Փաստ ինֆո

«Փաշինյանին երեկ հրավիրել էին Մոսկվա՝ մասնակցելու Հայրենական Մեծ պատերազմի Հաղթանակի օրվան նվիրված տոնակատարություններին և, չեմ կարծում, թե այնտեղ Պուտինի կամ այլ բարձրաստիճան պաշտոնյայի հետ որևէ տեսակի լուրջ բանակցային թեմաներ քննարկվեր»,- «Փաստինֆո» -ի հետ զրույցում ասում է քաղաքագետ Երվանդ Բոզոյանը՝ մեկնաբանելով բանակցային գործընթացի վերաբերյալ ռուսաստանյան կողմի լռությունը։

Հարցին՝ Արևմուտքի վերահսկողության ներքո՝ օրեր շարունակ տևած վաշինգտոնյան բանակցությունների, դրան հաջորդող առաջիկա՝ բրյուսելյան, հետո նաև՝ քիշինևյան հանդիպումների ֆոնին, ռուսական կողմի ընդգծված բացակայությունն, արդյո՞ք, բանակցային գործընթացից այդ երկրի իսպառ դուրս մնալու վտանգավոր ազդակ չէ, քաղաքագետը պատասխանում է՝ ռուսական կողմին արցախյան հակամարտության բանակցային գործընթացից դուրս մղելու միտումն այս իշխանությունների համար օրակարգային խնդիր է, որը նորություն չէ. «Ռուսաստանի Դաշնությունն, ըստ էության, բանակցային գործընթացից դուրս մնաց անցյալ տարի հոկտեմբերի 6-ին, երբ Փաշինյանը համաձայնեց «Արցախն Ադրբեջանի կազմում» բանաձևին։ Անկասկած, ռուսական կողմը բոլորովին չէր ցանկանա Արցախը տեսնել Ադրբեջանի կազմում, որովհետև, եթե Արցախը մնում է Ադրբեջանի կազմում, ապա ռուսական խաղաղապահ զորամիավորման դուրսբերումն այնտեղից, արդեն, խիստ ակտուալ է դառնում։ Հետևաբար, քանի - որ Փաշինյանի ուսերին ՌԴ-ին բանակցային գործընթացից դուրս բերելու պատվեր կար, Արևմուտքի ակտիվ օժանդակությամբ նա ամեն ինչ արեց, որպեսզի Արցախը մնա Ադրբեջանի կազմում։ Այսպիսով՝ Արցախից ռուսական խաղաղապահ զորքերի դուրսբերումը կդառնա միայն տեխնիկական և ժամանակի խնդիր։ Կարելի է ասել, որ 2025 թ. ռուսական խաղաղապահ զորամիավորման դուրսբերումն Արցախից դարձավ, գրեթե, լուծված խնդիր»,- ասում է քաղաքագետը։

Արդյո՞ք ռուսական կողմը կհանդուրժի՞ կամ կհարմարվի՞ Հարավային Կովկասը՝ որպես ազդեցության գոտի կորցնելու իրողության հետ՝ քաղաքագետ Երվանդ Բոզոյանը նկատում է՝ իսկ էլ ի՞նչ պետք է աներ Ռուսաստանը, որպեսզի դա թույլ չտար. «Եթե հայկական կողմը տվել է իր համաձայնությունը, որ Արցախը պետք է լինի Ադրբեջանի կազմում, հետևաբար, ռուսական զորամիավորման դուրսբերումը դառնում է որպես դրա հետևանք, ապա ակնհայտ է, որ տարածաշրջանն անցնում է Արևմուտքի ազդեցության տակ։ Թույլ կտա՞ ռուսաստանյան կողմը կամ կհանդուրժի՞ արդյո՞ք նման փոփոխություն, սա, արդեն, զուտ գնահատականի հարց է»։

Քաղաքագետն առաջարկում է ստեղծված իրավիճակն այլ տեսանկյունից վերլուծել՝ իսկ որքանո՞վ է հայ ժողովուրդը համաձայն կամ պատրաստ, որպեսզի Արցախը մնա Ադրբեջանի կազմում, ընդ որում, առանց որևէ լուրջ երաշխիքների. «Այստեղ ընդգծելով նշենք, որ Ադրբեջանը չի թաքցնում նաև իր հավակնությունները՝ Հայաստանի Հանրապետության տարածքային ամբողջականության նկատմամբ։ Հետևաբար, այդ հարցադրումը պետք է ուղղել մեր հասարակությանը, այն հասարակությանը, որը 2018 թվականին ողջունում էր այս ամենի հեղինակ Նիկոլ Փաշինյանին, այն հասարակությանը, որն, այսքանից հետո, նույն կերպ՝ ինչպես 2018 թվականին, չի միավորվում, որ հեռացնի նույն Փաշինյանին։ Եկեք ինքներս մեզ այս հարցերը տանք ու փորձենք անկեղծորեն պատասխանել դրանց։ Ի վերջո, եթե դու չես հարգում ինքդ քեզ, չես հարգում քո տարածքային ամբողջականությունն ու անվտագությունը, ինչո՞ւ համար այդ ամենը քո փոխարեն պետք է անի մեկ այլ երկիր, եթե, անգամ, այդ երկիրն այստեղ ՝ Հարավային Կովկասում լուրջ շահերի բախում ունեցող Ռուսաստանի Դաշնությունն է…»,- ամփոփելով զրույցն, ասում է քաղաքագետ Երվանդ Բոզոյանը։

Աղբյուր` Փաստինֆո