Փաստ ինֆո

«Փաշինյանը, երևի, չի կարդացել 1995 թ. կնքված պայմանագիրը՝ Ռուսաստանի Դաշնության և Հայաստանի Հանրապետության միջև՝ բարեկամության, համագործակցության և փոխօգնության մասին։ Բացի սա, փոխադարձ այլ պարտավորություններ՝ երկու երկրների միջև, նույնպես, կան։ Այսինքն, այդ մարդու համար ելման կետ պետք է հանդիսանան միջպետական կնքված պայմանագրերը, ոչ թե սեփական ընկալումները»,- «Փաստինֆո» լրատվականի հետ զրույցում, ասում է ռազմական փորձագետ Հայկ Նահապետյանը։

Հիշեցնենք՝ երեկ հրապարակվել էր վարչապետ Փաշինյանի հարցազրույցը CNN primanews հեռուստաընկերությանը, որ նկարահանվել էր մայիսի սկզբին, վերջինիս՝ Պրահա կատարած այցի ընթացքում։ Անդրադառնալով ռուս-ուկրաինական հակամարտության թեմային՝ Փաշինյանն ասել էր, թե այդ հարցում Երևանը Մոսկվայի դաշնակիցը չէ։

Ռազմական փորձագետը նկատում է՝ նախ այն, ինչ իրականացնում է ՌԴ-ն Ուկրաինայի տարածքում, պատերազմ չէ, այլ ռազմական հատուկ գործողություն. «Երբ հարց տվողն իր խոսքում օգտագործում է «պատերազմ» և «ագրեսիա» տերմինները, Փաշինյանը չի արձագանքում, այսպիսով, իր լռությամբ համաձայնություն է տալիս հնչեցված դիրքորոշմանը։ Իր համար, ընդդիմադիր պատգամավոր աշխատած տարիներին, պատերազմ էր համարվում, ասենք, Տավուշի գյուղերից մեկի ուղղությամբ հնչած մի կրակոցը, երբ նա, կոկորդ պատռելով, ԱԺ ամբիոնից բղավում էր, թե ինչո՞ւ ՀԱՊԿ-ն ու ՌԴ-ն չեն գալիս մեզ պաշտպանեն։ Այն, ինչ կատարվում է Ուկրաինայում, պատերազմ չէ։ ՌԴ-ն ռազմական գործողություններ է իրականացնում իր տարածքներում։ Հետո՝ իսկ ո՞վ է ասել, թե ՌԴ-ն ագրեսիա է իրականացնում։ Նույն Փաշինյանը, կրկին ընդդիմադիր պատգամավոր աշխատած տարիներին, ինչո՞ւ ձայն չէր բարձրացնում, երբ 2014 թ. Դոնեցկում և Լուգանսկում մի քանի տասնյակ հազարի հասնող քաղաքացիների սպանություն էր իրականացվում, երբ այդ քաղաքները ռմբակոծվում էին ուկրաինական օդուժի կողմից։ Ինչո՞ւ էր լուռ ընդդիմադիր պատգամավոր Նիկոլ Փաշինյանը»,- հռետորական հարցադրում է կատարում ռազմական փորձագետը։

Իսկ, եթե ստացվել է այնպես, որ Փաշինյանն, առանձնապես, գիտելիքներով չի փայլում, գոնե մեկ – մեկ մեր հարևան երկրների ղեկավարներին պետք է լսի, օրինակ՝ ծանոթանա թեմայի վերաբերյալ՝ Վրաստանի վարչապետի արձագանքին, երբ ասվեց՝ ՆԱՏՕ-ն իր սահմանները մոտեցրել էր ՌԴ-ի տարածքին, հետևաբար, ՌԴ-ն պարտադրված էր ռազմական հատուկ գործողություններ սկսել, ասում է Նահապետյանը և հավելում՝ այս հայտարարությունից հետո, Վրաստանի վարչապետը հայտնվում է հավաքական Արևմուտքի թիրախում։

