ԲՈԼՈՐ ՆՅՈՒԹԵՐԸ
Այնքան հասուն էր, որ անունը Բիձուկ էի դրել․․․ Չեմ պատկերացնում, որ այսուհետ ես պիտի իրեն ծաղիկներ տանեմ․ Մարիամը՝ Արցախում զոհված Երվանդի մասին 06/28/2023 22:36 | ԼՐԱՀՈՍ
«Մինչև հիմա սպասում եմ, որ կզանգեն ու կասեն, որ թյուրիմացություն է եղել՝ Երվանդը չի զոհվել․․․ Չէ, չեմ հավատում ու չեմ կարող հավատալ, որ իմ Երվանդը, իմ մտերիմ ընկերն է՛լ չկա․․․ Երբեք չէի պատկերացնի, որ ինձ կզանգեն ու կասեն՝ պատմեք Երվանդի մասին՝ հետմահու․․․»- լսափողի միջից, հուզմունքից խեղդվելով՝ արտաբերում է այս գիշեր Արցախի ուղղությամբ թշնամու գրոհի հետևանքով զոհված Երվանդ Թադևոսյանի հետ նույն թաղում մեծացած, մանկապարտեզից նրա հետ մտերմացած Մարիամը։
Բռնազավթված Բերձորի գեղատեսիլ բնության մեջ ապրած երջանիկ մանկության հիշողություններն այսօր մեկ առ մեկ Մարիամի աչքի առաջ են եկել։ Երկուսուկես տարի առաջ՝ ծննդավայրի, հիմա էլ՝ ամենամտերիմ ընկերոջ կորուստը կարոտի անհաղթահարելի զգացողություն են գեներացրել․․․
«Ես, Երվանդն ու Հայկը դասարանում էլ միշտ միասին էինք՝ անբաժան։ Մեզ դպրոցում եռյակ էին ասում։ Երվանդը քչախոս էր, բայց շատ հասուն։ Ինքն այնպիսի մտքեր էր արտահայտում, որ իր տարիքի համեմատ՝ չափից հասուն էին․ դրա համար իր անունը Բիձուկ էի դրել։ Ինքն իրոք շատ հասուն էր։ Դասարանում բոլորին հաշտեցնում էր, մեր հաշտարարն էր․․ Խաղաղ, համեստ ու շատ տարբերվող տեսակ էր»,-արցունքների միջից, հազիվ լսելի ձայնով «Փաստինֆո»-ին պատմում է Մարիամը։
Երվանդը 20 տարեկան էր․ քիչ ժամանակ էր մնացել զորացրվելուն․ Մարիամն օրացույցի վրա հետհաշվարկ էր անում, հետո, զգալով, որ այդպես դանդաղ է անցնում ժամանակը, դադարել էր հաշվել օրերը․ հիմա նրա անտանելի ծանր է գիտակցել, որ Երվանդն է՛լ հետ չի գալու․․․
«Խոստացել էր, որ գալ՝ հավաքվենք։ Հիմա գնաց հավերժ, էլ չի գա, ու մեր անբաժան եռյակն այլևս չկա, մնացինք երկուսով՝ ես ու Հայկը․․․ Գիշերը պետք է դիրքերից իջներ, չհասցրեց․․․ Ու ամենածանրն այն է, որ դեպքից վեց ամիս առաջ Երվանդն ու մարտական ընկերը տեսաուղերձ էին պատրաստել, որում, կարծես կանխազգալով կատարվելիքը, ասում են՝ եթե հանկարծ պատերազմը նորից սկսվի ու իրենք էլ զոհվեն, բացակա չդնենք իրենց․․․ Ասում է՝ 7-րդ համարին բացակա չդնեք․ Երվանդը մատյանով 7-րդ համարն էր․․․Ու նաև ասում է՝ եթե զոհվեն իրենք, ծանր չտանենք, քանի որ դա Հայրենիքի համար կլինի»,-պատմում է Մարիամն ու ապշում, թե ինչպես կարող էին տղաները մահվան մասին ժպիտով խոսել՝ ինչպես այդ տեսաուղերձի մեջ։
