Փաստ ինֆո

Իշխանությունը շատ լավ հասկանում է, որ բուհերում կա դժգոյության ալիք, կան դժգոհ դասախոսներ, ուսանողներ եւ, փորձելով հեռացնել իրենց հրապարակայնորեն քննադատող ակտիվ դասախոսներին, նպատակ ունի վախի մթնոլորտի միջոցով լռեցնել մյուսներին, որ ձեր նկատմամբ էլ այդպես կվարվենք , եթե սկսեք խոսել։

«Փաստինֆո»-ի հետ զրույցում նման կարծիք հայտնեց պաշտպանության նախկին փոխնախարար Արտակ Զաքարյանը՝ անդրադառնալով ընդդիմադիր հայացնքեր ունեցող դասախոսների նկատմամբ շարունակվող հետապնդումներին։ Նշենք, որ նրա հետ Պետական կառավարման ակադեմիան դեռ 2021 թվականին էր խզել պայմանագիրը։

«Սա վախեցած իշխանության սինդրոմ է։ Իշխանությունը շատ լավ հասկանում է, որ խոսքն այնպիսի մարդկանց մասին է, որոնք երբեք չեն լռելու, որոնք երբեք կաշկանդված չեն եղել իրենց կարծիքը հրապարակային ասելուց, բայց այդ կարծիքը հրապարակային չեն ասել լսարաններում։ Ես ինձ երբեք թույլ չեմ տվել լսարանում որեւէ իշխանության կամ քաղաքական ուժի վերաբերյալ մեկնաբանություններ անել », - «Փաստինֆո»-ին ասաց Արտակ Զաքարյանը։

Նա վստահ է՝ Փաշինյանն անցնում է վախի կառավարման, այդ թվում ՝ սեփական թիմում․« ՔՊ խմբակցությունում չկա՞ն նորմալ մարդիկ, որոնք հասկանում են, որ սա կործանում է, վստահ եմ, որ Փաշինյանը շանտաժով է խոսում նաեւ իր թիմի անդամների հետ, կառավարության անդամների հետ»։

Օրերս ԵՊՀ-ում ազատ խոսքի եւ արտահայտած տեսակետների համար երկարամյա դասախոսների նկատմամբ դրսեւորվող ճնշումների մասին ահազանգել էր ԵՊՀ դոցենք Սերժ Սրապիոնյանը՝ նշելով, որ ԿԳՄՍ նախարար Դումանյանի հրահանգով իրեն սպառնացել են զրկել դասաժամերից՝ իշխանությանը քննադատելու համար։

Մայր բուհում նմանատիպ խնդրի բախվել է նաեւ իրավապաշտպան Ռուբեն Մելիքյանը։ ԵՊՀ իրավագիտության ֆակուլտետի քրեական դատավարության ամբիոնի ծանրաբեռնվածությունը մինչեւ այժ հաստատված չէ։ «Փաստինֆո»-ի հետ զրույցում Ռուբեն Մելիքյանը մանրամասնեց՝ յուրաքանչյուր ուստարվա նախապատրաստական աշխատանքների շրջանակում տեղի է ունենում ֆակուլտետների ծանրաբեռնվածության հաստատում՝ ռեկտորատի կողմից։ Մելիքյանը տեղեկացել է, որ իրենց ամբիոնի ծանրաբեռնվածությունը չի հաստատվում, ինչը պայմանավորված է իշխանության՝ իր հետ ունեցած խնդրով։

«Դա պաշտոնական տեղեկություն չէ եւ կարեւոր է, որ դա ռեկտորատի կողմից հերքվի։ Փաստն այն է, որ արդեն սեպտեմբերի 6-ն է, բայց մեր ամբիոնի ծանրաբեռնվածությունը հաստատված չէ եւ, իմ տեղեկություններով, խնդիրը պայմանավորված է ինձնով։ Այս տարօրինակ իրավիճակում, ֆակուլտետի ամբիոնի ղեկավարության հետ քննարկելով, շարունակելու եմ նախապես ծրագրված դասընթացները վարել այնքան ժամանակ, քանի դեռ որոշում չկա։ Ի վերջո, ռեկտորատի դերն այստեղ տեխնիկական է՝ նրանք կամ հաստատում են կամ չեն հաստատում ծանրաբեռնվածությունները, որի հիման վրա կնքվում են աշխատանքային պայմանագրերը»,-ասաց Մելիքյանը՝ շեշտելով , որ այդ ծանրաբեռնվածությունից իր անունը հանելու պահանջը, իր տեղեկություններով, եղել է ԵՊՀ ռեկտորի պաշտոնը զբաղեցնող անձինը։

Մելիքյանը շեշտեց՝ քաղաքական իշխանության ներկայացուցիչները դրանքվ իրեն վատություն չեն կարող անել, ԵՊՀ-ում Ռուբեն Մելիքյանը դասավանդել վերջին տասը տարիներին պարտք տալու սկզբունքով՝ վերադարձնելով իր փորձն ու գիտելիքները ուսանողներին եւ ակնհայտ է, որ այդ խնդիրը քաղաքական է, այլ պատճառ լինել, ուղղակի, չի կարող։

«Հարց է առաջանում, թե Հովհաննես Հովհաննիսյանը, օրենքներ փոխելով, պետության մասնակցությունը ռեկտորի ընտրությանը մեծացնելով, ինչո՞վ է նպաստում կրթության որակի բարձրացմանը։

