ԲՈԼՈՐ ՆՅՈՒԹԵՐԸ
Քաղենիի բերդ-ամրոցի բարեկարգում, զբոսաշրջային գոտի, թանգարան, կարծես՝ հրաշալի է, բայց այս ամենը երբ դիտարկում ենք ներկա իշխանությունների համապատկերում, տագնապն է պատում․․․ 08/23/2022 12:55 | Մեկնաբանություն
Երեկ, երբ կարդացի, թե վարչապետի տիկինը երկօրյա այցով Արագածոտնի մարզում է, անմիջապես հիշեցի՝ մի քանի օր առաջ ուրարտական ժամանակներից բազմաթիվ շերտեր իր մեջ ամփոփող Դաշտադեմ գյուղի փառահեղ բերդ-ամրոցին ՀՀ Զբոսաշրջության կոմիտեի կատարած անդրադարձը։
Հետաքրքիր է, Արագածոտնի մարզ երկօրյա այցի ընթացքում Աշտարակ, Պերճ Պռոշյանի տուն-թանգարան, Կարմրավոր եկեղեցի և այլն, հաջորդելու՞ է Դաշտադեմի բերդ-ամրոց այցը։ Մի տեսակ, կարծում եմ՝ երկօրյա այցի հիմնական նպատակն այդ էր՝ ուղեկից՝ ֆոնային ֆոտոներով․․․Միգուցե սխալվում եմ․․․
Ներքին Թալինի այս հազարամյակներ ուսած բերդի մասին մեր իրականության մեջ մասնագիտական անդրադարձներն էլ շատ չեն եղել, այն լավ չի ուսումնասիրված, հնագիտական պեղումներ չեն իրականացվել, քչերն են տեսել այս բացառիկ բերդ-ամրոցը՝ իր խորախորհուրդ, հազարամյակների խորքը գնացող պատմությամբ։ Հայ ճարտարապետության երախտավոր Թորոս Թորամանյանի համոզմամբ՝ Քաղենիի ամրոցի ակունքները հնագույն ուրարտական շրջանին է հասնում՝ նկատի ունենալով առաջին շարքերի մեծամեծ քարերը, շարվածքն ու շաղախը։
Իհարկե, դեռ նախորդ իշխանությունների ծրագրերում և հաշվետվություններում ոչ մեկ անգամ ենք հանդիպել Դաշտադեմ գյուղի կամ Քաղենիի ամրոցի բարեկարգման թեմային։ Ի մասնավորի 2014 թվականին ՀՀ մշակույթի նախարարությունն անդրադարձել է Քաղենիի ամրոցի վերջին բնակելի տների իրացման հարցին, որոնց լուծման արդյունքում պիտի մասնագետները տարածքում սկսեին լայնամասշտաբ հնագիտական պեղումներ, ապա նաև՝ վերականգնողական աշխատանքներ։ Այն ժամանակ մշակույթի նախարարությունն իր գործողությունների փաթեթը ներկայացրել էր մի քանի դրամաշնորհային ծրագրերի, այդ թվում նաև՝ տվյալ շրջանում նման ցանկություն հայտնած՝ ԱՄՆ դեսպանի հիմնադրամին։
Փուլ առ փուլ իրականացվելիք ծրագրի վերջնական նպատակը ամրոցի ամբողջական վերականգնումն էր լինելու, ուր պատմամաճարտարապետական և էթնիկ-մշակութային բազմաշերտությունը հնագույն ժամանակներից, ընդհուպ՝ Ուրարտուից էր սկսվում, կառուցվել էր ուրարտական ամրոցի տեղում և հայ արքայական դինաստիաների պատկանել՝ այստեղ կա Կամսարականների ամուր ոտնահետքերը, Բագրատունիների ներկայությունը, նաև՝ Զաքարյան իշխանների․․․Իհարկե, հայկականից զատ ներառելով նաև արաբական և պասկական շինություններ և արձանագրություններ։ Պետությունը բյուջեի հաշվին դեռ 2013-ից էր սկսել ամրոցի վերականգնմանն ուղղված աշխատանքները, նախատեսվում էր նաև հայ ռազմարվեստի թանգարան կյանքի կոչել․․․ Ինչևէ։
Օրերս, օգոստոսի կեսերին տեղեկանում ենք, որ Հայաստանում պահպանված ամրաշինական եզակի այս կառույցի բարեկարգման ծրագիր է մեկնարկում՝ ՀՀ կառավարության և Համաշխարհային բանկի համաֆինանսավորմամբ։
