Փաստ ինֆո

Ադրբեջանը տեղեկատվական նախապատրաստություն է տեսնում՝ «հիմնավորելու» իր կողմից պլանավորվող հերթական ագրեսիան Արցախի ու Հայաստանի դեմ։ Տեղեկատվական նման գրոհներից հետո Ադրբեջանը, սովորաբար, սանձազերծում է ռազմական գործողություններ։ Այդ մասին «Փաստինֆո»-ի հետ զրույցում ասում է ռազմական փորձագետ Դավիթ Ջամալյանը՝ անդրադառնալով վերջին շրջանում ադրբեջանական կողմից ակտիվորեն տարածվող ապատեղեկատվությունն առ այն, թե, իբր, մերոնք կրակ են բացել իրենց ադրբեջանական դիրքերի ուղղությամբ։

«Ալիևը լայնամասշտաբ որևէ գործողություն չի ձեռնարկել այս ընթացքում՝ առանց հաշվի առնելու ուկրիանական ճակատում տիրող վիճակը։ Հայաստանի ու Արցախի դեմ իրականացրած բոլոր ագրեսիաները համընկել են ուկրաինական ճակատում արձանագրված սրացումների հետ․ այդպես եղել է Փառուխի դեպքերի ժամանակ, 2022թ․ օգոստոսին, նույն թվականի սեպտեմբերի 13-14-ին։ Ուկրաինայում հիմա նույնպես շատ լարված է վիճակը, և Ադրբեջանն ուշի ուշով հետևում է այնտեղ ընթացող զարգացումներին։ Եթե հանկարծ ռուսական կողմն Ուկրաինայում խնդիրներ ունենա, ապա Ալիևն անխուսափելիորեն հարվածելու է Հայաստանին»,-շեշտում է փորձագետը։

Ուկրաինական հակագրոհը հետ մղելու ռուսների հնարավորությանը Ջամալյանը հավատում է, ըստ այդմ՝ մոտ ժամանակներս քիչ հվանական է համարում Արցախի ու Հայաստանի վրա ադրբեջանական նոր լայնամասշտաբ հարձակումը։
«Ալիևն, իհարկե, ուղղորդվում է թուրք-բրիտանական ուժերի կողմից, բայց նաև սեփական խաղն է վարում։ Նա երբեք իր երկրի պետական շահերի հաշվին տուրք չի տա բրիտանացիների՝ ռուսների համար այստեղ երկրորդ ճակատ բացելու հորդորներին։ Ինքն այդ քայլին կգնա, երբ վստահ լինի, որ ռուսները զգալիորեն թուլացած են և չեն կարողանա հակահարված տալ։ Փառուխի դեպքերի ժամանակ, օրինակ, Ալիևը վստահ էր, որ ռուսները կտրուկ քայլերի չեն դիմելու, իսկ ահա 2022թ․ սեպտեմբերի 13-14-ին ռուսական կողմից նման կտրուկ հարված չէին սպասում»,-նշում է Ջամալյանը։

Փորձագետի խոսքով՝ 2022թ․ սեպտեմբերյան ռազմագործողությունների ժամանակ էական դերակատություն է ունեցել ռուս-իրանական սերտ դաշինքը։ Երկու երկրների՝ իրավիճակը կայունացնելուն ուղղված ջանքերն են, ըստ Ջամալյանի, մեծապես օգնել, որ ադրբեջանցիները չզավթեն Ջերմուկը։

«Սյունիքը հնարավոր եղավ պահել բարեկամ ու դաշնակից այս երկու երկրների ու մեր ուժերի շնորհիվ։ Եթե կհիշեք, մոկ մեկ ամիս առաջ Ադրբեջանի Միլի Մեջլիսի պատգամավոր Օրուջն ասել է՝ Փաշինյանն անցած տարի սեպտեմբերին կողմ էր «Զանգեզուրի միջանցքի» բացմանը, բայց մի երկիր ու Իրանը խոչընդոտել են դրան։ Հասկանալի է, որ «մի երկիր» ասելով՝ նկատի է ունեցել Ռուսաստանին։ Այսինքն, Ադրբեջանին Սյունիքով միջանցք տալու տարբերակը ձախողվել է մեր բանակի ու ՌԴ-Իրան աջակցության շնորհիվ»,-ասում է փորձագետը։

Այս ամենով հանդերձ, փորձագետը մտավախություն ունի, որ Ադրբեջանն ուժի կիրառմամբ փորձելու է զավթել Արցախի մնացյալ մասն ու ՀՀ-ից նոր տարածքներ։ Ներկա դրությամբ, շատ լավ հասկանալով Արցախում ռուսական խաղաղապահների հետ առճակատման հետևանքները, ըստ նրա, Ալիևը լուրջ ագրեսիայի չի դիմելու, բայց, այսպես կոչված, «խաղաղության պայմանագիր» ստորագրվելու դեպքում, անխուսափելիորեն հարվածելու է։

«Եթե Աստված մի արասցե, ստորագրվի այդ «խաղաղության պայմանագիր» կոչվող կապիտուլյացիոն փաստաթուղթը, հաջորդ օրն իսկ Ադրբեջանը փորձելու է Արցախի վերջին պատառը զավթել ուժով։ Կրկնում եմ՝ անմիջապես հաջորդ օրը պետք է սպասել ագրեսիայի։ Ալիևը գիտի, որ Արցախում հանդիպելու է հայկական ու ռուսական համատեղ դիմադրությանը, հնարավոր է նաև՝ առիթն օգտագործվի և միջանցքը բացվի, բայց դա չի զսպելու, որ ագրեսիա սկսի։ Արցախի մասով հանգիստ եմ որոշ չափով, քանի որ տեղի ուժայիններն ու ռուս խաղաղապահները համագործակցում են, կա նաև բարեկամ Իրանի գործոնը, բայց Հայաստանի մասով՝ ոչ։ ՀՀ օրվա իշխանություններն իրենց բրիտանական տերերի հրահանգով ամեն ինչ անում են ու անելու են, որ ռուսների գործողություններն այստեղ սահմանափակեն։

Ադրբեջանը եթե ագերեսիայի դիմի նորից, ապա Ռուսաստանին ամեն կերպ խոչընդոտելու են, թույլ չեն տալու, որ արագ արձագանքի, բայց հույս ունեմ, որ ռուսները դա հաշվի են առել և շատ լավ հասկանում են, որ եթե Սյունիքը պոկվի Հայաստանից, ապա պատերազմ է բռնկվելու Չեչնիայում»,-նշում է փորձագետը։

Կանխատեսելով, որ ադբեջանական հնարավոր ագրեսիայի հիմնական ուղղությունները լինելու են Արցախը, Սյունիքը կամ Վայոց ձորը՝ Ջամալյանը նկատում է՝ Ռուսաստանն ու Իրանը պետք է որ հասկանան դրանց հայկական մնալու կարևորությունը։ Փորձագետի դիտարկմամբ՝ թեմայի վերաբերյալ երկու երկրների պաշտոնական հաղորդագրությունների դիվանաագիտական քողը որ վերցնում ենք, մեզ ձեռնտու դիրքորոշումների հստակություն է երևում։

Աղբյուր` Փաստինֆո