սատկացնելու փառատոն են անում, բայց բանակի օրը միայն նախագահականում պարգևներ են տալիս. Գեղամ Մանուկյան 10/31/2024 16:00 Չերկեսկ շենքերից մեկում գազ է պայթել. հաղորդվում է 5 զոհի մասին 10/31/2024 15:57 Այս իշխանության պարագայում Ցեղասպանության հարցի ուրացումը ոչ միայն զարմանալի չէ, այլև օրինաչափ է. Իշխան Սաղաթելյան

10/30/2024 18:16 Ի՞նձ ռեկետ անեն, էս մոլորակի վրա ըտենց մահկանացու չկա, կարո՞ղ է Հյուսիսային Կորեայում ենք. Առուշ Առուշանյան 10/31/2024 22:22 Աննա Հակոբյանը լուսանկարներ է հրապարակել․ ինչ տեսքով է ներկայացել նա այսօրվա ընթրիքին 10/30/2024 17:28 Մեր բեմը, մեր ռեկվիզիտները սունդուկյանցիներն օգտագործում են, իսկ մեզ համար «Գոյ» թատրոնի մուտքը փակ է. Աշոտ Տեր- Մաթևոսյան 10/30/2024 18:40 Այո', Արցախի կորստի համար Փաշինյանը մեղավոր է. Առուշանյան 10/30/2024 16:44 Բագրատ արքեպիսկոպոս Գալստանյանը բուժզննման նպատակով երկու օրով մեկնելու է արտերկիր 10/30/2024 17:07 Հինգերորդ կորպուսը հրամանատար չունի, նախկինին հանե՞լ եք, թե ուղարկել սովորելու. Գեղամ Մանուկյան 10/30/2024 08:11 Քանի «հաջողակ տղամարդ» է մասնակցելու Աննա Հակոբյանի հետ ընթրիքին․«Հրապարակ» 10/30/2024 14:31 ԲԴԽ Դատական դեպարտամենտում 1100 անձ սեփական դիմումի համաձայն ազատվել է աշխատանքից 10/30/2024 12:08 Սասուն Խաչատրյանի՝ ամսական 3 մլն դրամ աշխատավարձը քննարկվեց ԱԺ–ում 10/31/2024 13:15 Հարվարդի շրջանավարտի հանդեպ իրականացվում է քաղաքական ռեպրեսիա. Հովհաննես Ավետիսյանին տարել են ոստիկանություն. Գևորգ Թամամյան 10/30/2024 18:26 Որքան ջուր է անհրաժեշտ սրտի և հոդերի առողջության համար 10/31/2024 11:48 ԵՊԲՀ մասնաշենքերից մեկն օտարվեց․ այն աճուրդով կվաճառվի 10/31/2024 07:59 Քրեական գործը մնացել է Հովիկ Աղազարյանի որդու ուսերին. մյուսների մասով գործը կարճվել է. «Ժողովուրդ» 10/30/2024 22:13 Մանկապղծության մեջ կասկածվող քահանան հեռացվել է ծառայությունից 10/31/2024 16:46 Պարզվել է՝ ադրբեջանցի դերասանին սպանել են 30 հազար դոլար պարտքի պատճառով 10/31/2024 17:37 Լեւոն Քոչարյանը ֆիզիկապես պատրաստված էր, դրա համար 7 հոգով փորձեցինք, որ ավելի հեշտ լինի. որպես տուժող հանդես եկող ոստիկան (տեսանյութ) 10/30/2024 23:23 Ալբերտի լուսանկարը պատահական չի հայտնվել ադրբեջանական թերթի առաջին էջին. Հայկ Դեմոյան 10/30/2024 20:46 Կրկնակի բռնի տեղահանվածներ ամիսներ շարունակ զրկված են «40+10» ծրագրի աջակցությունից, թեեւ խոստացված բնակարանի սերտիֆիկատները չեն տրամադրվել 10/30/2024 16:10 Անդրանիկ Քոչարյանի ու Նիկոլ Փաշինյանի միջեւ սեպ խրողների թիվը գնալով շատանում է. Քոչարյանի խոստովանությունը 10/30/2024 07:48 Իշխանականները կարծես գտել են արդարադատության իրենց «սրտի» նախարարին. նա Փաշինյանի սիրած ոլորտից է. «Ժողովուրդ»

Օկուպացված Հադրութի շրջանում Ադրբեջանն իրականացնում է մեծածավալ ինժեներական աշխատանքներ, որոնք վտանգում են բազմաթիվ հուշարձաններ 09/04/2023 11:42 | ԼՐԱՀՈՍ

Արցախի մշակութային ժառանգության մշտադիտարկում իրականացնող monumentwatch.org կայքը գրում է.

