Փաստ ինֆո

«Այն, ինչ պատահեց Երաժշտական կամերային թատրոնի հետ, նույնն, արդեն, տեղի է ունենում «Գոյ»-ի պարագայում ու, չգիտեմ ինչու, ներքուստ ես շատ լավ հասկանում եմ, որ սա վերջինը չի։ Մենք դեռ էլի ենք տեսնելու նմանօրինակ փաստեր»,- «Փաստինֆո»-ի հետ զրույցում ասել է դերասան, ՀՀ ժողովրդական արտիստ Հրանտ Թոխատյանը։

Ամենաահավորն այն է, որ այս աղետի դեմն առնել չի լինում, նշել է դերասանն ու հավելել՝ եթե ողջ թատերական աշխարհը ոտքի կանգներ, կարծում եմ՝ կկարողանայինք փրկել թատրոնները՝ թե՛ «Գոյ»-ը, թե՛ Կամերայինը։

Լրագրողի հարցին ի պատասխան՝ եթե պրոդյուսեր Արմեն Գրիգորյանի ողբերգական մահն, անգամ, ոտքի չհանեց մշակութային աշխարհին, արդյո՞ք թատրոնի լուծարումը կարող է բերել դրան, դերասանն արձագանքեց՝ իհարկե ո՛չ։

Դերասանը զգուշացնում է՝ այս ամենից հետո պետք է որ պետական համակարգում գտնվող թատրոնները սկսեն լուրջ մտահոգվել, որովհետև յուրաքանչյուրի գլխին կախված է այս Դամոկլյան սուրը. «Այն փափուկ բարձը, թե «Գոյ» թատրոնը միանում է Սունդուկյանի անվան ակադեմիական թատրոնին, ընդամենը բառեր են։ Բոլորը լավ հասկանում են, որ սա թատրոնի մահն է։ Եվ այն բառերը, թե, իբր, երկու թատրոն միաձուլվում են իրար, աշխատելու են միասին, ընդամենը վատ հորինված հեքիաթներ են։ Հեռու չգնանք, օրինակ, Երաժշտական կամերային թատրոնի անունն, արդեն, մոռացել են շատ շատերը, կարծես երբեք չի էլ եղել այդ թատրոնը։ Նույն ճակատագիրը «Գոյ» թատրոնին է սպառնում, բայց չէ՞ որ այն ունի պատմություն, իր ուրույն ոճն ու ասելիքը, ունի այնպիսի թատերական ավանդույթներ, որպիսին չունի Հայաստանում գործող և ոչ մի այլ թատրոն։ «Գոյ»-ն իր հիմքում ունի Արմեն Մազմանյանին ու նրա հիշատակը։ Այսօր այդ թատրոնում աշխատում են յուրահատուկ շնորքով օժտված հետաքրքիր դերասաններ և այլն։ Ի՞նչ է սպասվում այս մարդկանց և իրենց հարազատ «Գոյ»-ին՝ անգոյությո՞ւն…»։

Ի վերջո «Գոյ» թատրանն ունի Արթուր Սահակյան («Գոյ» թատրոնի գեղարվեստական ղեկավարն ու գլխավոր ռեժիսորը) ով այսօր մեր երկրի լավագույն ռեժիսորներից մեկն է և հայտնի է ոչ միայն «Գոյ» թատրոնում բեմադրած ներկայացումներով, ասել է դերասան Հրանտ Թոխատյանն ու հավելել՝ Արթուրի բեմադրած բոլոր ներկայացումներն այսօր Հայաստանում լեփ- լեցուն դահլիճներ են հավաքում։

Այսպիսի ռեժիսորներ մենք քիչ ունենք. «Ես չեմ կարողանում հասկանամ այս իշխանությունների որդեգրած քաղաքականությունը՝ ի՞նչ են ուզում սրանք թատրոններից ու թատրոնները պահող մարդկանցից։ Եթե դուք խնդիր ունեք թատրոնի գեղարվեստական ղեկավարի քաղաքական հայացքների հետ, ապա փոխեք նրան, թեև դրա իրավունքը չունեք։ Ռեժիսորի քաղաքական հայացքները չեն կարող խոչընդոտ հանդիսանալ նրա մասնագիտական գործունեության համար։ Բայց ինչո՞ւ եք փակում, այսինքն՝ սպանում ավանդույթներ ունեցող թատրոնը, ինչի՞ համար, ո՞վ կարող է սա ինձ բացատրել։

Ես համոզված եմ՝ եթե սրանք կարողանային, ոչ միայն թատրոնը կփակեին, այլ նաև Արթուրի գլուխը կջարդեին, եթե ձեռները ճար լիներ։ Իրականում, սրանք այնքան լակոտական ինքնավստահություն ունեն, որ իրենց թվում է, թե ինչ - որ մեծ բարեփոխումներ են կատարում, բայց այնքան պուճուրիկ են ուղեղով, որ չեն հասկանում՝ իրենք այդքան չկան, որ որևէ տեսակի բարեփոխում կարողանան կատարեն, առհասարակ»,- տարակուսած նկատել դերասանը։

Թոխատյանի դիտարկմամբ՝ եթե ԿԳՄՍ-ում լինեին մարդիկ, ովքեր, իսկապես, հասկանային, թե այս ի՞նչ քանդուքարափ է կատարվում մշակութային դաշտում, ապա իրենց ղեկավարին կամ, գոնե, թատրոնների մասով փոխնախարարին հարց կտային՝ այս ի՞նչ ես դու անում կամ ինչպե՞ս ես դու սրա համար պատասխանատվություն կրելու։

Ամփոփելով զրույցը Հրանտ Թոխատյանը նկատել է՝ ծանր զգացողություն ունի. «Ոնց որ Արմեն Մազմանյանին երկրորդ անգամ թաղեն և ոչ միայն Արմենին, այլ թատրոնի ողջ խմբին, ովքեր բավականին հմուտ ու շնորհալի մարդիկ են։ Այս իշխանությանը թվում է, թե իրենք պարտավոր են ինչ - որ բաներ անեն ու առանց հասկանալու, թե ինչ են անում՝ ջարդ են սկսել։ Սա վերաբերում է ոչ միայն մշակույթի, այլև բոլոր ոլորտներին՝ ռազմական, առողջապահական, քաղաքաշինական, Սփյուռքի և գյուղատնտեսական ոլորտները, որ վաղուց արդեն գոյություն չունեն և այլն։ Ամեն ինչ քանդելով գնում են սրանք։

Այնպես չէ, որ այս թատրոնը փակելով, հանկարծակի, բուռն զարգացում է սկսելու ապրել հայկական կինոն։ Հաջորդը կինոլորտն է քանդվելու։ Սա անբացատրելի մի բան է, եթե ոչ ջարդ։ Չեմ կարծում, թե որևէ մեկը կկարողանա այս ամենն այլ կերպ բացատրել …»։

Աղբյուր` Փաստինֆո