Փաստ ինֆո

Ես չեմ բացառում, որ ԵԱՀԿ Մինսկի ֆորմատի փոփոխություն կարող է լինել, բայց այս պահի դրությամբ բարդ է պատկերացնել՝ այն ինչ տեսք կունենա և ինչ կողմեր կներգրավվեն դրա մեջ: Գեոպոլիտիկ խաղ է գնում, փորձ է արվում «տորպեդահարել» ԵԱՀԿ Մինսկի խումբը «Փաստինֆո»-ի հետ զրույցում հայտարարել է քաղաքագետ Ալեն Ղևոնդյանը:

Հիշեցնենք, որ ՌԴ արտգործնախարար Սերգեյ Լավրովը ապրիլի 8-ին հայտարարեց, որ Ֆրանսիան և ԱՄՆ-ն հրաժարվում են որևէ ֆորմատում համագործակցել Ռուսաստանի հետ, ուստի ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի մեխանիզմը, ըստ էության, չեղարկվել է:

Փորձագետի արձանագրմամբ՝ ԵԱՀԿ Մինսկի խումբն, ըստ էության, տևական ժամանակ է՝ չի գործում, հիմա էլ փորձ է արվում ամեն կերպ Արցախյան հակամարտության կարգավորման շուրջ բանակցությունները տեղափոխել այլ ֆորմատ.

«Սրա համար Արևմուտքն օգտագործում է տարբեր ձևաչափեր, ապրիլի 6-ին կայացած Փաշինյան-Ալիև հանդիպումը ՝ ԵՄ-ի հովանու ներքո վկայում է, որ Արցախյան հակամարտության կարգավորումը ուզում են տեղափոխել մեկ այլ ֆորմատ, բայց ԵՄ-ն Արցախի հարցի կարգավորմամբ զբաղվելու մանդատ չունի»,-ասաց Ղևոնդյանը:

Փորձագետի տպավորությամբ՝ այս ամենին դրական են արձագանքում նաև Ադրբեջանը և Հայաստանը, ավելին, ըստ զրուցակցի՝ Ադրբեջանն ու Հայաստանն այս պահի դրությամբ գործիք են Մինսկի խմբի ֆորմատում նախաձեռնողականությունը Ռուսաստանից վերցնելու հարցում.

«Հայաստանը դեմ չէ, որ Ռուսաստանի դերը և ներգրավվածությունը Արցախյան հակամարտության կարգավորման գործընթացում էականորեն նվազի, և Ռուսաստանի փոխարեն ներգրավվածությունը լրացվի այլ երկրների կողմից, դա պայմանականորեն կարող է լինել Թուրքիան:

Բայց պետք է հասկանալ , որ ցանկությունն այլ բան է, կարողանալ անելը լրիվ այլ բան, հետևաբար, կարծում եմ, պետք չէ մոռանալ, թե ռեգիոնում հիմնական դերակատարն ով է, ինչ գործիքներ ունի՝ ոչ միայն պրոցեսներից դուրս չմնալու, այլև այդ պրոցեսները շարունակելու առումով»,-ասաց Ղևոնդյանը:

Չնայած Արցախի շուրջ բանակցային գործընթացից Ռուսաստանին դուրս թողելու տարբեր փորձերին՝ Ռուսաստանը բազմիցս հայտարարել է, որ առանց իրենց հնարավոր չէ բանակցային որևէ գործընթաց՝ թե՛ խաղաղության պայմանագրի, թե՛ սահմանազատման և սահմանագծման շուրջ:

Մեզ հետ զրույցում Ալեն Ղևոնդյանն ընդգծեց՝ Արցախի հարցի կարգավորման շուրջ բանակցություններն առանց Ռուսաստանի հնարավոր չեն, քանի որ այս պետությունը համակարգային ներգրավվածություն ունի բոլոր պրոցեսների մեջ, ավելին՝ ըստ քաղաքագետի՝ Արցախի ապագայի հստակությունը շատ ավելի կախված է Ռուսաստանից, քան Երևանից կամ Բաքվից, քանի որ Երևանը կարծես, առհասարակ, հրաժարվել է Արցախից, իսկ Բաքուն հավակնություններ ունի, բայց մեծ պրոցեսների մեջ չի մտնի.