Երվանդը պատմություն էր շատ սիրում։ Ասում էր՝ իմ Հայրենիքի մասին ամեն ինչ պետք է իմանամ։ Լինելով քչախոս՝ դասարանի ամենահարցասերն էր՝ երբ խոսքը սեփական ժողովրդի պատմությանն էր վերաբերում։
«Պատմության դասերին էնքան հարցեր էր տալիս ուսուցչին, ամեն ինչի մասին ուզում էր մանրամասնորեն իմանար»,-հիշում է դասընկերուհին։
Մարիամն այն մարդն էր, ում հետ Երվանդը կիսվում էր․ սիրուց, ինչպես զրուցակիցս է նշում, գրեթե չէր խոսում․ միշտ ավելի լուրջ, ծանր թեմաներից էին զրուցում։ Մի կարևոր գործ անելու և պատմության մեջ մնալու ցանկության մասին Երվանդը ևս պատմել էր Մարիամին։
«Ապրիլյան պատերազմի առաջին օրն էր․ երբ տագնապ հնչեց ու պաշտոնապես հայտարարվեց, որ Ադրբեջանը հարձակվել է, ես ու Երվանդը բակի երեխաներին հավաքեցինք, հայրենասիրական երգեր երգելով՝ բոլորին հերթով տուն տարանք, հետո, երբ վերադառնում էինք՝ Երվանդն ասաց․ տեսնես կգա՞ օրը, երբ ես էլ զինվոր դառնամ, գնամ Հայրենիքս պաշտպանելու ու Մոնթեի և մյուս հերոսների պես անմահանամ․․․ Ես էլ սաստեցի՝ ասելով՝ դու այնքան արժանիքներ ունես, որ հաստատ լիքը մնայուն գործեր կանես երկրիդ համար․․․»,-արցունքները կուլ տալով՝ ասում է Մարիամն ու ավելացնում՝ Երվանդին չեն մոռանա, թույլ չենք տա, որ նրան մոռանան․ ես ու Հայկն ամեն ինչ անելու ենք, որ մեր ընկերոջը միշտ հիշեն սերունդները։
20 տարի Երվանդի հետ նույն օդը շնչած, նույն հողի վրա քայլած, նույն երազներով ապրած, նույն ցավը՝ հայրենիքի կորստի ցավն ապրած Մարիամի ապրումները լսափողի մյուս կողմում այնքան տեսանելի էին․․․
«Ես սպասում էի, որ ինքը գար ու ինչ ծաղիկներ բերեր, իսկ հիմա չեմ պատկերացնում, որ ես պետք է իր համար ծաղիկներ տանեմ․․․»,-կոկորդում խեղդելով հուզմունքը՝ ասում է Մարիամը։
Իրեն ճանաչողների համար միշտ ժպտերես ու խելացի, տարիքի համեմատ՝ անհամեմատ հասուն, ընկերների համար ոչինչ չխնայող, հայրենիքի համար կյանքը տված Երվանդի մասին, վստահաբար, դեռ երկար կխոսվի․․․
Հիշեցնենք, որ Արցախի ՊԲ-ն առավոտ վաղ հաղորդեց, որ հունիսի 28-ին՝ ժամը 01:30-ից, Ադրբեջանի ԶՈՒ ստորաբաժանումները հրետանային միջոցներից կրակ են բացել Մարտունու և Մարտակերտի հայկական դիրքերի ուղղությամբ` կիրառելով նաև ԱԹՍ-ներ։
Հայկական կողմն ունի 4 զոհ: Քիչ անց հրապարակվեցին նաև ադրբեջանական սադրանքի հետևանքով զոհված տղաների անունները՝ Արմո Աբգարյան, Սամվել Թորոսյան, Երվանդ Թադևոսյան,Գագիկ Բալայան։
