Փաստ ինֆո

Պատերազմը ցույց տվեց, որ մեր Սահմանադրությունը ճգնաժամային իրավիճակների համար չէ, իսկ պատերազմող երկրում, որտեղ հավանական է, որ ճգնաժամային իրավիճակներ կլինեն, Սահմանադրությունը ևս պետք է լինի այդպիսին։ Անդրադառնալով Արցախում սահմանադրական փոփոխությունների անհրաժեշտությանը՝ «Փաստինֆո»-ի հետ զրույցում նման գնահատական հնչեցրեց Արցախի ԱԺ «Արդարություն» խմբակցության քարտուղար Մետաքսե Հակոբյանը։

Տիկին Հակոբյանը վստահեցնում է՝ եթե 2020թ․-ին Արցախի Սահմանադրությունը չխոչընդոտեր, ապա դեպքերը կարող էին այլ կերպ զարգանալ․ «Պատերազմից անմիջապես հետո, երբ փորձեցինք ճգնաժամային կառավարություն, փրկության կոմիտե կամ խումբ ստեղծել, որը կբացառեր նախագահի կողմից միանձնյա որոշումներ կայացնելու հնարավորությունը, մեր Սահմանադրությունն, ուղղակի, թույլ չտվեց»։

Սահմանադրական փոփոխություններով խորհրդարանի կշիռը մեծացնելու առաջարկով, ինչպես տիկին Հակոբյանն է ասում, իր ներկայացրած ուժը դեռևս 2020թ․ նոյեմբեր-դեկտեմբերին է հանդես եկել, սակայն, ինչպես և կանխատեսվում էր, առաջարկն անտեսվել է։ Եվ միայն ՀՀ վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանի դեկտեմբերի 24-ի առցանց ասուլիսից հետո, երբ պարզ դարձավ, որ ՀՀ և Արցախի իշանությունների քայլերը համահունչ են, այլ ելք չէր մնում, քան անհապաղ նախաձեռնել սահմանադրական փոփոխություններ։

«Այլևս մեր ձայնը բարձրացնող ՀՀ իշխանություններ չկան, ու մենք պետք է կարողանանք ելք գտնել այս իրավիճակից։ Շատ բարդ գործընթացներ են սպասվում, և մինչև 2025 թվականը պետք է Արցախում ձևավորված լինի այնպիսի կառավարություն, որ ունենա և՛ հստակ տեսլական, և՛ քայլ առ քայլ մշակված ճանապարհային քարտեզ՝ անգամ այն պարագայում, եթե հանկարծ այնպես ստացվի, որ 2025-ին խաղաղապահ առաքելությունն Արցախում չլինի»,-ասում է Մետաքսե Հակոբյանը։

Ըստ այդմ՝ ենթադրվում է, որ Արցախում Սահմանադրության հանրաքվեին կհաջորդեն նախ՝ խորհրդարանական, ապա՝ նախագահական ընտրություններ, ու այդ երեքն էլ տեղի կունենան մինչև 2025 թվականը։

Ըստ տիկին Հակոբյանի՝ առավել հավանական է, որ թվարկված երեք կարևոր գործընթացներն էլ տեղի կունենան առաջիկա մեկուկես տարվա ընթացքում։ «Առաջիկա երեք ամսում սահմանադրական փոփոխությունների նպատակով ստեղծված հանձնաժողովը կավարտի իր աշխատանքը, որից հետո ևս երեք ամիս կպահանջվի նոր Սահմանադրության մշակելու համար։ Այսինքն՝ առնվազն կես տարի անց կկարողանանք նախագահական ու խորհրդարանական ընտրությունների մասին հստակ խոսել, բայց դրանք մինչև 2024 թվականը պետք է կայացած լինեն»,-մանրամասնում է Հակոբյանը։

«Փաստինֆո»-ի հարցին ի պատասխան՝ Արցախում սպասվող նախագահական ընտրություններին կառաջադրի՞ իր թեկնածությունը Վիտալի Բալասանյանը, թե՞ ոչ, տիկին Հակոբյանն ասաց, որ այդ թեմայով որևէ խոսակցություն չի եղել։ Առհասարակ, ստեղծված պայմաններում, երբ իրավիճակը շատ արագ փոխվում է, ըստ, Մետաքսե Հակոբյանի, դժվար է կանխատեսել, թե ովքեր կառաջադրվեն, ովքեր՝ ոչ։ Նա, համենայնդեպս, չբացառեց, որ Արցախում ներկայումս իշխող ուժ համարվող Ազատ Հայրենիքն իր թեկնածուն կունենա, ուղղակի՝ այլ դեմքով․ «Արայիկ Հարությունյանը հայտարարել էր, որ չի առաջադրելու իր թեկնածությունը, բայց Արցախում կան կուսակցությունների անվան տակ գործող խմբավորումներ, որոնք կապված են Արայիկ Հարությունյանի, Նիկոլ Փաշինյանի հետ, որոնք հանրային տրամադրությունները հասկանալու համար որոշակի անուններ են շրջանառում։ Չեմ ուզում անուններ հրապարակել առայժմ, բայց, պտտվող լուրերի մեջ հիմնավոր է, թերևս, այն, որ, օրինակ, ՔՄԴ-ն, որն այժմ ԱԺ-ում դաշինքի մեջ է «Ազատ Հայրենիք»-ի հետ, կապված է Լևոն Տեր- Պետրոսյանի հետ ու անգամ ֆինանսական աջակցություն է ստանում գործարար Խաչատուր Սուքիասյանից»։

Հակոբյանն ասում է՝ իր ներկայացրած քաղաքական ուժն իշխանության հետ չի համագործակցել ոչ պատերազմի ընթացքում, ոչ հետո․ ընդամենը սահմանադրական փոփոխությունների շուրջ քննարկումներ են իրականացրել։

Արցախում սպասվող սահմանադրական փոփոխությունները, Մետաքսե Հակոբյանի գնահատմամբ, Արցախի ու Արցախի ժողովրդի վերջին հնարավորությունն է, ինչի համար պետք է հնարավորինս անել, որպեսզի ժողովուրդը տեսնի՝ ով է իրականում գործում հանուն Արցախի, և չսխալվի ընտրության հարցում։

Աղբյուր` Փաստինֆո