Փաստ ինֆո

Մեկուկես տարի անց Գեղարքունիքի մարզի Կութ գյուղի հինգ ընտանիքներին պետությունը փոխհատուցել է կորցրած անասունների համար։ 2021թ. հունիսի 5-ին ադրբեջանցիները կրակել էին գյուղի անասուններն արածացնող հովվի ձիու վրա և առևանգել 81 խոշոր եղջերավոր անասուն։

Տուժողներից մեկը տիկին Գայանեն էր. 81 կովերից 19-ն իրենցն էին։

«Փոխհատուցումը՝ ամեն մի անասունի համար 280 հազար դրամ, անցած տարվա վերջին՝ դեկտեմբերի 30-31-ին, տվեցին վերջապես։ Մինչ այդ, մի կերպ յոլա ենք գնացել։ Մեր ընտանիքից ոչ ոք չի աշխատում. ապրուստի միակ միջոցն անասնապահությունն է։ Մնացել էին 5-6 կով. դրանք կթում, թշնամու առևանգած կովերի հորթերին կերակրում էինք։ Պետությունը 150 հազար դրամ միանվագ օգնություն էր տվել, որ հորթերի համար կաթ առնենք։ Կաթի փոշի առանք այդ գումարով, բայց դրանով, իհարկե, չէինք կարող հորթերին պահել։ Կթած կաթն էլ էինք համարյա լրիվ տալիս հորթուկներին։ Հիմա էդ հորթուկներից 3-4-ն են մնացել, մյուսները վաճառել ենք, որ կարողանանք յոլա գնալ։ Արդեն երինջներ են, մյուս տարի դրանք էլ կծնեն, էն 10 գլուխ երինջն էլ, որոնք  փոխհատուցման գումարով առել ենք»,-«Փաստինֆո»-ի հետ զրույցում ասում է տիկին Գայանեն։

Նախքան ադրբեջանցիների սադրանքը, տիկին Գայանեենք օրական 170-180 լիտր կաթ էին մթերում, վաստակած գումարով ձեռք բերում այն ամենն, ինչի կարիքն ուներ ընտանիքը։ Հիմա օրական հազիվ 40-45 լիտր կաթ են կթում։ Ասում է՝ շատ էինք չարչարվում, բայց նորմալ ու անվտանգ ապրում էինք, հիմա գյուղում բոլորը մտահոգ են։

«Անվտանգություն պետք է լինի, որ կարողանանք անասպապահությունը զարգացնել ու այստեղ ապրել։ Հատկապես սեպտեմբերի 13-ի ադրբեջանական ագերսիայից հետո վիճակը շատ է վատացել. խոտհարքերի ու արոտավայրերի մեծ մասը նրանց վերահսկողության տակ է անցել, մնացածն էլ դիտարկվում է։  Սպասում ենք գարունը բացվի, տեսնենք կարողանում ենք ինչ-որ կերպ արածացնել անասուններին։ Հո չենք կարող ամբողջ տարին գոմում պահել։ Գյուղում ապրողը եթե աշխատանք չունեցավ, գոնե անասուն պիտի պահի։ Միայն տնամերձ հողատարածքը մշակելով չես կարող ապրել»,-ասում է տիկին Գայանեն։

Նույն մտահոգությունն էլ Վաչիկ Չիտչյանն ունի։ Ասում է՝ ոչ խոտհարք է մնացել, ոչ էլ՝ արոտավայր, հրաշքի սպասումով ապրում են, որ մի տեղից լույս կբացվի՝ թշնամին հետ շպրտվի ու նորից կկարողանան անվտանգ ապրել ու Կութը շենացնել։

«Ամենավատն ու մտահոգիչն այն է, որ անվտանգություն չկա։ Բոլորիս հուզող միակ խնդիրը դա է։ Գյուղացի ենք, չարչարվելով կապրենք՝ միայն թե անվտանգություն լինի։ Ես 17 կով էի կորցրել, փոխհատուցումը որ տվեցին, 5 կով, մի 4 էլ խոզ ձեռք բերեցի։ Կով պահելը մեզ մոտ ձեռնտու էր. արոտավայրերը կային, խոտհարք կար, բայց հիմա է՛լ պայմաններ չկան անասուն պահելու, դրա համար էլ ստիպված խոզ էլ եմ առել։ Չգիտեմ՝ ոնց կլինի։ Գարունը բացվի, գուցե մի լույս կբացվի։ Այդ հույսով ենք ապրում»,-մեզ հետ զրույցում ասում է Վաչիկը։

Հարցին, թե ինչ են անելու, եթե չարդարանան հույսերը, Վաչիկը պատասխանում է. «Անասուններին լրիվ կվերացնենք ու ջերմոցային տնտեսությունը կզարգացնենք. այլ տարբերակ, ուղղակի, չեմ տեսնում»։

Աղբյուր` Փաստինֆո