«2023 թվականի հուլիսի 20-ին Ադրբեջանի նախագահ Իլհամ Ալիևն օկուպացված Շուշի քաղաք ուղևորվելիս այցելեց նաև օկուպացված Ասկերանի շրջանի Ավետարանոց (Չանախչի) գյուղ: Դատելով ադրբեջանական լրատվականների կողմից տարածվող տեսանյութից՝ Իլհամ Ալիևը Ավետարանոց գյուղի բարձր կետից դիտում է շրջակայքում իրականացվող շինարարական աշխատանքները: Որպես դիտակետ ընտրվել է գյուղի հարավարևելյան կողմում գտնվող հրվանդանը, որտեղ գտնվում է Կուսանաց անապատ

Նշենք, որ Ավետարանոց գյուղը Արցախի Վարանդայի մելիքության կենտրոնն էր, իսկ վանքը՝ Վարանդայի տիրակալներ Մելիք-Շահնազարյանների սրբավայրն ու տապանատունը:

Խորհրդային տարիներին Ավետարանոցի Կուսանաց անապատի տարածքում տեղադրվել էր Հայրենական Մեծ պատերազմում զոհված համագյուղացիների հիշատակը հավերժացնող հուշարձան: 2013 թվականին վանքի տարածքը բարեկարգվել է, վերանորոգվել է եկեղեցին, տապանատունը: 2013 թվականին տարածքում տեղադրվել է նաև Արցախյան առաջին պատերազմում նահատակված Ավետարանոցի քաջորդիներին նվիրված հուշարձանը:

2020 թվականի հոկտեմբերի 27-ին գյուղն անցավ Ադրբեջանի վերահսկողության տակ: Դեռևս 2021 թվականի հոկտեմբերի 7-ին տեսանյութ տարածվեց, որտեղ երևում է, թե ինչպես են ադրբեջանցի զինվորականները պղծում եկեղեցու և տապանատան տարածքը։

2021-2022 թվականներին ադրբեջանցիների կողմից նկարահանված որոշ տեսանյութերից հստակ երևում է, որ ադրբեջանական կողմը վնասել է հուշարձանը, գրություններով պատել Հայրենական պատերազմի զոհերի հիշատակին կանգնեցրած հուշարձանը: Ընդ որում դա արվել է 2021-2022 թվականների միջակայքում, քանի որ 2020 և որոշ չափով 2021 թվականներին նկարահանված տեսանյութերում կոթողի վրա դեռ գրություններ չկան: Այս ամենն արվել է գյուղում և նրա շրջակայքում տեղակայված ադրբեջանցի զինվորականների կողմից։ Տեսանյութերում խոսող, մեկնաբություններ թողող անձինք ևս ադրբեջանցի զինվորականներ են:

2020-2022 թվականներին ներբեռնված տեսանյութերից երևում է, որ կանգուն է նաև 2013 թվականին Արցախյան առաջին պատերազմում զոհված Ավետարանոց գյուղի հերոսների հիշատակին կանգնեցված հուշարձանը: Տեսանյութերում թեև հուշարձանը մոտիկից նկարահանված չէ, սակայն տարածքի տեսարանները ցուցադրող հատվածներում այն երևում է։ Ավետարանոց գյուղի հերոսների հիշատակին կանգնեցված հուշարձանը տեսանելի էր նաև 2023 թվականի ապրիլի 23-ին ադրբեջանցի օգտատիրոջ կողմից տեղադրված տեսանյութում: Ստույգ ասել, թե երբ է նկարահանվել տեսանյութը, բարդ է, սակայն այն համացանցում հայտնվել է 2023 թվականի ապրիլին: Տեսանյութում հատկապես ուշադրություն է գրավում օգտատերերից մեկի մեկնաբանություն-հարցադրումը, թե ինչու դեռևս չեն քանդել խաչի արձանը: Ցավոք, համացանցում չկան ավելի նոր տեսանյութերը կամ լուսանկարներ, որտեղ երևա հուշարձանը: Հարկ ենք համարում նշել, որ առհասարակ նման բնույթի շատ տեսանյութեր հրապարակվում է Qarabağ Azərbaycandır յութուբյան օգտարոջ կողմից, որի տեսանյութերի զգալի մասը ներկայացնում են ադրբեջանցի զինվորականների վայրագություններն Արցախի օկուպացված շրջաններում:

Տեսանյութից երևում է, որ Ալիևը քայլում է վանքի տարածքում, սակայն տեսանյութն այնպես է նկարահանվել, որ երևում է միայն հրվանդանի հատվածը: Տարածքը դիտելու համար վերջինս կանգնում է համեմատաբար լայն մի հարթակում: Տեսանյութից ակնհայտ է, որ ադրբեջանական կողմը ոչնչացրել է Արցախյան առաջին պատերազմում նահատակված Ավետարանոցի բնակիչների հիշատակին կանգնեցված հուշարձանը:

Ադրբեջանական կողմի արված պաշտոնական նկարահանումները այնպես են արված, որ չեն երևում անգամ Կուսանաց վանքի շինությունները: Շեշտը դրված է Ադրբեջանի նախագահի քայլելու և տեսարանը դիտելու կադրերին: Հաշվի առնելով պաշտոնական ադրբեջանական քարոզչությունը և վերջին տարիների քաղաքականությունը, ըստ որի նման հուշարձանները համարվում են Ադրբեջանի համար «օկուպացիայի» խորհրդանիշ, հավանական է թվում, որ Իլհամ Ալիևի այցի կապակցությամբ հուշարձանը պարզապես ոչնչացրել են: Դժվար թե Ադրբեջանի նախագահը կանգներ, քայլեր կամ ինչ-որ բան աներ նման տեսակի հուշարձանի մոտ: Մյուս կողմից էլ, եթե այն պետք լիներ պահպանվեր քարոզչական նպատակով, ապա վստահաբար Ալիևը, ով շատ է սիրում ցուցադրական ելույթներ ունենալ, անպայման այն կօգտագործեր իր խոսույթում:

Հաշվի առնելով այս փաստերը, կարող ենք ենթադրել, որ 2023 թվականին, միգուցե ավելի վաղ հուշարձանը ոչնչացվել է: Նման դեպքերը 2020 թվականից հետո բավականին շատ են, ադրբեջանական կողմն անգամ չի էլ թաքցնում դա: Ասվածի լավագույն ապացույցը 2020 թվականի 44-օրյա պատերազմի ավարտից անմիջապես հետո՝ 2020 թվականի դեկտեմբերի 4-ին, ռուսական Կոմերսանտ լրատվականում լրագրող Կիրիլ Կրիվոշեևի հրապարակած ընդարձակ հոդվածն էր օկուպացված Թալիշ և Մատաղիս բնակավայրերից, որտեղ ադրբեջանցիները ուղիղ խոստովանում են, թե ինչ ճակատագիր է սպասվելու բոլոր հուշարձաններին:

Այս բնույթի հուշարձանները Արցախի հայության ինքնապաշտպանության, սեփական հայրենիքում ապրելու համար մղված պայքարի խորհրդանիշ են, ուստի պաշտոնական Ադրբեջանի տեսանկյունից այդ հուշարձանները չպետք է լինեն: Ավերումների, պղծումների փաստերը բացվում են աստիճանաբար, հաճախ պատահական արված տեսանյութերից և լուսանկարներից։

Մեր արձագանքը

Կարող ենք արձանագրել, որ Ադրբեջանը շարունակում է հայկական հետքերի ոչնչացումն Արցախի գրավյալ շրջաններում: Օկուպացված Հադրութի շրջանի տարածքում ադրբեջանական կողմը իրականացնում է մեծածավալ ճանապարհաշինարարական, ռազմական բնույթ կրող ինժեներական աշխատանքներ, որոնք վտանգում են Հադրութի շրջանի բազմաթիվ հուշարձանները, ինչի մասին բարձրաձայնվել է բազմաթիվ անգամ։

Հարկ ենք համարում հիշեցնել, որ «Զինված բախումների դեպքում մշակութային արժեքների պաշտպանության մասին» կոնվենցիայի առաջին արձանագրության՝ գրավյալ տարածքներում արգելված է ոչնչացնել մշակութային կամ հոգևոր արժեքները։ Հաագայի 1999 թվականի երկրորդ արձանագրությունը վերահաստատում է այս պահանջը և այդպիսի արարքը՝ ըստ 15-րդ հոդվածի, որակում որպես միջազգային հանցագործություն։ Մշակութային արժեքների ոչնչացման գործողություններն արգելվում են նաև Ժնևի 1949 թվականի օգոստոսի 12-ի պատերազմից տուժածների պաշտպանության, պատերազմի օրենքների և սովորույթների վերաբերյալ միջազգային չորս կոնվենցիաների և արձանագրութունների, ինչպես նաև ՄԱԿ-ի համապատասխան բանաձևերի և Մարդու իրավունքների պաշտպանության համաձայնագրերի կողմից»։

Աղբյուր` Փաստինֆո