Փաստ ինֆո

Սոչիի երեկվա հանդիպումն իրականում ուղղված էր Ռուսաստանի աշխարհաքաղաքական դերի վերականգմանը, որով Ռուսաստանը ցույց տվեց, որ թե՛ պատերազմի, թե՛ հետագայում ԼՂ հարցի համապարփակ կարգավորման գործում իր ազդեցությունը շարունակում է մեծ մնալ կողմերի վրա: «Փաստինֆո»-ի հետ զրույցում արձանագրել է «Հայրենիք» կուսակցության անդամ Խաչիկ Գալստյանը:

Հիշեցնենք, որ երեկ Սոչիում կայացած Փաշինյան-Պուտին-Ալիև հանդիպման արդյունքում համատեղ հայտարարություն է ընդունվել: Ինչպես Ռուսաստանի նախագահն է նշել հանդիպումից հետո, ոչ բոլոր հարցերի շուրջ է կողմերին հաջողվել համաձայնության գալ, ինչի արդյունքում հայտարարության նախնական տեքստից որոշ կետեր հանվել են:

Կողմերն ընդգծել են ռուս խաղաղապահների զորախմբի առանցքային ներդրումն իր տեղակայման գոտում անվտանգության ապահովման գործում, ավելին՝ ռուս խաղաղապահների մանդատի երկարաձգման հարց է քննարկվել:

Մեզ հետ զրույցում Խաչիկ Գալստյանը նախ հետընթաց համարեց «ռուս խաղաղապահների տեղակայման վայր» արտահայտությունը, հիշեցրեց, որ նախկինում հստակ ֆիքսվում էր, որ խոսքը ԼՂ հակամարտության գոտու մասին էր.

«Ադրբեջանը վերջին երկու տարիներին կատեգորիկ պնդում է և գրեթե հասնում է նրան, որ Ղարաբաղյան կոնֆլիկտ արտահայտությունը դուրս գա դիվանագիտական լեքսոնիկից: Ես վստահ եմ, որ Սոչիում կայացած հանդիպման ժամանակ ամենաառանցքային հարցերից մեկը Ադրբեջանի նախագահի կողմից եղել է ԼՂ արտահայտությունը փաստաթղթից դուրս թողնելը»,-հավելեց զրուցակիցը:

Քաղաքական գործիչն ընդգծում է՝ սա վտանգում է խաղաղության գործընթացը, քանի որ եթե կողմերը չեն նկատում բուն խնդիրը, խուսափում են այդ խնդրի անունը տալուց, դրանով խնդիրը չի հանգուցալուծվում.

«Իրականության մեջ Լեռնային Ղարաբաղը ոչ մի տեղ չի անհայտացել, այն գոյություն ունի, ասեմ ավելին՝ Ստեփանակերտի վերջին հանրահավաքը ցույց տվեց, որ ԼՂ-ն ինքնուրույն գոյություն ունի, և Հայաստանի իշխանությունները այս տեսանկյունից հնարավորինս քիչ ազդեցություն կարող են ունենալ Արցախի ժողովրդի կամարտահայտության և կամքի վրա»,-ասաց Գալստյանը:

Ինչ վերաբերում է ռուս խաղաղապահների մանդատի երկարաձգման հավանականությանը՝ զրուցակիցը նշում ՝ եթե Ռուսաստանը գնում է իրավիճակի սառեցման և ներկա ստաուս-քվոն պահպանելու ուղղությամբ, բնական է, որ ևս 10-15 տարի ռուս խաղաղապահների ներկայությունը այնտեղ անհրաժեշտություն լինի:

Թեև Հայաստանը և Ադրբեջանի պարբերաբար խոսում են այսպես կոչված «խաղաղության պայմանագիր» կնքելու անհրաժեշտությա ն մասին, ավելին՝ ժամկետներ են նշում ՝ մինչև տարեվերջ, Ռուսաստանի նախագահը երեկ հրապարակավ հայտարարեց, որ դեռ վաղ է «խաղաղության պայմանագրի» մասին խոսել:

Խաչիկ Գալստյանի խոսքով՝ սա նախ սառը ցնցուղ էր արևմտյան նախաձեռնությունների համար, որոնք պնդում են, որ մինչև տարեվերջ այդ խաղաղության պայմանագիրը պետք է ստորագրվի.

«Իրականում իրավիճակի շատ բարդ է, մեր տարածաշրջանը դարձել է եռման կաթսա: Եթե տասնամյակների հակամարտությունը այդքան շուտ կարգավորվելու ենթակա լիներ, ապա վաղուց լուծված կլիներ»,-հավելեց զրուցակիցը:

Որքան էլ հայկական և ադրբեջանական կողմերը փորձում են սահմանների սահմանազատման և սահմանագծման հարցը տեղափոխել բրյուսելյան հարթակ, երեկ ՌԴ նախագահը ևս մեկ անգամ հայտարարեց, որ Ռուսաստանը պատրաստ է տրամադրել ԽՍՀՄ Գլխավոր շտաբի քարտեզները և դրանց հիման վրա շարժվել Ադրբեջանի և Հայաստանի միջև սահմանի որոշման ուղղությամբ:

Մեզ հետ զրույցում Խաչիկ Գալստյանը շեշտեց՝ աբսուրդ է, որ սահմագծման հարցերով Բրյուսելում կայանալիք հանդիպումների ժամանակ ԽՍՀՄ քարտեզներով առաջնորդվեն.

«Այստեղ կային զուգահեռ երկու պրոյեկտներ, Սոչիում կայացած հանդիպումը վկայեց, որ եթե դեմարկացիայի և դելիմիատցիայի գործընթաց գնա, ապա դա տեղի է ունենալու հենց ռուսական քարտեզներով և ՌԴ-ի անմիջական վերահսկողությամբ»,-ասաց նա:

Ամփոփելով Սոչիի եռակողմ հանդիպման ընդհանուր արդյունքները՝ Խաչիկ Գալստյանն արձանագրում է՝ հանդիպումն իրականում աշխարհաքաղաքական մրցավազք էր, որտեղ Ռուսաստանին այս փուլում հաջողվեց նախաձեռնությունը լիովին իր ձեռքը վերցնել, գործընթացը վերահսկելի դարձնել, ինչի արդյունքում եվրոպական զուգահեռ գործընթացներն իրենց ազդեցությամբ թուլանում են:

Աղբյուր` Փաստինֆո