Փաստ ինֆո

«Ինչ էլ որ ՀՀ-ի և Ադրբեջանի ԱԳ նախարարներն այսօր պայմանավորվեն ՌԴ-ի միջնորդությամբ, այնուհետև նրանք ամեն ինչ անելու են, որպեսզի նոյեմբերի 9-ի փաստաթղթի կետերի կատարումը չեղարկվի,- «Փաստինֆո» լրատվականի հետ զրույցում ասել է ռազմական փորձագետ Հայկ Նահապետյանը՝ խոսելով այսօր Մոսկվայում կայացած եռակողմ հանդիպման մասին։

Հիշեցնենք՝ այսօր ՌԴ արտաքին գործերի նախարար Սերգեյ Լավրովի միջնորդությամբ Մոսկվայում տեղի է ունեցել եռակողմ հանդիպում՝ ՀՀ և Ադրբեջանի ԱԳ նախարարներ Արարատ Միրզոյանի ու Ջեյհուն Բայրամովի մասնակցությամբ, որին նախորդել էր երկկողմ հանդիպումները ՀՀ և Ադրբեջանի ԱԳ նախարարների հետ։ Նախատեսվում էր, որ արտգործնախարարները պետք է վերլուծեն Լեռնային Ղարաբաղի շուրջ իրավիճակի դեէսկալացիայի ուղիները և եռակողմ պայմանավորվածությունների կատարմանն ուղղված քայլերը։

Հայկ Նահապետյանը նկատում է՝ Հայաստանի և Ադրբեջանի ԱԳ նախարարները կարող են ՌԴ-ի մջնորդությամբ որոշակի պայմանավորվածություններ գրանցել, սակայն, բանակցային այլ հարթակներում, մասնավորապես, արևմտյան, որտեղ պարտադիր կերպով պետք է ներկա գտնվի Թուրքիան կամ Թուրքիայի ներկայացուցիչը, նրանք այլ պայմանավորվածություններ են ֆիքսելու.«Այդպես եղավ և՛ անցագրային կետը տեղադրելուց, որը չկար որևէ եռակողմ փաստաթղթում, և՛ տարածքային ամբողջականությունը ճանաչելու հարցում, որը, նույնպես, որևէ եռակողմ փաստաթղթով նախատեսված չէր և այլն»։ Իսկ ռուսական կողմը ցանկացած պայմանավորվածություն ֆիքսում է հստակ փաստաթղթով և ստորագրությամբ։

Հարցին՝ եթե ռուսաստանյան կողմի միջնորդությամբ, բանակցային ցանկացած պայմանավորվածություն հեշտությամբ չեղարկվում է հավաքական Արևմուտքի կողմից, ապա ի՞նչ նպատակ է այս պարագայում հետապնդում Ռուսաստանի Դաշնությունը՝ համառորեն շարունակելով ստանձնել բանակցային միջնորդի դերը, Հայկ Նահապետյանը պատասխանում է՝ եթե, նույնիսկ, տեսականորեն, ՌԴ-ն փորձի դուրս գալ բանակցային ձևաչափից, որտեղ վերջինս եռակողմ պարտավորություններ ունի, և որի էֆեկտիվութունն, առերևույթ, բավականին ցածր է, այնուամենայնիվ, սա չափազանց գործուն հարթակ է՝ ինչպես ՀՀ-ի, այնպես նաև՝ Արցախի Հանրապետության համար, իսկ ՌԴ-ին իր այս գործիքակազմը մի կողմ չի դնի։

Իսկ որքանով է հավանական Արցախը ՌԴ կազմում դիտարկելու տարբերակը, որպիսի հարց այսօր հնչեցվել էր ՀՀ-ում վարչապետ աշխատող անձի ասուլիսի ժամանակ, որի ընթացքում Փաշինյանը հայտարարել էր, որ նման հարց որեւէ մեկի հետ ինքը քննարկել՝ Հայկ Նահապետյանը նկատում է՝ որպեսզի Արցախն ինտեգրվի Ռուսաստանի Դաշնության կազմի մեջ, առաջին հերթին պետք է լինի, հենց, արցախցիների համաձայնությունն՝ ամրագրված հանրաքվեի միջոցով.«Այստեղ ո՛չ ՀՀ-ն, ո՛չ, առավել ևս, Ադրբեջանը չեն կարող նման առաջարկով հանդես գալ, այլ միայն Արցախն՝ իրենց, ասենք, Ազգային Ժողովով։ Սակայն, այսպիսի ազդակներն, արդեն, տեսանելի են դառնում։ Այդ մասին օրեր առաջ հրապարակային խոսել է Արցախի նախկին Պետնախարար Ռուբեն Վարդանյանը, երբ հրապարակայնորեն Արցախում ստեղծված իրավիճակի գնահատականն էր տալիս։ Ըստ այդ հայտարարության՝ Բաքու – Ստեփանակերտ ուղիղ շփումը պետք է տեղի ունենա Ռուսաստանի Դաշնության միջնորդությամբ։ Սա ՌԴ-ին, արդեն, անմիջապես որպես կողմ ներգարվելու հստակ հայտ է, այլ ոչ որպես հաշտարար կամ օգնող և օժանդակող կողմ։ Իսկ, երբ Ռուսաստանի Դաշնությունը, տեսականորեն հանդես գա որպես կողմ, Արցախն իրավական բոլոր հիմքերը կունենա՝ դիմելու կողմերից մեկին, տվյալ դեպքում, իհարկե ՌԴ-ին՝ ինտեգրվելու այդ պետության կազմի մեջ»։

Այստեղ հստակ անելիք ունեն Արցախի ընդդիմադիր խմբակցութունները՝ կլինեն խորհրդարանական, թե արտախորհդարանական, ինչպես նաև՝ իր հստակ ասելիքով պետք է հանդես գա նաև Արցախում ապրող ժողովուրդը, ասում է ռազմական փորձագետ Հայկ Նահապետյանը և հավելում.«Նորից եմ կրկնում, հրապարակայնորեն այս թեզի կողմնակիցն Արցախում այսօր Ռուբեն Վարդանյանն է։ Ճիշտ է, նա այս պահին այնտեղ որևէ պաշտոն կամ պաշտոնական ստատուս և կարգավիճակ չունի, սակայն, ունի անհերքելի հեղինակություն և հետևորդներ, ոչ միայն Արցախում, այլ նաև՝ Հայաստանում և Սփյուռքում, հետևաբար ես չեմ բացառում, որ Արցախը Ռուսաստանի Դաշնության կազմում ներգրավվելու պրոցեսի գեներատորը դառնա, հենց ինքը՝ Ռուբեն Վարդանյանը»։

Աղբյուր` Փաստինֆո