Փաստ ինֆո

«Լսեցի Զարեհ Սինանյանի տխրահռչակ պատասխանները, որտեղ տասնյակներով ստեր և տգիտություններ կային ու հիմա չգիտեմ՝ որի՞ն անդրադառնամ, ո՞րը բաց թողնեմ», - «Փաստինֆո» լրատվականի հետ զրույցում ասում է «Կալիֆորնիա կուրիեր» թերթի հրատարակիչ և խմբագիր Հարութ Սասունյանը, ով երկար տարիներ նաև Արևմտյան Ամերիկայի՝ «Հայ դատ»-ի հանձնախմբի անդամ էր։

«Ի՞նչ է ասում Սինանյանը՝ Հայոց Ցեղասպանության ճանաչումն ավարտվել է և մենք ռազմավարական արդյուքնների չենք հասել։ Ուզում եմ նրան հարցնել՝ իսկ ի՞նչ է արել անձամբ ինքն այդ ուղղությամբ, որ իրեն իրավունք է վերապահում հայտարարել, թե Ցեղասպանության ճանաչման հարցն ավարտվել է, հետո նաև գնահատական տալ, թե ռազմավարական արդյունքների չենք հասել։ Եթե, անգամ, նա ցանկանար ինչ - որ բան անել, իսկ ես գիտեմ, որ չի ցանկանում, որովհետև անում է այն, ինչ իր շեֆն է իրեն թելադրում՝ քծնել Թուրքիայի և Ադրբեջանի իշխանություններին և մուրացկանի նման «խաղաղություն» մուրալ մեր թշնամիներից, նա, միևնույն է, պատկերացում անգամ չունի, թե ի՞նչ է նշանակում՝ ճանաչել Հայոց Ցեղասպսնությունն ու ինչպես ռազմավարական արդյունքներ գրանցել»,- ասում է Հարութ Սասունյանը։

Ապա բացատրում է «ամեն ինչից գլուխ հանող» Սինանյանին, թե ի՞նչ է նշանակում Հայոց Ցեղասպանությունը, ինչպե՞ս պետք է հասնել դրա ճանաչմանը և հետո՝ ինչպե՞ս ռազմավարական արդյունքներ գրանցել դրանից. «Հայոց Ցեղասպանությունից մի քանի տասնամյակ անց, երբ կոտորված և մասնատված հայ ժողովուրդը զբաղված էր վերքերը բուժելով և զուտ գոյաբանական խնդիրներ լուծելով, ոչ ոք չգիտեր, որ ինչ – որ մի տեղ, ինչ – որ արյունախում մի ցեղ կոտորել ու ջարդել է հայերին։ Շնորհիվ սփյուռքահայության և հատկապես «Հայ Դատ»-ի հանձնախմբերի՝ աշխատանքներ սկսվեցին և աստիճանաբար, իրար հետևից երկրները ոչ միայն տեղեկացան այդ ոճրի մասին, այլ սկսեցին ճանաչել և դատապարտել այն կատարողներին։ Շնորհիվ այս աշխատանքի՝ աշխարհում սկսեցին ճանաչել հայերի պատմությունն ու հայերին և դա տեղի ունեցավ ոչ միայն պետությունների մակարդակով, այլ նաև՝ միջազգային հեղինակավոր կազմակերպությունների, ինչպիսիք՝ Եվրոպական Խորհուրդն է կամ Միացյալ Ազգերի Կազմակերպությունը և այլն։ Հասանք մինչև նրան, որ 2021 թ. ԱՄՆ նախագահ Բայդենը ճանաչեց Հայոց Ցեղասպանությունը։ Այս ամենն այն աշխատանքի արդյունքն էր, առանց որի ոչ ոք չէր իմանա մեր գոյության, արդար դատի և Թուրքիայի Հանրապետությունից մեր ունեցած պահանջների մասին։ Հատկապես մի երկար ժամանակահատված, երբ Հայաստանը Սովետական Միության կազմի ներքո էր և այդպիսի հարցեր բարձրացնելու իրավասությունից զրկված, ճանաչմանն ուղղված ողջ աշխատանքներն իր ուսերին վերցրեց Սփյուռքն ու այնտեղ ապրող անվանի, նվիրյալ մարդիկ, ինչպես նաև՝ «Հայ Դատ»-ի գրասենյակները, որոնք ամեն գնով ուզում է պառակտել Սինանյանն ու իր շեֆը։

Եթե մենք ազգային շահով առաջնորդվող իշխանություն ունենայինք, ահա թե ինչ պետք է անեին նրանք, որ չեն անում, իսկ իրենց հանցավոր անգործությունը արդարացնում՝ «ռազմավարական արդյունքների չհասած» հիմարությամբ։ Պետք էր հավաքել և իմի բերել այն ողջ ահռելի աշխատանքը, որ այս տարիների ընթացում կատարել և որին հասել էր Սփյուռքն ու «Հայ դատ»-ը՝ Ցեղասպանության ճանաչման ուղղությամբ, և, որպես պետական միավոր՝ որպես Պետություն, դիմեր Համաշխարհային դատարանին՝ պահանջելով իրավական պատասխանատվության կանչել Թուրքիային, դարասկբին իրենց կատարած ոճրի համար։ Սա մի կառույց է, որին դիմել կարող են միայն ՄԱԿ-ի անդամ երկրները, այսինքն՝ պետությունը։ Որևէ կուսակցություն, կազմակերպություն կամ անհատ լիազորված չէ դիմելու Համաշխարհային դատարանին, Պետությունից բացի։

Ահա սա է, որ չեն անում այդ իշխանությունները և սա դեռ բավարար չէ, հակահայկական շահերից բխող վտանգավոր և դատապարտելի հայտարարություններով են հանդես գալիս, ճիշտ այնպիսին, ինչպիսին երեկ լսում էինք ՀՀ Սփյուռքի հանձնակատարի բերանից։ Մինչդեռ, այս աշխատանքը, որ քիչ առաջ նկարագրեցի, հենց իր գործառույթների տիրույթում է, որն անելու փոխարեն, նա թուրքական պատվերով փորձում է ջնջել ոչ միայն տասնամյակների կատարածը, այլ նաև՝ հայ ժողովրդի հիշողությունն ու արդար դատը։ Իսկ միգուցե՞ Սինանյանն ու իր շեֆը տեղյա՞կ են, որ Ցեղասպանության ճանաչումից ռազմավարական արդյունքներ գրանցելու իրավական ուժ ունի միայն պետությունը՝ Հայաստանի Հանրապետությունը և, ահա, նրանք անում են ամեն ինչ, որպեսզի այդ պետությունն այլևս չլինի և Թուրքիան հանգիստ շունչ քաշի»։

Աղբյուր` Փաստինֆո