Փաստ ինֆո

«Նախ՝ ոչ ոք չի ասել, որ Փառուխ գյուղի կամ Քարագլխի բարձունքի շուրջ ստեղծված ներկա իրավիճակը հանգուցալուծված է, բանակցությունները դեռ շարունակվում են։ Երկրորդ հերթին՝ ստեղծված իրավիճակում հետևեք Ադրբեջանի Պաշտպանության նախարար Հասանովի վերջին հայտարարության բովանդակությանը, որն արվել է Կենտրոնական հրամանատարական շտաբում տեղի ունեցած խորհրդակցության ժամանակ՝ ցանկացած պահի պատրաստ լինել նոր ժամանակակից սպառազինության, տեխնիկայի և մարտական այլ միջոցների օգտագործմանը»,- «Փաստինֆո»-ի հետ զրույցում ասում է հասարակական, քաղաքական գործիչ Թևան Պողոսյանը՝ նշելով, որ Հասանովի հայտարարությունը վկայում է այն մասին, որ իրավիճակը շարունակում է գերլարված մնալ և հանգուցալուծման մասին, այս պահին խոսք լինել չի կարող»։

Հիշեցնենք, որ մարտի 27-ի երեկոյան ՌԴ ՊՆ-ն հայտարարեց, որ ադրբեջանական զորքերը հետ են քաշվել Լեռնային Ղարաբաղի Ասկերանի շրջանի Փառուխ գյուղից, իսկ այսօր Արցախի ՊՆ-ն հայտնել է, որ Փառուխ գյուղն այժմ գտնվում է Արցախում տեղակայված ռուս խաղաղապահ զորակազմի վերահսկողության գոտում։ Սակայն ադրբեջանական զորքերը շարունակում են մնալ Քարագլխի մի հատվածում ամրացված դիրքերում։ Աշխատանքները ռուս խաղաղապահ զորակազմի հրամանատարության հետ ադրբեջանական կողմի՝ ելման դիրքեր վերադառնալու շուրջ շարունակվում են:

Անդրադառնալով հարցին՝ եթե Քարագլխի մի հատվածը շարունակում է մնալ ադրբեջանական Զինված ուժերի վերահսկողության տակ, ապա արցախցիների՝ Փառուխ գյուղ վերադառնալու մասին, առնվազն, այսպիսի իրավիճակում, խոսելն ավելորդ է, հետևաբար, ռուս խաղաղապահների կողմից առաջարկված լուծման այս տարբերակը, մեղմ ասած, ընդունելի լինել չի կարող լինել՝ Թևան Պողոսյանը պատասխանում է՝ չի բացառվում, որ մինչև օրվա վերջ՝ ռուս խաղաղապահներին հաջողվի հետ վերադարձնել նաև Քարագլխի բարձունքի զավթված հատվածը. «Բայց ես ձեզ առաջարկում եմ հետևյալը՝ եկեք փորձենք հարցին այլ տեսանկյունից նայենք։ Սկսած անցյալ տարվա մայիս ամսից, Հայաստանի Հանրապետության տարածքային ամբողջականությունը խախտվա՞ծ է՝, իհարկե այո։ Ինչ – որ մեկն այս խնդրին որևէ հանգուցալուծում տվել է՝ իհարկե ոչ։ Ուրեմն հետևություն՝ ադրբեջանցին, հենց այնպես, ոչ մի տեղից դուրս չի գալու։ Այն, ինչ ադրբեջանական ԶՈւ-ն զավթում է Արցախում և Հայաստանում, այլևս, իր կամքով հետ չի վերադարձնելու։ Փոխարենը, նստենք մեղադրենք այս կամ այն ուժերին, թե ինչո՞ւ այսպես եղավ, նախ հասկանանք, իսկ ի՞նչ ենք մենք անում՝ ստեղծված իրավիճակում խնդրին մեր շահերի տեսանկյունից լուծում տալու համար։ Ինչո՞ւ ենք մենք մոռացել, որ ցանկացած երկիր, ինքն է պատասխանատվություն կրում՝ իր պետության սուվերեն տարածքում ծագած այս կամ այն խնդրի կամ տարածքային ամբողջականության խախտման դեպքերի առնչությամբ։ Ո՞ւմ վրա ենք մենք հիմա փորձում գցել պատասխանատվության մեր բաժինը՝ խաղաղապահ գործառույթ իրականացնող զորամիավորումների՞… »։

Թևան Պողոսյանն ընդգծում է՝ մենք հասել ենք մի այնպիսի իրավիճակի, որտեղ, այլևս, անհրաժեշտ է հստակ չափորոշիչներ սահմանել հետևյալ երևույթների նկատմամբ՝ ի՞նչ է նշանակում լինել պատասխանատու և ո՞վ է պատասխանատուն.«Եթե մենք հասկանանք այս հարցերի պատասխանները, կսկսենք ճիշտ ձևով դնել մեր պահանջները։ Մեր որևէ օրենքներով չի ասվել, թե Հայաստանում կամ Արցախում ստեղծված այսօրինակ իրավիճակների առնչությամբ, հայկական կողմի պատասխանատվության բաժինը վերացել է։ Այստեղ ես չեմ խոսում կարողությունների մասին, շեշտեմ և հիշեցնեմ՝ խոսքը պատասխանատվության մասին է։ Այլ խնդիր է, երբ դու որևէ հարց լուծելու ժամանակ հասկանում ես , որ ուժերդ չեն բավարարում և դիմում ես, տվյալ իրավիճակում, ասենք, խաղաղապահ զորքերին, խնդրելով օգնել՝ իրավիճակին այս կամ այն կերպ լուծում տալու համար։ Հետևաբար, առնվազն, անընդունելի եմ համարում՝ «այս ի՞նչ արեց Ռուսաստանը», «ինչո՞ւ այսպես չարեցին խաղաղապահները», «բա ի՞նչ պետք է լինի հետո» բովանդակությամբ խոսակցությունները։ Նորից եմ կրկնում՝ ստեղծված իրավիճակում մենք դիմել ենք խաղաղապահ զորքերին՝ օգնության խնդրանքով, սակայն, իրավիճակի ողջ պատասխանատվությունը շարունակում է մնալ մեր ուսերին։ Հարցին՝ իսկ ի՞նչ են անում այս ուղղությամբ իրավիճակի իրական պատասխանատուները՝ Հայաստանի և Արցախի Հանրապետության իշխանությունները, պատասխանում եմ՝ բացարձակապես ոչինչ և այսքանով ավարտում եմ»։

Ամփոփելով զրույցը, Թևան Պողոսյանը նկատում է՝ Արցախում Փառուխի և Քարագլխի դեպքերի առնչությամբ հանգուցալուծում կլինի միայն այն պարագայում, երբ կհաջողվի ադրբեջանական Զինված ուժերին ամբողջովին հետ շպրտել դեպի ելման դիրքեր և լուծել գազի մատակարարման հետ կապված խնդիրը՝ հավելելով, որ թեև սա առաջացած խնդիրների միայն մի մասն է։ Առջևում՝ Արցախի Հանրապետության տարածքային ամբողջականության վերականգնում է, միջազգային ճանաչումը՝ սկսած Հայաստանից, հետո նաև մյուս պետությունների կողմից, որից հետո միայն, նոր կարելի է կոնֆլիկտը լուծված համարել։

Աղբյուր` Փաստինֆո