Փաստ ինֆո

«Թուրքիայի վարքի կամ արտաքին քաղաքական դիրքորոշումների մեջ, իրականում, որևէ փոփոխություն տեղի չի ունեցել։ Պարզապես, կային, այսպես կոչված քաղաքագետներ, ովքեր հայտարարում էին, թե Թուրքիայի նախագահ Էրդողանը հեռացել է հավաքական Արևմուտքից, կամ, որն ավելի ծիծաղելի է հնչում՝ Ամերիկան շուտով քանդելու է Թուրքիան, կամ Էրդողանը սերտ հարաբերութունների մեջ է Ռուսաստանի Դաշնության ղեկավարի հետ և այլն։ Ես միշտ ասել եմ և նորից կրկնում եմ ՝ Էրդողանն Արևմուտքի հավատարիմ մարդն է և ո՛չ ՆԱՏՕ-ն կամ Ամերիկան են հրաժարվելու Թուրքիայից, ո՛չ էլ՝ Էրդողանն է հրաժարվելու նրանցից»,- «Փաստինֆո» լրատվականի հետ զրույցում ասում է թուրքագետ Տիրան Լոքմագյոզյանը՝ վերլուծելով Թուրքիայի նախագահ Էրդողանի վերջին օրերին դրսևորած վարքագիծը։

Հիշեցնենք՝ ընտրություններից հետո, Թուրքիան, նկատելիորեն, արևմտամետ դիրքորոշում և վարքագիծ է որդեգրել։ Էրդողանն անձամբ է պայքարում, որպեսզի Ուկրաինան դառնա ՆԱՏՕ-ի անդամ երկիր, իսկ այդ երկրի նախագահ Զելինսկուն խորհրդանշական նվեր է ուղարկում՝ «Ազով»-ի ձերբակալված հրամանատարներին և այլն։

Թուրքագետը նկատում է՝ Էրդողանը միշտ եղել է հավաքական Արևմուտքի լավագույն գործակալներից մեկը և բոլոր ժամանակներում լավագույնս է իրականացրել իր վրա դրված բոլոր գործառույթները.«Էրդողանի վարքագծում զարմանալի ոչինչ չկա։ Ես զարմացողների վրա եմ զարմանում, որ այսքան ժամանակ այս պարզունակ ճշմարտությունը չեն տեսել։ Ասեմ ավելին՝ այս ողջ գործընթացի մեջ Էրդողանն, իհարկե, իր պետության շահը, նույնպես, հաջող կերպով առաջ է տարել, որն էլ, կարելի է ասել, իր, այսպես կոչված, քյարն է եղել։ Էրդողանը երբեք չի դադարել աջակցել Ուկրաինային, նրան Բայրաքթարեր տալով, ընդունելով, որ Դոմբասն ու Խերսոնն Ուկրաինային պատկանող տարածքներ են և այլն։ Մյուս կողմից՝ նա չէր խզում իր հարաբերությունները Ռուսաստանի Դաշնության հետ, որովհետև նույն Արևմուտքի համար Էրդողանը վերջին կամուրջն էր, որ իրենց կապում էր ՌԴ-ի հետ, որովհետև կային և մնում էին խնդրահարույց հարցեր, որոնց շուրջ ՌԴ-ի հետ պետք էր որոշակի կապ պահպանել, վառ օրինակ՝ ցորենի արտահանման հարցը, որ Էրդողանն, ինչ – որ պահի, Պուտինի հետ բանակցելով լուծեց»։

Թուրքիան հակաեվրոպական չէ, հակաարևմտյան չէ և երբեք չի եղել, ինչպես որ՝ պրոռուսական չէ և երբեք չի էլ լինելու, ասում է Տիրան Լոքմագյոզյանը և հավելում՝ Թուրքիան կա ու մշտապես լինելու է Ռուսաստանի Դաշնության ամենամեծ թշնամիներից մեկը, վերջին 300 տարվա պատմությունն ու 12 ռուս – թուրքական պատերազմները սա են ապացուցում, սակայն այն, ինչ մենք տեսնում ենք արտաքին տեսքից, քաղաքականություն է, որն, ի դեպ, մենք պետք է յուրացնենք։

Հարցին՝ ի՞նչ ընթացք կստանան ռուս – թուրքական հարաբերությունները՝ վերջին օրերի լարումների ֆոնին, թուրքագետը պատասխանում է՝ առերևույթ ոչինչ չի փոխվի, ամեն ինչ կմնա այնպես, ինչպես կա.«Վերջին հաշվով, սա առաջին դեպքը չէ, երբ Թուրքիան այսպիսի վերաբերմունք է դրսևորում ՌԴ-ի նկատմամբ։ Հիշենք Թուրքիայում ՌԴ դեպսանի սպանության ու պայթեցված ռուսական օդանավի և ուղղաթիռի դեպքերը, որոնք ավելի խայտառակ կարելի է որակել, քան վերջին օրերի վարքագիծը։ Մյուս կողմից, այս ամենը և՛ երեկ, և՛ այսօր, և՛ վաղը ընդունելի է եղել Արևմուտքի համար, այդ նրանց հանձնարարականն է՝ իջեցված Էրդողանին, որը և նա կատարում է, հետևաբար, ոչինչ չի փոխվելու։ Սրա վերջնական նպատակն այս տարածաշրջանում ՌԴ-ին պատերազմի մեջ ներքաշելն է, իսկ Ռուսաստանի Դաշնությունն, իր հերթին, առերևույթ, աչք փակելով այս ամենի վրա, խուսափել է իր համար երկրորդ ճակատ բացվելու հեռանկարից, շատ լավ իմանալով, որ իր մոտ նա, դեռևս չլուծված հարցեր ունի։ Սակայն, այս ամենը, դեռևս, չի նշանակում, որ վերոհիշյալ երկրորդ ճակատն, այս տարածաշրջանում մոտ ապագայում չի բացվելու։ Չեմ բացառում, որ դա կարող է լինել Թուրքիայի կողմից՝ Իրանի Իսլամական Հանրապետությանը սադրելու հետևանքով, որից, սակայն, նույն ռուսական կողմը խուսափել չի կարող»,- ամփոփելով զրույցն ասում է թուրքագետ Տիրան Լոքմագյոզյանը։

Աղբյուր` Փաստինֆո