Փաստ ինֆո

Գեներալ-լեյտենանտ Նորատ Տեր-Գրիգորյանիցի կարծիքով, Արցախի շուրջ ապառազմականացված գոտու ստեղծման գաղափարը վատը չէ, եթե այն արդարացի իրականացվի։

«Փաստինֆո»-ի հետ զրույցում Նորատ – Տեր Գրիգորյանցն ասաց, որ եթե ճիշտ է հասկացել, Փաշինյանի հնչեցրած առաջարկությունը նշանակում է, որ Արցախի շուրջ Ադրբեջանն ու Հայաստանը որեւէ զորք չեն ունենալու եւ Արցախը պաշտպանված է լինելու երեք կիլոմետրանոց չեզոք գոտով։

«Եթե Ադրբեջանը դրան համաձայնի , դա վատ չէ։ Բայց, Ադրբեջանը չի համաձայնել, որովհետեւ նման իրավիճակում Ղարաբաղի շուրջ որեւէ զորք չի լինում՝ ոչ ադրբեջանական , ոչ հայկական։ Ադրբեջանը վախենում է, որ այդ դեպքում Արցախը կլինի՝ ինչպես չեզոք երկիր Ադրբեջանի տարածքում, որովհետեւ բոլոր կողմերից պաշտպանվում է ապառազմականացված գոտով, դիտորդներով, իսկ նա վախենում է, որ իր զորքերը չի կարող մոտեցնել։ Ադրբեջանը վախենում է՝ հասկանալով, որ լավ, թե վատ, Ռուսաստանը Հայաստանի բարեկամն ու եղբայրն է, իսկ եթե ռուս խաղաղապահներին հաջողվի հեռացնել եւ օրինակ, ֆրանսիական կամ այլ ուժեր գան, Ադրբեջանը բոլորին արդեն գնել է իր նավթով»,-ասաց Նորատ Տեր-Գրիգորյանցը։

Միեւնուն ժամանակ գեներալ-լեյտենանտը շեշտեց, որ Արցախի համար սեփական բանակ չունենալը մեծ ռիսկեր է պարունակում։ Նա շեշտեց՝ Արցախը հիմա ռուսական խաղաղապահների կողմից է պաշտպանվում ։ Ճիշտ է՝ այնտեղ խաղաղապահներն են կանգնած, բայց նաեւ ադրբեջանական ուժեր կան եւ անգամ թռչնի թռիչքը , Ալիեւն իմանում է։ Ըստ Գրիգորյանցի, այնտեղ շատ բարդ է սպառազինություն հասցնելը, հետեւաբար Արցախի ՊԲ-ն կարծես շրջափակման մեջ լինի, դա շատ բարդ իրավիճակ է ռազմական տեսանկյունից։

«Մենք ասում ենք՝ հիմա Ռուսաստանն այնտեղ է, ոչինչ չի լինի, բայց Ադրբեջանը բոլոր բարձունքները գրավել է։ Երաշխիք չկա։ Լաչինում ճիշտ կառավարում չկա, ռուսական ու ադրբեջանական կողմերն իրենց խնդիրները չեն կատարում։ Ես այն ժամանակ քննադատում էի գեներալ Մուրադովին, որ նա ճիշտ չի ղեկավարում»,-մեզ հետ զրույցում ասաց Նորատ տեր-Գրիգորյանցը։

Ամփոփելով զրույցը՝ Նորատ-Տեր-Գրիգոյանցն ասաց, որ այսօր Հայաստանը մտածում է, թե ով մեզ կօգնի, բայց պետք է հասկանալ, որ ոչ ոք չի օգնի, մինչեւ ինքդ քեզ չօգնես։ «Այն բանակը, որը ես իմ ընկերների հետ ստեղծեցի եւ մենք հաղթեցինք, պետք էր ամրացնել, զինել, մարտունակությունը բարձրացնել, բարոյապես պատրաստել։ Պատերազմից առաջ մարտական ուղի անցած սպաներին հեռացրին, այդպես եղավ 2-րդ համաշխարհային պատերազմի ժամանակ, երբ Ստալինը պատերազմից առաջ նրանց հեռացրեց ու երիտասարդներով փոխարինեց եւ գերմանացիները հասան Մոսկվայի մատույցներին։ Ռազմական գիտությունը վտանգավոր գիտություն է, այն մահվան հետ է կապված՝ սպայի մահվան, ընդհանուր առմամբ պետության մահվան»,-նկատեց գեներալ-լեյտենանտը։

Նրա խոսքով, այսօր Հայաստանում մարդիկ կան, որոնք ԱՄՆ-ից 5 դոլար են ստանում ու ասում ՝ ռուսնե՛ր, հեռացե՛ք, հեռացրե՛ք ռազմաբազան Գյումրիից։ Նորատ տեր-Գրիգորյանցը նաեւ շեշտեց, որ Հայաստանն ու Իրանը պետք է լավ հարաբերություններ ունեն, Իրանը կարող է լավ դաշնակից լինել ե՛ւ Ռուսաստանի, ե՛ւ Հայաստանի համար, քանի որ դա բխում է նրա կենսական շահերից։

«Հայ-իրանական սահմանը նրա համար շատ կարեւոր է, դա Իրանի կյանքն է, եթե այն կտրվեց, Իրանը՝ իր նավթով ու գազով կմեռնի, նրան կշրջափակեն եւ վերջ»։

Հիշեցնենք՝ Փաշինյանը հայտարարել էր, թե Սոչիում ներկայացրել է Լեռնային Ղարաբաղի իշխանությունների առաջարկը՝ Լեռնային Ղարաբաղի շուրջ ստեղծել ապառազմականացված գոտի, միջազգային երաշխիքներով, որի արդյունքում նման մասշտաբի պաշտպանության բանակ ունենալու կարիք Լեռնային Ղարաբաղը կարող է և չունենալ: Նա ասել էր, որ առաջարկը շարունակում է ուժի մեջ մնալ:

Ապառազմականացման առաջարկարվել է նաեւ Հայաստան-Ադրբեջան սահմանային գոտու մասով՝ առաջարկելով զորքերը ետ քաշել 1991 թվականին վերահաստատված սահմանից, սահմանի երկու կողմից ստեղծելով 3 կիլոմետրանոց ապառազմականացված գոտի:

Փաշինյանի խոսքով, Հայաստանն առաջին անգամ առաջարկել էր, որ ՌԴ-ն իրականանցի մոնիթորինգը, սակայն, դա ընդունելի չի եղել Ադրբեջանի համար: Հիմա Հայաստանն առաջարկել է, որ դա իրականացնի կամ ՌԴ-ն, կամ ՀԱՊԿ-ը, կամ ԵԱՀԿ-ն, կամ ՄԱԿ-ի Անվտանգության խորհուրդը, կամ ԵՄ-ն կամ այլ տարբերակ։

Աղբյուր` Փաստինֆո