«Հարավային Կովկասը հանդիսանում է Ռուսաստանի կենսական շահերի տարածաշրջան, ռուսների համար այս ռեգիոնը շատ կարևոր է և իրենց մասնակցությունը ռեգիոնալ պրոցեսներին պետք է լինի համարժեք: Ո՞վ դադարեցրեց 44-օրյա պատերազմը , որտե՞ղ էր պաշտոնական Վաշինգտոնը, Լոնդոնը, Փարիզը ,ի՞նչ գործիքներ օգտագործեցին պատերազմը դադարեցնելու համար, ոչ մի։ Ավելին, հավաքական Արևմուտքը պատերազմի ժամանակ մեծ աջակցություն է ցուցաբերել Ադրբեջանին:

Ռուսաստանը դադարեցրեց պատերազմը, ստիպեց կողմերին գնալ հրադադարի, խաղաղապահներ բերեց Արցախ, որպեսզի ցեղասպանություն, էթնիկ զտումներ չլինեն, ուստի Ռուսաստանին այս գործընթացներից հեռացնելու մասին խոսելը կեղծ օրակարգ է »,-ասաց Ղևոնդյանը և հավելեց. « Այնպես չէ, որ ԱՄՆ-ն կամ Արևմուտքը անհանգստացած են Արցախում հայերի գոյության իրավունքով՝ բացարձակ: Խնդիրը Ռուսաստանի դեմ հերթական ճակատը բացելն է,սրա համար գործիք է հանդիսանում ՀՀ գործող վարչապետը՝ անհատապես։ Որքան էլ փորձեն Ռուսաստանին պրոցեսներից հեռացնել, միեւնույն է, այն օբյեկտիվ ներգրավվածություն ունի , ավելին՝ եթե գա ինչ-որ պահ, որ Հայաստանի իշխանությունը լիովին հրաժարվի Արցախից և այն դիտարկի Ադրբեջանի տարածքային ամբողջականության մաս, իսկ դա հեռու չէ, կարծում եմ, որ այս պարագայում էլ ռուսները ասելիք և անելիք են ունենալու, պետք է սպասել հետագա զարգացումների»:

Նշենք, որ Արարատ Միրզոյանի հետ համատեղ ասուլիսի ժամանակ Լավրովը ևս մեկ ուշագրավ հայտարարություն էր արել՝ ակնարկելով, որ ԱՄՆ-ն և Ֆրանսիան պատրաստ են Ղարաբաղում եւ ընդհանրապես Հարավային Կովկասում զոհաբերել հայկական կողմի շահերը:

Փորձագետի խոսքով՝ Լավրովի ողջ հարցազրույցն այն մասին էր, որ ընդդեմ Ռուսաստանի բոլոր քայլերը վնասելու են այն երկրներին, որոնք դիրքավորում են որպես Արևմուտքի գործիք, ինչպես եղավ օրինակ Ուկրաինայի դեպքում.

«Թե՛ ԱՄՆ-ն, թե՛ Մեծ Բրիտանիան, թե՛ հավաքական Արևմուտքը որևէ խնդիր չունեն այս երկրների շահերը հաշվի չառնելու մասով, սրա վառ օրինակը Ուկրաինան է, երբ Ուկրաինան որոշեց, որ պետք է գործիք դառնա Ռուսաստանի եմ պայքարում և անհրաժեշտ եղավ, որ Արևմուտքը իրեն օգնի, Բայդենը, օրինակ, որոշեց, որ իրենք պետք է աղոթեն և այլն, նույն իրավիճակում Հայաստանն է հայտնվելու, բոլոր այն երկրները , որոնք զբաղեցնում են գործիքի դերակատարում հետագայում սեփական պետության և ժողովրդի շահերով են վարձահատույց լինելու: Պետությունը պետք է լինի սուբյեկտ, ոչ թե գործիք, Հայաստանի գործող իշխանությունը որոշել է, որ ինքը գործիք է, իսկ սրա հետևանքները շատ վատ են լինելու մեր պետության համար, Արցախի համար, այստեղ աբսուրդն այն է, որ Հայաստանի իշխանությունները աճուրդի են հանել ոչ միայն արցախյան հարցը, այլ նաև Հայաստանի ապագան »,-ասաց Ալեն Ղևոնդյանը:

Աղբյուր` Փաստինֆո