ՀՀ ԷՆ Զբոսաշրջության կոմիտեն ծրագրի բովանդակության պատասխանատուն է, իսկ իրականացնողը՝ Հայաստանի տարածքային զարգացման հիմնադրամն է։ «Տեղական տնտեսության և ենթակառուցվածքների զարգացման» ծրագրի շրջանակներում ներառված է «Հուշարձանի բուֆերային գոտու բարեկարգումը /ճանապարհներ, հեծանվուղի և այլն/ Պարսից խանի պալատի /19-րդ դար/ վերականգնումը՝ որպես թանգարանային շենք»։ Մինչ այդ՝ նաև՝ ամրոցի տարածքի կիսակառույց բնակելի տան ապամոնտաժմամբ․․․։
․․ Բարեկարգում, զբոսաշրջային գոտի, թանգարան, կարծես՝ հրաշալի է, բայց այս ամենը երբ դիտարկում ենք ներկա իշխանությունների համապատկերում, տագնապն է պատում։
Հեղինակ՝ Ա․Ե․
Հարակից հրապարակումներ`
Տեսանյութեր
10/07/2024 12:08
Աբովյանը 61 տարեկան է. Ծառուկյանն ասում է՝ այն իր ամենասիրելի քաղաքն է
Տեսադարան
09/02/2024 10:55
Սեպտեմբերի 2-ը Արցախի Հանրապետության հռչակման օրն է
Մամուլ
- 11/22/2024 08:19 3 միլիոն դրամը փող չԷ՞․ «Հրապարակ»
- 11/22/2024 08:16 Անկախ աուդիտը, կարծես թե, անկախ է. ՔՊ նվիրատուները տուգանվում են. «Ժողովուրդ»
- 11/22/2024 08:13 Ով կփոխարինի Դավիթ Խուդաթյանին․ «Հրապարակ»
- 11/22/2024 08:09 Հովիկ Աղազարյանը անհարմար դրության մեջ է դրել Նիկոլ Փաշինյանին. «Ժողովուրդ»
- 11/22/2024 08:07 Ժամկետ խախտող նախարարը կպատժվի՞․ «Հրապարակ»
- 11/22/2024 08:04 Ում է բաժին հասնելու Զեյնալյանի պաշտոնը․ «Հրապարակ»
- 11/22/2024 08:01 Սեւանա լճի անտառտնկարկների մաքրման աշխատանքները ձախողվել են. «Ժողովուրդ»
Գործ #
09/21/2024 14:53
«Արմավիր» ՔԿՀ-ում կալանավորին տևական ժամանակ խոշտանգել, ապա՝ սպանել են՝ «կանոններ» չպահելու, այդ թվում՝ գիշերն անկողնում միզելու համար, ՔԿՀ -ում նույն խցում են պահել սպանվածի որդուն ու հորը սպանողին
03/06/2023 21:01
Արյունոտ օղակն ամբողջական չէ առ այսօր. Ինչ կապ ուներ Յուզբաշյանի սպանությունը Ղանդիլյանի սպանության հետ
06/17/2022 17:36
Նոտարի աշխատասենյակից հափշտակվել է կնիքը ու աշխատասենյակը հրկիզվել՝ ԵԿՄ Էրեբունու տարածքային բաժանմունքի նախագահ Մանվել Բատիկյանի քավորությամբ. Խարդախությունների մի ամբողջ կծիկի հետքերով
07/20/2020 20:31
Վանաձորում սպանվել է հայտնի ֆիզիկոս Մնացականյանը. Սպանության առիթը՝ 1000 դրամ
ՓԱՍՏԱԹՂԹԵՐ
- 09/27/2024 20:29 Միջպետական սահմանների՝ աշխարհագրական առումով ճշգրտման հարցերը գործադիր իշխանության իրավասության տիրույթում են. հրապարակվել է ՍԴ որոշումը
- 09/02/2024 15:38 Հրատապ. Հրապարակվել է Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև պետական սահմանի սահմանազատման և սահմանային անվտանգության հարցերով հանձնաժողովների համատեղ գործունեության մասին կանոնակարգը
- 03/31/2019 21:34 ԱԺ են ուղարկվել Պաշտպանի 2018 թվականի տարեկան հաղորդումը և զեկույցը
- 03/21/2019 15:23 Դավիթ Սանասարյանն իր գործունեությամբ չի նպաստել զբաղեցրած պաշտոնի նկատմամբ վստահության եւ հարգանքի ձեւավորմանը. Եզրակացություն