Համացանցում տարածվել է նահատակված հերոսի մասնակցությամբ կատարված վերջին տեսանյութերից մեկը:
Հարակից հրապարակումներ`
Տեսանյութեր
09/19/2024 21:00 Իրանը հասավ իր նպատակին.Բաքուն պարտադրված է հրաժարվել միջանցքից. ինչու է Շոյգուն մեկնել ԻրանՏեսադարան
09/02/2024 10:55 Սեպտեմբերի 2-ը Արցախի Հանրապետության հռչակման օրն էՄամուլ
- 09/20/2024 08:23 Եկեղեցական արարողություններին մասնակցելու համար անգամ ՔՊ-ականներին Փաշինյանի թույլտվությունն է պետք. «Ժողովուրդ»
- 09/20/2024 08:20 Այս խոստումն էլ չկատարեց․ «Հրապարակ»
- 09/20/2024 08:17 20 անհետ կորած կա. ՔԿ-ն լռում է․ «Հրապարակ»
- 09/20/2024 08:14 Թիկնապահներից էլ է վախենում․ «Հրապարակ»
- 09/20/2024 08:10 7 բնակավայրերի համայնքապետը միլիոնատեր է․ ինչ ունեցվածք է հայտարարագրել Նորայր Սարգսյանը. «Ժողովուրդ»
- 09/20/2024 08:04 ՀԷՑ-ն ուզում են խլել. գործի են անցել․ «Հրապարակ»
- 09/20/2024 07:55 Արագածոտնի մարզպետին նախաքննական մարմինը չի հարցաքննել. գործը, ամենայն հավանականությամբ, կկարճվի. «Ժողովուրդ»
ՓԱՍՏԱԹՂԹԵՐ
- 09/02/2024 15:38 Հրատապ. Հրապարակվել է Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև պետական սահմանի սահմանազատման և սահմանային անվտանգության հարցերով հանձնաժողովների համատեղ գործունեության մասին կանոնակարգը
- 03/31/2019 21:34 ԱԺ են ուղարկվել Պաշտպանի 2018 թվականի տարեկան հաղորդումը և զեկույցը
- 03/21/2019 15:23 Դավիթ Սանասարյանն իր գործունեությամբ չի նպաստել զբաղեցրած պաշտոնի նկատմամբ վստահության եւ հարգանքի ձեւավորմանը. Եզրակացություն
- 12/16/2018 12:49 Մարտի 1-ի 10 զոհերից յուրաքանչյուրն ինչ վնասվածքներից եւ ինչ հանգամանքներում է մահացել՝ ՀՔԾ-ի տարիներ առաջ հրապարակած զեկույցը
Հարցազրույց
- 09/19/2024 20:39 Եթե Փաշինյանը կարողանար, դեռ 2018-ի մայիսի 3-ին դուրս կգար ՀԱՊԿ-ից, բայց Հայստանն իր սեփական հողամասը չի, որ ինչ ուզենա, երբ ուզենա՝ ցանի. Ձյունիկ Աղաջանյան
- 09/18/2024 11:30 Զրույց Բագրատ Սրբազանի հետ. Վահե Հովհաննիսյան
- 09/16/2024 13:35 Նախկինում Սրբազան աշխատած մարդու հետ պաշտոնական հանդիպում ՔՊ-ի օրակարգում չկա. Էմմա Պալյան
- 08/30/2024 20:13 Նորակառույցները զավթում են երթևեկելի գոտին ու հետիոտնի անցման տարածքը, իսկ քաղաքապետարանից դժվարանում են ասել, թե դեռ որքան են ընդլայնելու Երեւանի սահմանները
Մեկնաբանություն
- 09/20/2024 18:30 Կիրանցից հողերի հանձնումը խաթարել է Կիրանց գյուղի խմելու և ոռոգման ջրի համակարգերը. Սարգսյան
