Փաստ ինֆո

«Արցախի շուրջ ապառազմականացված գոտի ստեղծելու գաղափարը պարզապես անիրականանալի է, որովհետեւ Ադրբեջանը դրան երբեք չի գնա։ Ադրբեջանի համաձայնությունը՝ ապառազմականացված գոտի ստեղծել Արցախի շուրջ, նշանակում է, որ ադրբեջանցիները պետք է զորքերը դուրս բերեն Շուշիից, որովհետեւ Շուշին անմիջապես սահմանային հատվածում է, այնտեղ 3 կմ հեռավորություն էլ չկա եւ հասկանալի է, որ ադրբեջանական կողմը հենց այնպես ինքնակամ զորքերը դուրս չի բերի»,-«Փաստինֆո»-ի հետ զրույցում կարծիք հայտնեց քաղաքագետ Հրանտ Մելիք-Շահնազարյանը՝ անդրադառնալով Փաշինյանի հայտարարությանը։

Նիկոլ Փաշինյանը երեկ Հանրայինին տված հարցազրոույցում մեկնաբանեց Արցախի շուրջ ապառազմականացված գոտի ստեղծելու առաջարկը, որի մասին ավելի վաղ հայտնել էր կառավարության նիստին։ Փաշինյանն ասաց, որ հայկական կողմն առաջարկել է նույնը նաեւ Հայաստան-Ադրբեջան սահմանի հետ կապված՝ ընդգծելով՝ պետք է իրականացնել զորքերի հետքաշում, ստեղծել 3 կմ-անոց ապառազմականացված գոտի։ Նրա խոսքով, առաջարկը հայկական կողմն առաջին անգամ չէ, որ հնչեցնում է։ Նորությունն այն է, որ եթե սկզբում առաջարկում էին, որ Ռուսաստանն իրականացնի միջազգային մոնիթորինգը, հիմա ներառել են մի քանի տարբերակներ՝ Ռուսաստան, ՀԱՊԿ, ԵԱՀԿ, ՄԱԿ-ի Անվտանգության խորհուրդ, Եվրամիություն եւ այլն։

Մելիք-Շահնազարյանի խոսքով, եթե անգամ հիպոթետիկ դիտարկենք հնարավորությունը, որ Ադրբեջանը համաձայնում է ստեղծել նման գոտի, ապա այն, եթե նույնիս 3 կմ չլինի, այլ 30կմ հեռավորության վրա լինի, ռազմական գործողություններ սկսելու պարագայում 30 կմ-ը ադրբեջանական զորքերի կողմից ընդամենը 1-2 ժամվա ընթացքում կարող է հաղթահարվել։ «Պատկերացրեք՝ լինելու է հարձակում եւ Արցախը ընդհանրապես պատրաստ չի լինելու դիմակայել այդ հարձակմանը, որովհետեւ համապատասխան թվաքանակով ու համալրվածությամբ բանակ չի ունենալու։ Զարմանում եմ, որ նման առաջարկ է հնչել Արցախի իշխանությունների կողմից, բայց չեմ զարմանում, որ դա ընդունելի է Փաշինյանի համար, որովհետեւ նա դիմել է հակաարցախյան եւ հակահայկական բազում այլ քայլերի եւ առաջ է տարել դրանք ու շարունակում է իր այդ քաղաքանությունը»-ասաց քաղաքագետը։

Ինչ վերաբերում է երաշխիքներին, ապա Հրանտ Մելիք-Շահնազարյանն ասաց, որ այս պահի դրությամբ ռուս խաղաղապահներն են իրականացնում արցախահայության անվտանգության երաշխավորման առաքելությունը։ Ըստ մասնագետի, խաղաղապահների գործողության մեջ, իհարկե, խնդիրներ կան եւ Ադրբեջանը խաղաղապահների պատասխանատվության շրջանակում գտնվող տարբեր հատվածներում տարածքներ գրավելով, մարտահրավեր է նետում ՌԴ-ին կամ սրում է իրավիճակը։ Միեւնույն ժամանակ, Մելիք-Շահնազարյանն ասում է․

«Պետք է լավ գիտակցել որ եթե ռուս խաղաղապահներին փոխարինում են ցանկացած այլ խաղաղապահներ, դա պետք է լինի միջազգային, որովհետեւ, այլ երկիր չկա, որը կարող է միայնակ սեփական զորքով այնտեղ առաքելություն իրակաացնել, իսկ ցանկացած այլ միջազգային ֆորմատում առաջատար դիրքեր է զբաղեցնելու Թուրքիան, որն արդեն իսկ որոշակի քանակությամբ զորք է տեղակայել Արցախի՝ օկուպացված տարածքներում եւ, ըստ էության, իր ենթակայության տակ է վերցրել ադրբեջանական բանակը, ուստի, երբ խոսում ենք ռուս խաղաղապահներին հեռացնելու մասին, պետք է հասկանանք, որ այլընտրանքը լինելու են թուրք խաղաղապահներրը»։

Ինչ վերաբերում է մոնիթորինգային ուժերին, ինչի մասին խոսել էր Փաշինյանը, քաղաքագետը նկատեց, որ դրանք որտեղ ասես՝ կարող են լինել, կարող են օժանդակող լինել, բայց առաջին իսկ բախման դեպքում առաջնագծից հետ են քաշվելու։
«Այո, գուցե արձանագրեն, թե ով է կոնֆլիկտ հրահրող կողմը, բայց նրանք չեն մնալու սահմանին , չեն դիմակայելու հարձակմանը եւ չեն պաշտպանելու հայ բնակչությանը»։

Հարցին, թե արդյո”ք Փաշինյանի՝ վերջին օրերին արած հայտարարությունները վկայում են, որ գործընթացը, առհասարակ, փակուղի է մտել եւ նոր բախման վտանգ կա, Մելիք-Շահնազարյանն ասաց,«Այն, որ կա հերթական ագրեսիայի վտանգը, միանշանակ է, եւ պայմանավորված է բազում գործոններով, այդ թվում` ոչ միայն մեր տարածաշրջանի զարգացումներով։ Օրինակ, ՌԴ-ի անհաջողությունները ուկրաինական ճակատում եւս ունեն նշանակություն»։

Քաղաքագետի դիտարկամամբ` Փաշինյանն անպատասխանատու եւ սուտասան քաղաքական գործիչ է, որն անընդհատ իրարամերժ հայտարարություններ է անում եւ հենց այդ քաղաքականությունը թշնամիներին առիթ է տալիս անել ագրեսիվ քայլեր եւ դրա հիմնավորումը գտնել Փաշինյանի խոսքերում ՝ կապ չունի, դրանք երեկ են ասվել, թե նախորդ օրը։

«Այսինքն, եթե չկա հետեւողական քաղաքականություն եւ ծրագիր, դրանից թշնամին է օգտվում»,- եզրափակեց քաղաքագետը։

Աղբյուր` Փաստինֆո