Փաստ ինֆո

«Փաստորեն, Եվրոպական միության ներկայացուցիչ Շառլ Միշելը հայտնի հանդիպումից հետո գաղտնիքներ է բացում, որից պարզ է դառնում, որ Սյունիքով, այսպես կոչված, Զանգեզուրի միջանցքի բացումը, կարծես, արդեն, համաձայնեցված հարց է։ Շառլ Միշելը խոսում է նաև Հայաստանի տարածքով ադրբեջանական տարածքներն իրար կապող ինչ – որ ճանապարհների մասին, որն իմ խորին համոզմամբ, այսպես կոչված, անկլավների մասին է»,- «Փաստինֆո» -ի հետ զրույցում ասում է էներգետիկ և միջազգային անվտանգության հարցերի մասնագետ Արմեն Մանվելյանը։

Վերջնիս հավելում է՝ Եվրոպական միության ներկայացուցչի հայտարարության մեջ ասվում է, թե իբր, Ալիևը երաշխավորում է, թե այն տարածքները, որոնք, այսպես կոչված, անկլավների կամ կիսաանկլավների անվան տակ կհանձնվեն ադրբեջանական կողմին, համատեղ օգտագործման տեսակետից՝ հասանելի կլինեն նաև հայկական կողմի համար. «Իսկ ո՞վ չգիտի, որ Ալիևի մեծահոգաբար արված հայտարարությունները, եթե անգամ, դրանք ամրագրված են փաստաթղթերով և միջազգային համաձայնագրերով, ոչ մի արժեք չունեն այդ մարդու համար։ Նա վաղուց ապացուցել է, որ թքած ունի և՛ Եվրոպայի և՛, այսպես կոչված, միջազգային հանրության և դրա կոչերի ու հորդորների վրա, նույնպես, և անում է այն, ինչ բխում է իր և իր պետության շահերից միայն։ Արձանագրենք, որ անկլավների անվան տակ ադրբեջանական կողմին հանձնվող տարածքներն իրենցից ներկայացնում են ռազմավարական նշանակության մայրուղիներ, ինչպես նաև՝ Տավուշում առկա երկաթգիծը։ Ուրեմն, պետք է հավատա՞նք, որ դրանք ադրբեջանական կողմին հանձնելուց հետո, մենք կարող ենք օգտվել այդ ճանապարհներից, որ կապում է Հայաստանն Իրանի և Վրաստանի հետ։ Իհարկե ոչ, նման բան չի լինելու, ինչպես որ Գորիս – Կապան ճանապարհահատվածն է փակ մեզ համար»,- ասում է էներգետիկ և միջազգային անվտանգության հարցերի մասնագետը։
Արմեն Մանվելյանն ասում է՝ տեղեկատվություն ունի նաև, որ ադրբեջանական կողմը պայման է դրել՝ եթե հայկական կողմը հանձնի, այսպես կոչված, անկլավները, ինքը թույլ կտա Հայաստանին օգտվել դեպի Ղազախ գնացող երկաթուղային միջոցից։ Թե որքանո՞վ է սա հավանական, Արմեն Մանվելյանը կրկին անհեռանկար է համարում՝ Ալիևն, ի շահ հայկական կողմի, որևէ գործարք երբեք չի կատարի, ասում է բանախոսը։

Հարցին՝ ի՞նչ հեռանկար է սպասում Հայաստանի Հանրապետությանը, եթե բրյուսելյան վերջին հանդիպման ընթացում ձեռք բերված աղետալի պայմանավորվածությունները կյանքի կոչվեն, Արմեն Մանվելյանը պատասխանում է՝ չհաշված հյուսիսային հատվածում առկա՝ Շիրակ - Ջավախք սահմանը, Հայաստանն, ըստ էության, կորցնում է միջպետական և ստրատեգիական նշանակության գլխավոր մայրուղիները, որ կապում են մեր երկիրը՝ հարավից Իրանի, հյուսիսից՝ Վրաստանի հետ. «Արդյունքում, Հայաստանը կիսանկլավային կարգավիճակում է հայտնվում, որովհետև հիմնական ճանապարհներն անցնում են ադրբեջանական վերահսկողության տակ։ Խնդիրը նաև նրանում է, որ հանձնվող տարածքներն իրենցից ռազմավարական նշանակության դիրքեր են ներկայացնում։ Եթե, նույնիսկ, հայկական կողմը դրանք շրջանցող ճանապարհներ կառուցի, ապա դրանք հայտնվելու են ադրբեջանական կողմի ուղիղ վերահսկողության ներքո, հետևաբար, ցանկացած պահի դրանք ևս կարող են անանցանելի դառնալ՝ կապված Ադրբեջանի դրսևորած ագրեսիվ վարքի հետ, ինչպիսին մենք պարբերաբար ականատես ենք լինում Սյունիքում, որտեղ նման նախադեպ, ինչպես արդեն ասեցինք, կա, առկա է՝ Գորիս - Կապան ճանապարհահատվածում»։