Հարցի պատասխանը պարզ է՝ նա եղել է իշխանական պատգամավոր, որպես փոխնախարար եղել է քաղաքական թիմի անդամ եւ հիմա կատարում է ՔՊ-ի քաղաքական պատվերը՝ չեզոքացնելու ընդդիմադիր հայացքներ ունեցող դասախոսներին»,-նշեց Մելիքյանը։ Ըստ նրա, սա ամենեւին պատահական չէ, որովհետեւ այս իշխանությունը միայն մեկ հարցում է սկզբունքայնություն ունեցել՝ դավաճանել նախկինում հայտարարված իրենց սկզբունքներին։

Նկատենք, որ մինչեւ իշխանության գալը, Փաշինյանը նախկիններին մեղադրում էր կրթական համակարգն ու մասնավորապես, բուհերը քաղաքականացնելու մեջ։ Խոսելով բուհերի քաղաքականացման խնդրից՝ Արտակ Զաքարյանը նկատեց, ոչ միայն իրենց, այլեւ նույնիսկ կոմունիստական իշխանության ժամանակ բուհերը չեն եղել քաղաքական հենարան, կենտկոմը ակնհայտ հարգանքով եւ զգուշությամբ էր վերաբերվում պետհամալսարանի կամ պոլիտեխնիկական համալսարանի դասախոսական կազմին, որովհետեւ ակնհայտ է, որ մտավորականությունը պետք է կարողանա կարծիք ձեւավորել , պետք է ունենա տեսակետ եւ արտահայտվելու իրավունք։ «Իշխանությունը, որը վախենում է մտավորականությունից, ակնհայտ թույլ եւ վտանգավոր է։ Մտավորականությանը ճնշող իշխանությունն ինքն իր տակ ական է դնում։ Փաշինյանի իշխանությունը փորձում է աշխատանքը կորցնելու սպառնալիքի ներքո ճնշել մտավորականությանը եւ հասարակության ակտիվ շերտերին։ Իրենց քաղաքականապես ոչ ակտիվ, վտանգները չտեսնող հասարակություն է պետք եւ իշխանությունը պահելու միակ ու հնարավոր տարբերակն այդ է»,-վստահ է Զաքարյանը։

Իսկ Ռուբեն Մելիքյանը համոզված է՝ մարդիկ, որոնք ոչ արժանի ձեւով պաշտոններ են զբաղեցնում, հանձնարարություններ են ստանում ու փորձում են դա կատարել այնքանով, որքանով ստացվում է, իսկ առհասարակ, այսօր երկրում առավել կարեւոր խնդիրներ կան, որքան էլ կրթության ոլորտը կարեւորագույն ոլորտներից լինի։ Այն, ըստ Մելիքյանի , ավելի երկարաժամկետ վերանայման կարիք ունի, իսկ հիմա ընդդիմադիր հայացքներ ունեցող գործիչների ուշադրությունը պետք է կենտրոնանա այն հարցի շուրջ, թե ինչպես է հնարավոր ձերբազատվել Հայաստանը կործանման տանող ռեժիմից։Նկատենք, որ մինչեւ իշխանության գալը, Փաշինյանը նախկիններին մեղադրում էր կրթական համակարգն ու մասնավորապես, բուհերը քաղաքականացնելու մեջ։ Խոսելով բուհերի քաղաքականացման խնդրից՝ Արտակ Զաքարյանը նկատեց, ոչ միայն իրենց, այլեւ նույնիսկ կոմունիստական իշխանության ժամանակ բուհերը չեն եղել քաղաքական հենարան, կենտկոմը ակնհայտ հարգանքով եւ զգուշությամբ էր վերաբերվում պետհամալսարանի կամ պոլիտեխնիկական համալսարանի դասախոսական կազմին, որովհետեւ ակնհայտ է, որ մտավորականությունը պետք է կարողանա կարծիք ձեւավորել , պետք է ունենա տեսակետ եւ արտահայտվելու իրավունք։ «Իշխանությունը, որը վախենում է մտավորականությունից, ակնհայտ թույլ եւ վտանգավոր է։ Մտավորականությանը ճնշող իշխանությունն ինքն իր տակ ական է դնում։ Փաշինյանի իշխանությունը փորձում է աշխատանքը կորցնելու սպառնալիքի ներքո ճնշել մտավորականությանը եւ հասարակության ակտիվ շերտերին։ Իրենց քաղաքականապես ոչ ակտիվ, վտանգները չտեսնող հասարակություն է պետք եւ իշխանությունը պահելու միակ ու հնարավոր տարբերակն այդ է»,-վստահ է Զաքարյանը։

Իսկ Ռուբեն Մելիքյանը համոզված է՝ մարդիկ, որոնք ոչ արժանի ձեւով պաշտոններ են զբաղեցնում, հանձնարարություններ են ստանում ու փորձում են դա կատարել այնքանով, որքանով ստացվում է, իսկ առհասարակ, այսօր երկրում առավել կարեւոր խնդիրներ կան, որքան էլ կրթության ոլորտը կարեւորագույն ոլորտներից լինի։ Այն, ըստ Մելիքյանի , ավելի երկարաժամկետ վերանայման կարիք ունի, իսկ հիմա ընդդիմադիր հայացքներ ունեցող գործիչների ուշադրությունը պետք է կենտրոնանա այն հարցի շուրջ, թե ինչպես է հնարավոր ձերբազատվել Հայաստանը կործանման տանող ռեժիմից։

Աղբյուր` Փաստինֆո