- 09/20/2024 14:03 Ինձ հավերժ հետապնդելու են նրանց պատմություններն այն մասին, թե ինչպես են նրանց սիրելիները զոհվել Ադրբեջանի ավիահարվածներից. կոնգրեսական Շերմանը հանդիպել է Ադրբեջանի ագրեսիայից տուժած հայ կանանց հետ
- 09/20/2024 13:03 Մորս հետ պայման եմ կապել․ անպայման վերադառնալու ենք մեր Մեծշեն. Անանյան
- 09/20/2024 12:21 Մասնակցելու եմ «Սրբազան պայքարի» հավաքին հույսով, որ ինչ-որ կարևոր բաներ արվելու են այլ կերպ, կլինի «սովորական դարձածից» տարբերվող ու բաղձալի արդյունք․ Մելիքյան
Արխիվ
Արտակարգ պատահարներ
- 09/20/2024 23:23 Փրկարարները արգելափակումից դուրս են բերել բեռնատարի կցորդիչը
- 09/20/2024 21:00 Դիլիջան-Իջևան ավտոճանապարհի՝ ավտոմեքենան ընկել է Աղստև գետը. կա զոհ եւ վիրավոր
- 09/20/2024 14:55 Վիճաբանություն, ծեծկռտուք և դանակահարություն՝ Երևանի կենտրոնում. կան վիրավորներ
- 09/20/2024 13:31 «BMW X5»-ը «Չայնիի ոլորանների» սկզբնամասում դուրս է եկել հանդիպակաց, բախվել ծառերին ու քարերին և կողաշրջվել
ԸՍՏ ՕՐԵՆՔԻ
- 03/08/2024 15:00 Զազրելի դեպք Հայաստանում. սեռական բռնության է ենթարկվել 2 տարեկան երեխա. մասնագետը մանրամասնում է՝ ինչպես պաշտպանել երեխաներին (տեսանյութ)
- 01/13/2024 20:29 Տեր Թոդիկի մեթոդները վաղուց չեն գործում. դաստիարակության ու բռնության նուրբ սահմանը (տեսանյութ)
- 01/13/2022 17:55 Ինչքա՞ն է կազմում երեխայի ծննդյան կապակցությամբ տրվող նպաստը
- 05/02/2021 17:57 Կարեւոր է իմանալ. Կարմիր գծերի համար տուգանելիս` տեղում արձանագրության կազմումն այլևս պարտադիր չէ
Անցուդարձ
- 09/20/2024 23:14 Հայտնել են հացը բորբոսից պաշտպանելու միջոցը
- 09/20/2024 18:33 Պաշտոնյա կինը իր ենթակաների շրջանում 58 սիրեկան է ձեռք բերել
- 09/19/2024 21:21 Ուսուցչուհին սեռական հարաբերություն է ունեցել 15-ամյա պատանու հետ․ Նա մեղադրվել է նաև թմրանյութեր և պոռնոգրաֆիկ նյութեր տրամադրելու մեջ
- 09/19/2024 18:31 Տղամարդը իր տան աշխատակցուհիներին ամիսներով փակել է վանդակում՝ սեռական հաճույք ստանալու համար
Հետաքրքիր է իմանալ
- 09/20/2024 18:04 Ուղեղն ուտող որդեր. ԱՄՆ-ում մակաբուծային հիվանդություն է հայտնաբերվել բնակիչների մոտ
- 09/20/2024 15:49 Երկրին աստերոիդ է մոտենում
- 09/18/2024 18:11 Կայծակի հարվածից հետո 40 րոպե սրտի կանգ ունեցած տղամարդը փրկվել է ու ամբողջությամբ ապաքինվել
- 09/14/2024 18:58 Աշխարհի ամենաթերագնահատված երկիրը՝ ըստ փորձառու զբոսաշրջիկի