Հարցին՝ ի՞նչ հետևանքներ կարող է ունենալ Փաշինյանի այս հայտարարությունը՝ Հայաստան – Ռուսաստան հարաբերությունների վրա, Հայկ Նահապետյանը պատասխանում է՝ Ռուսաստանի Դաշնությունն իր հարաբերությունները կառուցում է կնքված պայմանագրերի, ոչ թե այս կամ այն երկրի ղեկավարի հիստերիկ կամ հիմար արտահայտությունների հիման վրա։ Այնուամենայնիվ, նստվածք, ըստ Նահապետյանի, ռուսական կողմի վրա կմնա, հատկապես, եթե այսօրինակ հիմարություններին չեն արձագանքում Փաշինյանին իրենց ընդդիմադիր համարող լուրջ քաղաքական կառույցները՝ կուսակցությունները.«Խոսքն, այստեղ, անհատների մասին չէ, անհատների մակարդակով արձագանքներ արդեն եղան, սակայն, իրենց ընդդիմադիր հռչակած կուսակցությունները պետք է պաշտոնական հայտարարություններով հանդես գան, հրապարակային հայտնեն իրենց դիրքորոշումը։ Սա չափազանաց կարևոր է, որովհետև խոսքը երկու երկրների միջպետական հարաբերությունների մասին է, վերաբերում է նաև մեր երկրի անվտանգությանը»,- ասում է Նահապետյանը։

Բանախոսի արձանագրմամբ՝ Փաշինյանի քայլերը, հստակորեն, հավաքական Արևմտյան սցենարով են։ Նոյեմբերի 9-ի և հետագա մյուս փաստաթղթերի կատարողականների իրացման կողմերը ուսումնասիրելիս, ըստ փորձագետի, նկատելի է, որ դրանք արվում են առանց ՌԴ-ի մասնակցության. «Հետևաբար, ինչպես Հակարիի կամրջին տեղադրված անցակետի և միմյանց տարածքային ամբողջականության ճանաչման գործընթացի վերաբերյալ, ՀՀ-ն ներկայացնող Փաշինյանն ու Ադրբեջանի նախագահը համաձայնության են եկել, չի բացառվում, որ շրջանցելով Ռուսաստանի Դաշնությանը և նրա միջնորդությամբ ստորագրված փաստաթղթերը, որտեղ ո՛չ անցակետի, ո՛չ տարածքային ամբողջականության և ո՛չ էլ Զանգեզուրի միջանցքի մասին որևէ հիշատակում չկա, առաջիկայում այս երկուսը համաձայնության գան նաև, այսպես կոչված, Զանգեզուրի միջանցքի տրամադրման վերաբերյալ»։

Վերջին հաշվով, ըստ ռազմական փորձագետի, հավաքական Արևմուտքին պետք է առանց դելիմիտացիայի և դեմարկացիայի, առանց Արցախի ժողովրդի անվտանգության երաշխիքների, ինչպես նաև՝ առանց Արցախի կարգավիճակի հստակեցման, ժամ առաջ, այսպես կոչված Խաղաղության պայմանագիր կնքել, որի իրականցմանն ամբողջ ուժով լծվել են Փաշինյանն ու Ալիևը։

Ստեղծված իրավիճակում, հայկական կողմի համար, ըստ Հայկ Նահապետյանի համոզման, արդյունավետ որևէ լուծում քննարկելիս, այլևս, հնարավոր չի դառնում շրջանցել առաջիկա սպասվելիք պատերազմի վտանգը, որի բարենպաստ ելքը, միայն, թույլ կտա ՀՀ-ին խուսափել տարածքային նոր կորուստներից և հերթական խայտառակությունից. «Իհարկե, Ռուսաստանի Դաշնությանը բոլորովին կողմ չէ Հարավային Կովկասում սկսվող նոր պատերազմ հեռանկարին, որի կանխարգելման նպատակով, արդեն ամիսներ շարունակ, ռուսական կողմը հորդորում է ՀՀ-ին ստորագրել ՀԱՊԿ-ի համապատասխան փաստաթուղթը, որով ռուսական խաղաղապահ զորամիավորումը կգա Հայաստան՝ ապահովելու անվտանգային հարցերը, սակայն, ինչպես տեսնում ենք, Արևմուտքի շահն ամեն գնով սպասարկող Փաշինյանը, համառորեն, չի կատարում իրեն վերապահված գործառույթները, որն, արդեն, անխուսափելի է դարձնում ՀՀ-ում նոր պատերազմի վերսկսման վտանգը»։

Աղբյուր` Փաստինֆո