Փորձագետի արձանագրմամբ՝ բրյուսելյան պայմանավորվածությունները կյանքի կոչելուց անմիջապես հետո, Հայաստանը կանգնելու է անվտանգային և հաղորդակցման խիստ անցանկալի և վտանգավոր իրավիճակի առաջ. «Հայաստանի արտաքին կապը վտանգվելու է, երկիրն, ըստ էության, կտրվելու է հյուսիսային և հարավային սահմաններից, բացի սա, այսպիսով, ընդհանրապես Հայաստանի ներսում է կյանքը վտանգվում։ Մեր գլխավոր մայրուղիները հայտնվում են ադրբեջանական կողմի անմիջական տեսանելիության ներքո, ինչո՞ւ չէ՝ նաև կրակահերթի տակ։ Ակնհայտ է նաև, որ ամեն գնով, հնարավորինս արագ պայմանավորվածությունները կյանքի կոչել ցանկացող Եվրոպական միությանն այս հարցերը, բացարձակապես, չեն հետաքրքրում»։

Հարցին՝ ստեղծված իրավիճակում ինչպե՞ս իրեն կդրսևորի Ռուսաստանի Դաշնությունը՝ Հարավային Կովկասում, ըստ էության, կանգնելով սեփական ազդեցության նկատելի կորստի առաջ, Արմեն Մանվելյանը պատասխանում է՝ Եվրոպական միության նպատակը հենց սա է՝ հեռացնել ռուսական ազդեցությունը Հարավային Կովկասից. «Ի վերջո, այս բոլորն արվում է Ռուսաստանի Դաշնությանը դուրս բերելու համար այս տարածաշրջանից։ Ակնհայտ է, որ Արցախում կատարվող զարգացումները, նույնպես, դրան են տանում՝ հայաթափելով Արցախը, հասնել նրան, որ ռուսական խաղաղապահ առաքելություն իրականացնող զորամիավորման դերն այլևս զրոյանա, որից հետո, հերթը կհասնի Գյումրու 102-րդ բազային։ Գաղտնիք չէ, որ այս ցանկությունը Եվրոպական միության հետ միասին հավասարապես կիսում է ոչ միայն ԱՄՆ-ն, այլ նաև՝ թուրք - ադրբեջանական տանդեմը և, եթե այն իրականություն դառնա, բոլորվին զարմանալի չի, եթե մի օր Գյումրու ռուսական ռազմաբազայի տեղում մենք տեսնենք Թուրքիայի ծածանվող դրոշով ՆԱՏՕ-ի զորքերը», - ասում է էներգետիկ և միջազգային անվտանգության հարցերի մասնագետը։

Անդրադառնալով այսօր՝ իշխանության կողմից հնչեցված թեզին, թե այդքան չարչրկված Զանգեզուրի միջանցք երևույթ գոյություն չունի, նման բան չկա, փոխարենը՝ Հայաստանը դառնում է, այսպես կոչված, խաչմերուկ, Արմեն Մանվելյանը նկատում է՝ օրվա իշխանությանը քաջ հայտնի են ստամոքսային հեղափոխություն կատարած սեփական ընտրազանգվածի ինտելեկտուալ և վերլուծական կարողությունները, հետևաբար, էժանագին մանիպուլյացիաների և բառախաղի արդյունքում, չի բացառվում, որ մի օր փողոցներում հայտնվեն մարդիկ, ովքեր կփորձեն մյուսներին համոզել, թե Հայաստանը խաչմերուկ դարձնելով ի չիք են դառանալու բոլոր այն խնդիրները, որոնք մինչ օրս ծառացած են եղել մեր պետության սահմաններին և դրա ներսում։ Վերջինս հավելում է նաև՝ իրավիճակը չափազանց նման է մինչ Ցեղասպանությունը հայերի մոտ տարածված թյուր տրամադրություններին, երբ մի ստվար զանգված հրաժարվում կամ պարզապես չէր կարողանում գիտակցել և հասկանալ, որ ողբերգությունը ոչ միայն մոտ է, այն, արդեն իսկ, հասել է իրենց տներին։

Աղբյուր` Փաստինֆո