Փաստ ինֆո

Այդպիսի հարցերը պետք է ուղղել Փաշինյանին և ոչ թե ռուսական կողմին։ Այն պարագայում, երբ վարչապետը (Հայաստանի Հանրապետության-խմբ.) հանձնեց Ղարաբաղն ու հրաժարվեց նրանից, Մոսկվայի համար դադարեցին որևէ բան անելու հնարավորությունները։ «Փաստինֆո»-ի հետ զրույցում այսպիսի տեսակետ հայտնեց ՌԴ Մերձավոր Արևելքի ինստիտուտի նախագահ Եվգենի Սատանովսկին՝ մեկնաբանելով ՌԴ վերջին հայտարարության ու դրա արդյունքում սպասվող հնարավոր գործընթացների վերաբերյալ հարցը։

Հիշեցնենք, որ մինչ Նիկոլ Փաշինյանը Բրյուսելում հուլիսի 15-ին հանդիպում էր Իլհամ Ալիեւի հետ՝ ՌԴ ԱԳՆ-ն հանդես էր եկել հայտարարությամբ՝ ընդգծելով, որ 2022թ. հոկտեմբերին եւ 2023թ. մայիսին Եվրամիության հովանու ներքո անցկացված գագաթաժողովներում Հայաստանն ընդունել է Արցախը որպես Ադրբեջանի տարածքի, ինչը, նրանց ձևակերպմամբ, արմատապես փոխել է Ռուսաստանի, Հայաստանի և Ադրբեջանի ղեկավարների միջև՝ 2020թ. նոյեմբերի 9-ի ստորագրված հայտարարության հիմնարար պայմանները։ Հայտարարության համաձայն՝ այդպիսով փոխվել է նաև ռուսական խաղաղապահ զորակազմի տեղակայման որոշումը։ Ռուսաստանի արտաքին գերատեսչությունից կոչ էին արել, այս պարագայում, Արցախի բնակչության ճակատագրի պատասխանատվությունը չդնել երրորդ երկրների վրա։

«Այսօրվա դրությամբ, հարցը դրված է այսպես. պետք է աշխատանքներ տարվեն՝ Ղարաբաղից քաղաքացիական բնակչության տարհանման ուղղությամբ։ Կանանց ու երեխաներին՝ առաջին հերթին։ Մնացածն արդեն կարևոր չէ»,- ասաց Սատանովսկին։

Անդրադառնալով Արցախում ռուս խաղաղապահների առաքելությանն ու ստանձնած պարտավորություններին՝ նա հայտարարեց, որ Փաշինյանն իր գործողություններով արդեն իսկ ամբողջությամբ փակել է այդ թեման։ Ըստ գործչի՝ ռուս խաղաղապահների առկայությունն այս պարագայում միայն կարող է հնարավորություն տալ՝ Արցախից մարդկանց անվտանգ դուրս բերելու առումով։ Որոշ ժամանակ անց, նրա խոսքով, այդ հնարավորությունը կարող է այլևս չլինել։

«Այսօր դա Ադրբեջանի տարածքն է։ Անգամ փոքրիկ հնարավորություն չկա, որ Ադրբեջանը կհամաձայնի, որպեսզի ժամկետը լրանալուց հետո նրանք (ռուս խաղաղապահները- խմբ.) շարունակեն այնտեղ գտնվել։

Իսկ Ղարաբաղի հայերի ճակատագիրը շատ տխուր կլինի՝ առանց անգամ նվազագույն հնարավորության, որ Ադրբեջանի հայերի իրավունքները որևէ մեկը հաշվի է առնելու ավելի շատ, քանի դրանք հաշվի էին առնվել Սովետական ժամանակահատվածում՝ Սումգայիթի հայերի դեպքում։ Դա չհասկանալ հնարավոր չէ։ Դրանից հետո Հայաստանի բնակչությունը կարող է հարցերն ուղղել իր ներկա վարչապետին և հաստատ ո՛չ Մոսկվային»,- ասաց նա՝ ավելացնելով՝ կամ Հայաստանը փրկում է Ղարաբաղի հայերին, կամ՝ ոչ։

Ինչ վերաբերում է եռակողմ հայտարարության ստորագրմամբ ՌԴ ստանձնած պարտավորություններին՝ Սատանովսկին ասաց, որ համաձայնագրի ստորագրման պահին հայկական կողմն այլ մոտեցում ուներ Արցախի մասով։ Նրա խոսքով՝ նոր իրադարձությունների արդյունքում իրավիճակի կտրուկ փոփոխությունն իր հետ բերել է նույնպիսի կտրուկ հետևանքներ։

«Վերջ, գնացքը գնաց։ Հիմա արդեն բացարձակ անիմաստ են նախկին քննարկումները, թե ինչ պետք է կամ կարող է անել Ռուսաստանը»,- ասաց նա։

Աղբյուր` Փաստինֆո