Հարցազրույց
- 10/22/2024 20:14 Միշտ ամեն բան ուշացած ենք անում, փոխանակ՝ նույն պահին հակադարձենք․․․
- 10/13/2024 20:44 Որևէ մեկը Անկախության մասին հռչակագիրը այլաբանորեն չէր դիտարկի իբրև իր զավակին խժռող ծնողի, եթե չլիներ Երկիրը խժռելու պատրաստ թշնամու սպառնալիքը
- 10/11/2024 18:53 Ոչ թե ազարբայջանցիները, այլ մենք՝ հայերս ունենք վերադարձի խնդիր ՝ Շահումյանից ու Գետաշենից մինչև Արցախ․․․
- 10/03/2024 12:57 Տարածաշրջանի վրա ազդեցություն ունեցող երկրները պետք է ավելացնեն ճնշումն Ադրբեջանի վրա. Դավիթ Վարդանյան
Մեկնաբանություն
- 11/21/2024 15:05 Հիմա նստած մտածում եմ․ լավ, բա Վահեին ինչի՞ հանեցիք գործից. Արսեն Բաբայան
- 11/21/2024 14:49 Երեք օրվա ընթացքում Ֆրանցիսկոս Պապին երկու անգամ ողջունելու հնարավորությամբ ինձ իսկապես օրհնված եմ զգում. Աննա Հակոբյան
- 11/21/2024 14:22 Ի՞նչ է անելու Թրամփը հայ-ադրբեջանական բանակցությունների փաթեթի հետ. Սարգսյան
- 11/21/2024 11:23 Ու հիմա ուզում եք պաչկեքով մեդալներ շահեք, սատանայական ծեսը Ծիծեռնակաբերդում կատարվեց. Տիգրան Քոչարյան
Արխիվ
Արտակարգ պատահարներ
- 11/21/2024 21:51 Արմավիրի մարզում տեսախցիկն արձանագրել է «BMW»-ի և ջերմաքարշ գնացքի բախումը. քննչական բաժինն ու ոստիկանությունն էլ պարզել են մահացածի ինքնությունը
- 11/21/2024 21:29 Վարորդը մահացել է, ուղևորները տեղափոխվել են հիվանդանոց
- 11/21/2024 12:58 Ավտոմեքենան բախվել է ջերմաքարշին. հայտնաբերել է այրված դի
- 11/21/2024 11:56 Փրկարարները ձիուն դուրս են բերել արգելափակումից
ԸՍՏ ՕՐԵՆՔԻ
- 03/08/2024 15:00 Զազրելի դեպք Հայաստանում. սեռական բռնության է ենթարկվել 2 տարեկան երեխա. մասնագետը մանրամասնում է՝ ինչպես պաշտպանել երեխաներին (տեսանյութ)
- 01/13/2024 20:29 Տեր Թոդիկի մեթոդները վաղուց չեն գործում. դաստիարակության ու բռնության նուրբ սահմանը (տեսանյութ)
- 01/13/2022 17:55 Ինչքա՞ն է կազմում երեխայի ծննդյան կապակցությամբ տրվող նպաստը
- 05/02/2021 17:57 Կարեւոր է իմանալ. Կարմիր գծերի համար տուգանելիս` տեղում արձանագրության կազմումն այլևս պարտադիր չէ
Անցուդարձ
- 11/21/2024 18:51 Նորվեգիայի թագաժառանգ արքայադստեր որդուն ձերբակալել են բռնաբարության մեղադրանքով
- 11/21/2024 17:22 Ասեղի պատճառով տղամարդու դեմքը մի քանի անգամով այտուցվել է
- 11/20/2024 23:11 Նյարդաբանը պատմել է մենության վտանգի մասին
- 11/20/2024 17:40 Կինը դպրոցական տղային դուրս է բերել սառցակալած գետից
Հետաքրքիր է իմանալ
- 11/20/2024 18:20 Կինը 9-ամյա տղային թողել է անտառում ու թաքցրել նրա հետքերը
- 11/19/2024 18:36 Մոսկվայի մարզում փոքրիկը ծնվել է ատամներով
- 11/15/2024 18:18 2024-ի ամենատարածված գաղտնաբառերի վարկանիշային ցանկը. այն կրկին գլխավորել է «123456»-ը
- 11/08/2024 17:20 Կայսերական պինգվինը 3400 կիլոմետր է անցել ու հասել Ասվտրալիա կերի հետևից