Փաստ ինֆո

Թուրքիայի արտաքին քաղաքականությունը հիմնված է ընդգծված պրագմատիզմի վրա․ նրանք օգտագործում են բոլոր հնարավորությունները՝ քամելով առավելագույնը, ինչը շահեկան է իրենց համար։ Ժամանակին ՆԱՏՕ-ին անդամակցելը ևս դիտարկելով այդ տրամաբանության մեջ՝ թուրքագետ, ԵՊՀ արևելագիտության ֆակուլտետի դեկան Ռուբեն Մելքոնյանը Թուրքիայի արտաքին քաղաքականության մեջ նկատվող փոփոխությունները վերափոխվող աշխարհի պայմաններում կանխատեսելի է համարում։

«ՆԱՏՕ-ին անդամակցելը բխում էր Թուրքիայի՝ այդ պահին ունեցած անվտանգային կարևոր խնդիրներից։ Դրան հաջորդող տարիներին Թուրքիան բարձրացրեց բանակի մարտունակությունը, զարգացրեց ռազմարդունաբերությունը, բայց արդեն 1990-2000-ականներից սկսեցին դրսևորվել նրա կիսանկախ ցանկությունները, և Թուրքիայի քայլերը երբեմն տարբերվում են ՆԱՏՕ-ի ու նրա արևմտյան դաշնակիցների տեսլականից, երբեմն էլ՝ դրանք փոխհամաձայնեցված են։ Օրինակ՝ արևելյան այն երկրների հետ, որոնց չի հասնում ՆԱՏՕ-ի «ձեռքը», նա ակտիվ կարողանում է աշխատել։ Այսինքն՝ դերաբաշխում է արված և պատահական չէ, որ Թուրքիային հաճախ անվանում են ՆԱՏՕ-ի «արևելյան ժանդարմ»»,-«Փաստինֆո»-ի հետ զրույցում ասաց Ռուբեն Մելքոնյանը։

Ընթացող աշխարհաքաղաքական զարգացումների ու վերադասավորումների պայմաններում Թուրքիայի արտաքին քաղաքական վեկտորի կտրուկ փոփոխությունը թուրքագետը քիչ հավանական է համարում։ Մելքոնյանի համոզմամբ՝ ավելի հավանական է, որ Թուրքիան կընդլայնի այդ վեկտորի տիրույթը, ինչն արդեն իսկ տեսանելի է։

«Թուրքիան եթե տեսնի, որ ՆԱՏՕ-ին անդամակցելն այլևս շահավետ չէ, , կարող է և դրանից հրաժարվել, բայց չեմ կարծում , որ դա հեշտ գործընթաց է։ Բացի այդ, Թուրքիան ՆԱՏՕ-ից դուրս գալու դեպքում կզրկվի մի շարք լծակներից, ուստի հակված եմ կարծելու, որ նա ոչ թե արտաքին քաղաքական վեկտորի կտրուկ փոփոխություն կանի, այլ մարտավարության փոփոխություն կմտցնի արտաքին քաղաքականության մեջ»,-նշեց թուրքագետը։

20-րդ դարի երկրորդ կեսին առկա քաղաքագիտական ընկալումները, Մելքոնյանի համոզմամբ, էականորեն փոխվել են, և թեկուզ փորձագիտական շրջանակների մոտ հաճախ զարմանք է առաջացնում, օրինակ, ռուս-թուրքական մերձեցումը, այդուհանդերձ, դա պետք է դիտարկել խաղի նոր կանոնների ձևավորման համատեքստում։

«Թուրքիայի արտաքին քաղաքականությունը՝ Հարավային Կովկասի նկատմամբ, մեծ սպառնալիքներ է պարունակում և նա չի էլ թաքցնում իր նկրտումները՝ կապված մեր տարածաշրջանի հետ։ Ստեղծված իրավիճակում Հայաստանը՝ բայց այն Հայաստանը, որը կունենա պրոֆեսիոնալ արտաքին քաղաքականություն, այդ մեծ խաղում հնարավոր սպառնալիքները պետք է չեզոքացնի և հավանական հնարավորության պատուհաններից օգտվի։ Ի դեպ, շատ հնարավոր է, որ այդ պատուհանները քիչ չլինեն։ Նման մեծ շարժման, փլուզումների հետևանքով նաև մեր պես փոքր երկրների համար կարող են հնարավորությունների պատուհան էր բացվել, ուղղակի, կրկնում եմ, դրանք օգտագործելու համար հմուտ դիվանագիտություն և պրոֆեսիոնալիզմ է պետք ունենալ»,-ընդգծեց թուրքագետը և հավելեց, որ խոսքը ներկա Հայաստանի մասին չէ, որտեղ իշխում է պոպուլիզմը։

Ռուբեն Մելքոնյանի վստահեցմամբ՝ ազգային, պետական շահը անձնայինից գերադասող, պրոֆեսիոնալ քաղաքական էլիտա ունենալու դեպքում Հայաստանն, իրոք, աշխարհի վերափոխման արդյունքում մեծապես կարող է շահել։

Աղբյուր` Փաստինֆո