Փաստ ինֆո

«Հայաստանի իշխանությունները պետք է օգտագործեին Դոնբասում, Խերսոնի եւ Զապորոժիեյի մարզերում հանրաքվե անցկացնելու փաստը եւ անընդհատ զուգահեռներ անցկացնեին Արցախի խնդրի միջեւ եւ պետք է այդ հարցը քննարկեին ռուսական կողմի հետ»,- «Փաստինֆո»-ի հետ զրույցում նման կարծիք հայտնեց քաղաքական մեկնաբան Հայկ Խալաթյանը՝ անդրադառնալով ստեղծված իրավիճակում ԼՂ հիմնախնդիրն ինքնորոշման իրավունքի լույսի ներքո առաջ տանելու հնարավորությանը։

Նշենք, որ Դոնեցկի և Լուգանսկի ինքնահռչակ ժողովրդական հանրապետություններում, ինչպես նաեւ Խերսոնի և Զապորոժիեյի շրջաններում անցկացված հանրաքվեներում «Ռուսաստանին միանալու» որոշում է կայացվել։ Ավելի վաղ ՌԴ նախագահ Պուտինը հայտարարել էր, որ Դոնբասի երկու ինքնահռչակ հանրապետությունները, Խերսոնի և Զապորոժիեյի մարզերը, սեպտեմբերի 23-27-ին կանցկացնեն հանրաքվե՝ Ռուսաստանի կազմի մեջ ներառվելու համար։ Պուտինն ընդգծել էր, որ Ռուսաստանն աջակցում է հանրաքվեին և կանի ամեն բան, որպեսզի այդ երկրամասերում անցկացվեն հանրաքվեները։

Հայկ Խալաթյանը հիշեցրերց ՌԴ նախագահ Վլադիմիր Պուտինի խոսքերը, որը խոսել էր այն մասին, որ եթե Հայաստանը գտնում է, որ Արցախհ հայկական է, պետք է ճանաչեր Արցախի անկախությունը։

«Ցավոք, հայկական կողմը կոպտագույն սխալ արեց, երբ 44-օրյա պատերազմի օրերին չճանաչեց Արցախի անկախությունը, ինչը կօգներ մեզ բանակցային գործընթացում»,-ասաց քաղաքագետը՝ հավելելով, որ դա, թեեւ չէր բերի Ռուսաստանի կողմից Արցախի անկախության ճանաչմանը, բայց դա մի կողմից մեզ կօգներ՝ ռուսական իշխանություններին հասցնել մեր մոտեցումները եւ հույս ունենալ, որ, ի վերջո, կկարողանանք որոշակի փոխըմռնման հասնել, մյուս կողմից դա կարելի էր օգտագործել ռուսական քաղաքական-հասարակական շրջանակներում ավելի ընկալելի դարձնելու հայկական կողմի մոտեցումը՝ ԼՂ հիմնախնդրի հարցում։

Հայկ Խալաթյանը նկատեց՝ Փաշինյանը չօգտվեց նաեւ Վլադիվոստոկում ընձեռնված հնարավորությունից, երբ ՌԴ նախագահ Պուտինը խոսեց ինքնորոշման իրավունքի մասին։ Նա շանսը չօգտագործեց նաեւ նախորդ տարի Միացյալ Նահանգներում։ «Հիշեցնեմ, որ նույնիսկ ժողովրդավարությունների այն գագաթնաժողովին, որին անցած տարի ԱՄՆ-ը հրավիրել էր Փաշինյանին, Հայաստանի վարչապետը կրկին չխոսեց Արցախի ինքնորոշման իրավունքի մասին եւ, փաստորեն , ստացվում է, որ ՀՀ գործող իշխանության համար կամ այս հարցը փակ է եւ կան որոշակի համաձայնություններ Ադրբեջանի հետ, որոնց մասին մենք չգիտենք կամ այդ հարցը նրանց համար պարզապես նշանակություն չունի, որովհետեւ այլ կերպ հնարավոր չէ բացատրել փաստը, որ ռուսական եւ արեւմտյան հասարակությունների ու քաղաքական էլիտաների առջեւ այդ երկու հնարավորություները չի օգտագործվում արցախյան հարցը բարձրացնելու համար»։

Նշենք, որ Նիկոլ Փաշինյանի իշխանությունը ոչ մայն հրաժարվել է Արցախի կարգավիճակի հարցը միջազգային ատյաններում բարձրացնելու խնդրից եւ ազգերի ինքորոշման իրավունքին հղում անելուց, այլեւ, ընդհանրապես, արցախյան հիմնախնդրի կարգավորման գործընթացից։ Գործող իշխանություններն այլեւս Արցախը չեն դիտարկում որպես քաղաքական միավոր, Արցախի ժողովրդի մասին խոսում են Լեռնային Ղարաբաղի բնակչություն տերմինաբանությամբ եւ բացառապես հումանիտար խնդրիների համատեքստում։

Հայլկ Խալաթյանը շեշտում է՝ եթե Հայաստանը ցանկանում է Արցախը հայկական եւ ինքնիշխան պահելու որոշակի հույսեր ունենալ, իշխանափոխությունն ուղղակի անհրաժեշտություն է։ «Հայաստանում իշխանափոխության դեպքում հայկական կողմը կարող է ցույց տալ , որ հայ հասարակության համար անընդունելի է միակողմանի եւ խայտառակ զիջումների գնով տարածաշրջանում, այպես կոչված, խաղաղության հաստատումը։ Մենք պետք է հասկանանք, որ, թե Արեւմուտքին, թե Ռուսաստանին տարածաշրջանում խաղաղություն եւ կոմունիկացիաների ապաշրջափակում է հարկավոր եւ այս ֆոնին, երբ նրանք տեսնում են, որ մի կողմը միակողմանի զիջումների է պատրաստ, իսկ Ադրբեջանը հանդես է գալիս կոշտ դիրքերից, իհարկե, գործընթացը գնալու է ի հաշիվ հայ ժողովրդի, Հայաստանի եւ Արցախի շահերի։ Սա է պատճառը, որ իշխանափոխությունից հետո հայկական կողմը գլոբալ եւ ռեգիոնալ խաղացողներին կարող է այն միտքը հասցնել, որ եթե նրանք իսկապես շահագրգռված են տարածաշրջանում երկարատեւ եւ կայուն խաղաղությամբ, ապա այդ խաղաղությունը պետք է լինի կոմպրոմիսների հիման վրա , այլ ոչ թե հայկական կողմի միակողմանի, խայտառակ եւ ծանր զիջումների հաշվին»։

Հայկ Խալաթյանն արձանագրում է՝ թե պատերազմից առաջ,թե ընթացում, թե դրանից հետո մենք տեսանք գործող իշխանության ոչ կոմպետենտությունը եւ նրա քաղաքականության ձախողումը։ Դա է պատճառը, որ միայն պրոֆեսիոնալ եւ փորձառու իշխանությունը կարող է երկիրը դուրս բերել այն աղետից , որում Նիկոլ Փաշինյանը եւ նրա թիմակցիները դրել են Հայաստանն ու Արցախը։

Աղբյուր` Փաստինֆո