Փաստ ինֆո

Արցախցի երեք ուսանողների՝ առևանգման դեպքով Հայաստանը դիմել է ՄԻԵԴ՝ Ադրբեջանի նկատմամբ միջանկյալ միջոց կիրառելու պահանջով։ Լրացուցիչ՝ կտեղեկացվեն՝ ինչ կլինի և կամ՝ եթե լինի ինչ-որ բան։ Բնականաբար, կանխավ գիտեն, որ ռեալ ոչինչ էլ չի լինելու։

ՈՒղղակի «պտիչկայի» համար արված քայլ է։

Հայաստանը լուրջ քայլ կարո՞ղ էր անել։ Բնականաբար, կարող էր։ Եթե անգամ ներկա իշխանավորների երևակայությունը չի ներում, որ մտածեն՝ ի՞նչ, ո՞նց, կարող էին չէ՞, խորհրդակցել իրավական ոլորտի երեցների հետ։

Կան փաստեր, որոնք ուղղակի օրինակ են, նախադեպային և Հայաստանի Հանրապետությանը շահեկանորեն ներկայացնող։ 1988-89 թվականներին խորհրդային ազարբայջան սարքովի պետության սանձազերծած ցեղասպանային քաղաքականության արդյունքում Սումգայիթի, Բաքվի դատարաններում հայերի՝ ոտնահարված իրավունքների պաշտպանության համար պրոֆեսիոնալիզմի և մասնագիտական սխրանքի օրինակ էր Սումգայիթ քաղաքում փաստաբան Ռուբեն Սահակյանի՝ մասնակցությունը։ Դաժանորեն սպանված Մելքումյան եղբայրների դատն էր ընթանում և նա այնտեղ էր որպես տուժողի ներկայացուցիչ։

Բնականաբար, ի սկզբանե պատկերացնելի էր, ինչ իրավիճակ էր տիրելու դատարաններում, սակայն և՛ Ռուբեն Սահակյանը, և՛ այլ գործերով նաև՝ Ռուբեն Ռշտունին, Պոլինա Շապոշնիկովան իրենց մասնակցությամբ Գևորգ Դանիելյանի խոսքով՝ «կարողացել են խորհրդային դատարաններում կարծրատիպեր կոտրել և առնվազն փաստական հիմքերով ակնհայտ դարձնել գորբաչովի և ազերի մանկլավիկների կողմից կազմակերպած լինելը»։

Հիմա, գանք մեր օրեր ՝բլոկադայի մեջ գտնվող և պայքարող Արցախ։ Հայաստանի հետ կյանքի ճանապարհը փակած ազերիները օգոստոսի 28-ին առևանգել են երեք երիտասարդի Երեք հայ ուսանողի՝ 21-22 տարեկան։ Նախ՝ հայտնի դարձավ նրանցից մեկի՝ 22-ամյա Ալեն Սարգսյանի առևանգման մասին, ապա՝ պարզվեց, որ առևանգվածները երեքն են՝ Ալեն Սարգսյանը, Վահե Հովսեփյանը և Լևոն Գրիգորյանը, որոնք, ըստ ազարբայջան սարքովի պետության, 10-օրյա վարչական կալանքի են ենթարկվել։

Որ ի՞նչ։ Ի՞նչ հիմքով։ Ի՞նչ է նշանակում այս փաստը։ Մենք գիտենք, որ ազարբայջանը մարդ գողացող չէ միայն, մարդ ուտող է նաև։ Ընդ որում, խորհրդային ազարբայջանի մարդակերության մասին փաստող հայտնի նիստի մասին այսօր էլ վկայակոչում են շատերը, երբ Գերագույն Խորհրդում փակ նիստի ժամանակ պաշտպանության նախարար Յազովը ելույթ է ունեցել և պատմել, թե ոնց են ազերիները մարդ կերել․․․

Երեկ ազարբայջանական ԶԼՄ-ներում, ըստ պաշտոնական աղյուրների՝ հրապարակվել է երիտասարդների լուսանկարը, որտեղ ակնառու էր, որ երիտասարդների նկատմամբ բռնություն է գործադրվել․ Ալեն Սարգսյանի ձեռքին առկա էր մարմնական վնասվածք, իսկ հագուստը կեղտոտված էր։ Այսինքն, Ադրբեջանն անգամ չի խուսափում ցուցադրել գերիների նկատմամբ բռնությունը։

Բնականաբար, ում ասես կարող են մեղադրել ՀՀ և ԱՀ իշխանությունները, սակայն հարց՝ ռեալ ի՞նչ են արել իրենք սեփական քաղաքացիներին պաշտպանելու համար։

Մինչդեռ կարող էին միջազգային հեղինակավոր փաստաբանների միջոցով, նրանցից 2-3-ի մասնագիտական աջակցությանն ապավինելով աշխարհով մեկ մարդու իրավունքների ոտնահարման , կոնկրետ ազգի ներկայացուցիչների հանդեպ բազմակի անգամ ցեղասպան ային քաղաքականության դրսևորման ակնհայտ դեպք որպես ներկայացնելով տեղի ունեցածը՝ մեկ անգամ ևս բացահայտել ազարբայջանի ցեղասպան քաղաքականությունը։

Այս համատեքստում կարող էին նրանք անդրադառնալ թուրք-ազարբայջանական տանդեմի՝ հայերի հանդեպ բոլոր նախորդ ցեղասպանությունների փաստերին՝ աշխարհին ներկայացնելով նրանց վայրագությունները։ Արխիվային փաստերը բազմաթիվ են, ընդ որում, դատարաններում ազարբայջանցիներն են նաև վկայություններ տվել իրենց ազգակիցների անմարդկային բարբարոսությունների մասին։ Որոնցով, ի դեպ, լեցուն է նաև 20-րդ դարասկզբի ամերիկյան մամուլի էջերը։ Կարող էին, կարող էին այս ամենը ներկայացնելով վկայել, փաստել և ապացուցել, որ համատեղ խաղաղ գոյակցություն չի կարող լինել Արցախի ժողովրդի և ազարբայջանցիների միջև, որ փաշինյանական լոլոները խաղաղության մասին սնամեջ են և իր անփառունակ իշխանությունը երկարացնելու հորինվածք են ուղղակի։

Կարող էին, սակայն, սրա համար ցանկություն էր պետք, պետք էր առնվազն, հրաժարվել առասպելական պարգևավճարներից, պետք էր պետականորեն հոգ տանել սեփական քաղաքացիների անվտանգության մասին, պետք էր իրավական, սոցիալական ՊԵՏՈՒԹՅՈՒՆ լինել, երկրի, պետության մարդ լինել։ Չունենք։ Չկա։
Ցավոք, այսօր մենք գործ ունենք միայն թուրքազարբայջանական եղբայրությանը սպասարկու կենցաղապետության հետ:

Աղբյուր` Փաստինֆո