Փաստ ինֆո

2022թ հունվարի 27-ի դրությամբ ՀՀ դատախազության կողմից 20 քրեական գործով չի հաստատվել մեղադրական եզրակացությունը և ցուցումներով հետ ուղարկվել նախաքննական մարմին՝ լրացուցիչ քննության։ Այս մասին «Փաստինֆո»-ի գրավոր հարցմանն ի պատասխան հայտնել են ՀՀ գլխավոր դատախազությունից։

Վերջերս հայտնի դարձավ, որ հասարակական մեծ հնչեղություն ունեցող գործերով դատախազությունը չի հաստատել մեղադրական եզրակացությունը։ Հատկապես ակնառու էր Հակակոռուպցիոն կոմիտե-Գլխավոր դատախազություն «փոխհրաձգություն»-ը, որն առավել ընդգծվեց ՀՀ նախկին գլխավոր դատախազ Աղվան Հովսեփյանի գործով դատախազի կողմից՝ լրացուցիչ ցուցումներով գործը վերադարձնելուց, ինչպես նաև՝ ՀՀ նախկին ոստիկանապետ Վլադիմիր Գասպարյանի գործով մեղադրանքը չհաստատելուց և գործը կրկին լրացուցիչ քննության ուղարկելուց հետո։ Հակակոռուպցիոն կոմիտեն ոչ միայն հայտարարել էր, թե դատախազի որոշումն ապօրինի է, այլև՝ ընդգծել, թե նման կարևոր գործերով առանցքային որոշումները կայացվում են դատախազական ամենաբարձր մակարդակում, և այս գործը դատարան չուղարկելու որոշումը դատախազության միասնական դիրքորոշումն է։ Դատախազությունն էլ իր հերթին էր արձագանքել՝ նշելով, որ գործը լրացուցիչ քննության ուղարկելու դատախազի որոշումը լրիվ իրավաչափ է և բխում քրեադատավարական օրենքով դատախազին վերապահված իրավունքներից, ինչպես նաև՝ նշել էր, որ գործը դատարան ուղարկելուց հետո բացառապես դատախազն է պատասխանատու մեղադրանքի պաշտպանության համար։ Ասել է թե՝ դատախազությունը պատասխանատվություն չի ցանկանում վերցնել թերի քննված գործի համար և դատարանում մեղադրանք պաշտպանել մի գործով, որով մեծ է դատարանում տապալվելու հեռանկարը՝ վատ քննության պատճառով։

«Փաստինֆո»-ն գրավոր հարցում է ուղարկել ՀՀ գլխավոր դատախազություն՝ խնդրելով վիճակագրական տվյալներ, թե 2020-2022թթ ՀՀ դատախազության կողմից քանի քրեական գործով չի հաստատվել մեղադրական եզրակացությունը և ցուցումներով քրեական գործն ուղարկվել նախաքննական մարմին՝ լրացուցիչ քննության, ընդ որում՝ ըստ նախաքննական մարմինների։ Ինչպես նաև հետաքրքրվել էինք, թե հիմնականում ինչ պատճառով են գործերը հետ ուղարկվել նախաքննական մարմին, ինչ դատավարական խախտումներ են արձանագրվել։

ՀՀ գլխավոր դատախազությունից «Փաստինֆո»-ի գրավոր հարցմանն ի պատասխան հայտնել են, որ 2020թ ՀՀ դատախազության կողմից 113 քրեական գործով չի հաստատվել մեղադրական եզրակացությունը և ցուցումներով քրեական գործն ուղարկվել են նախաքննական մարմին՝ լրացուցիչ քննության։ Հիշյալ քրեական գործերից 107 քրեական գործ վերադարձվել է ՀՀ քննչական կոմիտեի տարբեր ստորաբաժանումներին, 1 քրեական գործ՝ Ազգային անվտանգության ծառայության քննչական մարմին, 2 քրեական գործ՝ ՊԵԿ քննչական վարչությանը, 3 քրեական գործ՝ ՀՔԾ։
2021թ կտրուկ ավելացել է դատախազության կողմից վերադարձված քրեական գործերի թիվը, ընդ որում՝ դատելով պաշտոնական տվյալներից, նվազել է նաեւ Սասուն Խաչատրյանի գլխավորած ՀՔԾ-ում իրականացված քննության որակը։ Այսպես՝ ՀՀ դատախազության կողմից 163 քրեական գործով չի հաստատվել մեղադրական եզրակացությունը և ցուցումներով հետ ուղարկել ՝ լրացուցիչ քննության։ Հիշյալ քրեական գործերից 151-ը վերադարձվել է ՀՀ ՔԿ տարբեր ստորաբաժանումներին, 1 քրեական գործ՝ ԱԱԾ, 10 քրեական գործ՝ ՀՔԾ, 1 քրեական գործ՝ Հակակոռուպցիոն կոմիտեին։

2022թ հունվարի 27-ի դրությամբ՝ ՀՀ դատախազության կողմից 20 քրեական գործով չի հաստատվել մեղադրական եզրակացությունը և ցուցումներով քրեական գործն ուղարկվել է նախաքննական մարմնին՝ լրացուցիչ քննության։ Հիշյալ քրեական գործերից 17 քրեական գործ վերադարձվել է ՀՀ ՔԿ տարբեր ստորաբաժանումներին, 1 քրեական գործ վերադարձվել է ԱԱԾ քննչական մարմին, 2 քրեական գործ՝ Հակակոռուպցիոն կոմիտե։

«Մեղադրական եզրակացությամբ ստացված քրեական գործերը լրացուցիչ քննություն կատարելու համար ցուցումներով քննիչին վերադարձնելու որոշումները կայացվել են՝ վարույթն իրականացնող մարմնի կողմից ՀՀ քրեական դատավարության օրենսգրքի 17-րդ հոդվածով նախատեսված՝ բազմակողմանի և լրիվ քննություն չկատարելու, անձանց մեղսագրված արարքներին սխալ քրեաիրավական գնահատական տալու, մեղադրանքի ծավալում կատարված բոլոր արարքներն ընդգրկված չլինելու, փաստական հանգամանքներով նախորդ ներկայացված մեղադրանքից էապես տարբերվող մեղադրանքով փոխարինելու, առաջադրված մեղադրանքը հիմնավորող բավարար ապացույցների համակցության բացակայության պայմաններում մեղադրական եզրակացություն կազմելու, ինչպես նաև դատավարական խախտումների (ՀՀ քրեական դատավարության օրենսգրքի 30-րդ հոդվածի 1-ին և 2-րդ մասերի էական խախտումները, օրենքով սահմանված կարգով ձեռք բերված առարկաներն իրեղեն ապացույց չճանաչելը և մեղադրական եզրակացության մեջ չշարադրել, դատական ծախսերն ապահովելու ուղղությամբ բավարար միջոցներ չձեռնարկելը և այլն) հիմնավորումներով»,- հայտնում են ՀՀ գլխավոր դատախազությունից։

Դատախազության պաշտոնական տվյալները փաստում են՝ քննության որակը մեզանում ուղղակի գլորվում է անդունդը. Եթե միայն մեկ ամսում արդեն 20 քրեական գործ է հետ է ուղարկվել, ապա տարեկան կտրվածքով պատկերն ավելի քան ողբերգական կլինի։

Հեղինակ՝ Իզաբել Սահակյան

Աղբյուր` Փաստինֆո