Փաստ ինֆո

Հայաստանում ու առհասարակ աշխարհում երբեք կայուն կամ հարատև խաղաղություն չի լինելու: Այդ մասին Ֆեյսբուքի իր էջում գրել է իրավագետ Վահե Գրիգորյանը։ «Աշխարհի ուժեղների կողմից խաղաղություն հաստատելու առաջին ընդհանուր ժամանակակից փորձը Բեռլինի Վեհաժողովի (1878թ) արդյունքում ընդունված եզրափակիչ ակտը, արդեն 2 տարի անց դարձավ անարդյունավետ, իսկ ամբողջությամբ դադարեց գործել արդեն 1914թ-ին, երբ վեհաժողովի մասնակիցները միմյանց բացահայտ պատերազմ հայտարարեցին:

Սրան նախորդած Վիեննայի (1814-15) ու Փարիզի վեհաժողովների (1856թ) արդյունքներով ընդունված պայմանագրերը նույնպես արժանացել էին այդ ճակատագրին:

Բեռլինի վեհաժողովից հետո համընդհանուր հաշտության հաջորդ փորձը Վերսալ-Վաշինգտոնյան համակարգն էր (1919-1920թթ) Սան Ռեմոյի ու Սևրի եզրափակիչ ակտերով, որոնք ընդունվելուց օրեր անց խախտվեցին իրենց իսկ ստեղծողների կողմից:
Լոզանյան համակարգը(1922-1923թթ), որը եկավ խաղաղություն հաստատելու, փաստացի տևեց 1 տարի. մեկ տարի անց պայմանագրի կողմերը պրոքսիպատերազմների միջոցով փոփոխում էին դրա էական կետերը:

Արդեն 1939թ ավարտվեց նաև Լազանյան համակարգի գոյությունը:
1945թ երկրորդ աշխարհամարտի ավարտը ազդարարած Պոտսդամի վեհաժողովը ու դրան հաջորդած ՄԱԿ-ի ստեղծումը ոչ միայն խաղաղություն չբերեցին, այլև ավելի դրեցին իրավիճակը այն բացառությամբ, որ հակամարտության կողմերից ընդամենը երեքը դուրս եկան պատերազմից Իտալիան, Ճապոնիան ու Գերմանիան. մնացած ակտիվ դերակատարները այլ պետությունների տարածքում շարունակեցին արյունալի պատերազմները Վիետնամ, Կորեա, Աֆղանստան, Աֆրիկյան երկրներ. այս իրադարձությունները առավել հայտնի են որպես Սառը պատերազմ:

ԽՍՀՄ կազմաքանդումը ներկայացվում էր որպես խաղաղության հերթական ալիք. բանը հասել էր նրան, որ Միխայիլ Գորբաչովին եվրոպական թերթերը համարում էին Միքայել Հրեշտակապետի մարմնավորում: Սակայն բավարար էր ԽՍՀՄ կենտրոնական ապարատը ճաք տար, երբ ԽՍՀՄ տարածքում բռնկվեց արյունալի պատերազմների շղթա ու այդպես էլ խաղաղություն չեղավ:

ԽՍՀՄ փլուզումից` Սառը պատերազմի ավարտից հետո սկսվեց լոկալ պատերազմների փուլը, որը շարունակվում էր առ այսօր:
Հիմա տրամաբանական հարց. եթե աշխարհի ուժեղների ստեղծած խաղաղության համակարգերը 1-2 տարվա կյանք են ունեցել, ապա ի՞նչպես են Նիկոլն ու Ալիևը հաստատելու կայուն ու հարատև խաղաղություն. անհնար է. անգամ իրենց այդ պաշտոններին բերողները, նշանակողներն ու պահողները չեն կարող նման բան անել: Հայաստանում ու առհասարակ աշխարհում երբեք կայուն կամ հարատև խաղաղություն չի լինելու:

Պետք է ուղիղ նայել իրականության աչքերին, համակերպվել ու հարմարվել իրականությանը և սովորել ապրել ու արարել պատերազմի պայմաններում:
Սառնասրտություն և համբերություն բոլորիս»,-գրել է նա:

Աղբյուր` Փաստինֆո